نخستین خلبان نظامی زن جهان
۱۳۹۸ فروردین ۲, جمعه۲۲ مارس ۲۰۰۱؛ ۱۸ سال پيش، در چنين روزی صبيحه گوكچن Sabiha Gökçen در آنکارا چشم از جهان فروبست.
پدر و مادرش رعيتهای تنگدستی بودند.
۱۲ ساله بود كه رهبر وقت تركيه آتاتورك را ديد و از او خواست كه برايش امكان تحصيل دبيرستانی ايجاد كند.
آتاتورك پس از راضی كردن پدر و مادر او، صبيحه را همراه با هفت كودك به دخترخواندگی پذيرفت و با خود به آنكارا و استانبول برد.
۱۷ ساله بود كه زنان به كوشش آتاتورك از حق رأی انتخاب نمايندگان مجلس برخوردار شدند و ۲۱ ساله بود كه قانون نامگذاری نام خانوادگی به اجرا درآمد و آتاتورك دخترخواندهاش را «گوكچن» يعنی رو به آسمان ناميد.
يك سال بعد كه شركت هواپيمايی تركيه تأسيس شد با تشويق و پشتيبانی پدرخواندهاش نخست به آموزش پرش با چتر و سپس خلبانی كه ويژه مردان بود، پرداخت.
ميگفت:
«از آنجا كه كوتاهقد بودم، بايد پدالها را مخصوص من تنظيم میكردند. اين باعث شد كه آن هواپيما مختص من باشد و در نتيجه آموزش من در كمترين زمان انجام شود.»
۲۴ ساله بود كه پس از آموزش پروازهای نظامی به عنوان نخستين خلبان نظامی زن در سراسر جهان به پرواز درآمد و در سركوب ويرانگر و خونبار خيزش همميهنان خودگردانخواه كُرد خود در شرق آناتولی شركت كرد كه به مرگ ۷۰۰۰ انسان انجاميد.
بعدها در خاطراتش نوشت:
«من درباره مقصود و منظور عمليات درسيم چيزی نمیگويم. من همراه با دوستانم تلاش كردم وظيفه ميهنیام را انجام دهم و در عين حال مردم عادی را نشانه نگيرم.»
پس از عمليات سركوبگرانه شرق آناتولی از ارتش كنار رفت و تا سن بازنشستگی به عنوان خلبانآموز غير نظامی خدمت كرد.
دومين فرودگاه بزرگ تركيه در استامبول به ياد او نامگذاری شده است.
هرچند تاريخنگاران به نزديكی او به آتاتورك و نظاميگریاش پيوسته خرده گرفتهاند، اما همزمان او را نماد نوگرايی در تركيه میدانند.
صبيحه گوكچن در ۸۸ سالگی در آنکارا درگذشت.