1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله
تاریخ

حکومت‌ستیز آشتی‌پذیر

۱۳۹۸ اردیبهشت ۲۴, سه‌شنبه

۱۴ مه ۱۹۴۰: ۷۹ سال پیش در چنین روزی اِما گلدمن در تورنتو درگذشت. او آنارشیست بود اما به هیچ رو هوادار هرج و مرج و خشونت نبود.

https://p.dw.com/p/3ISOu
عکس: picture-alliance/United Archives/TopFoto

اما گلدمن Emma Goldman در کاوناس در صد کیلومتری پایتخت لیتوانی کنونی زاده شد. پدرش مدیر یک تئاتر کوچک بود ولی به خاطر تبار یهودی‌اش بسیاری از مردم محل به او و خانواده اش روی خوش نشان نمی‌دادند.

۷ ساله بود که خانواده تنگدستش او را به کونیگسبِرگ در شرق آلمان آن زمان فرستادند. ۱۳ ساله بود که مجبور شد برای کمک به خانواده مدرسه را رها کند و در یک کارخانه لباسدوزی زنانه به کار مشغول شود.

همانجا با انقلابیان آنارشیست آشنا شد و کتاب "چه باید کرد" چِرنیشِوسکی را چراغ راه آینده خود دانست.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

۱۷ ساله بود که به همراه خواهرش به نیویورک مهاجرت کرد و در آنجا هم کارگر یک کارخانه لباسدوزی شد و یک سال بعد با همکارش ازدواج کرد و تابعیت آمریکایی گرفت.

آشنایی با آنارشیست بنام الکساندر بِرکمن او را نخست به سوی توجیه خشونت به منظور احقاق حقوق کارگران سوق داد اما رفته رفته از قهر فاصله گرفت و تنها راه رسیدن به رهایی به ویژه رهایی زنان از بندهای اجتماعی و سیاسی و اقتصادی را در آگاهی‌بخشی و استعلای فرهنگ سراغ گرفت.

۲۴ ساله بود که به اتهام تحریک کارگران به اعتصاب بازداشت و یک سال زندانی شد و ۳۹ ساله بود که به خاطر تبلیغ هدف‌های آنارشیستی تابعیت آمریکایی‌اش را لغو کردند.

او دو بار دیگر به زندان افتاد و ۵۰ ساله بود که از آمریکا به روسیه اخراجش کردند.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

گلدمن نخست با رژیم نوبنیاد سوسیالیستی شوروی همکاری کرد اما به زودی از خودکامگی آنان سر خورد و کتاب‌های "نومیدی من از روسیه" را نوشت.

۵۷ ساله بود که با یک آنارشیست انگلیسی ازدواج کرد و تابعیت بریتانیایی گرفت.

۶۱ ساله بود که زندگینامه مفصلش "آنگونه که من زیستم" را نوشت که در سال ۱۳۸۵ توسط انتشارات روشنگران به فارسی منتشر شده است.

می‌گفت: "جوهر اجتماعی انسان زمانی آشکار می‌شود که حکومت، مذهب و اقتصاد سرمایه‌داری از میان بروند".

اما گلدمن در ۷۰ سالگی در کانادا درگذشت.

اسکندر آبادی روزنامه‌نگار، مترجم و نوازنده ساکن آلمان