ناکامی مذاکرات سپر دفاع موشکی در لهستان؟
۱۳۸۷ تیر ۱۵, شنبهبه گفتهی توسک نخستوزیر لهستان، حتا پس از یک گفتوگوی تلفنی میان او و دیک چنی معاون رییسجمهوری آمریکا، توافقی حاصل نشد. لهستان به عنوان اقدام متقابل از آمریکاییها تضمینهای ویژهی امنیتی و کمک برای مدرنیزهکردن ارتش خود را مطالبه میکند.
اواسط هفته، واشنگتن بطور غیررسمی این خبر را به بیرون درز داد که مذاکرات دراز مدت با لهستان برای ساختن سکوهای شلیک برای سپر موشکی شکست خورده است. پیش از آن از لیتوانی به عنوان بدیل لهستان برای استقرار موشکها سخن به میان آمده بود. پس از یک گفتوگوی تلفنی دونالد توسک نخستوزیر لهستان، با دیک چنی معاون رییسجمهوری آمریکا نیز به نظر میرسید که تلاشها برای سپر دفاع موشکی بینتیجه به پایان رسیده است.
توسک گفت: «ایالات متحدهی آمریکا شریک اصلی و دوست لهستان بوده و هست. هرگاه ضروری بود و اوضاع ایجاب میکرد، سربازان ما کمک کردهاند. در عراق چنین بود و در افغانستان هم چنین است. ولی این مذاکرات فراتر از آن است و به خاک لهستان مربوط میشود».
ایالات متحدهی آمریکا میخواهد سیستم رادار سپر دفاعی را در جمهوری چک و خود موشکهای دفاعی را در لهستان مستقر سازد. رسما گفته میشود که این سپر در برابر حملات موشکی از ایران است، ولی روسیه نیز بنا به گفتهی مقامات این کشور خود را مورد تهدید میبیند. آمریکا با پراگ به توافق رسیده، ولی مذاکرات با ورشو به درازا کشیده است.
توسک پیش از پیروزی خود در انتخابات اعلام کرده بود که به خلاف سلف خود کاچینسکی، با آمریکاییها «سختتر» مذاکره خواهد کرد تا منافع لهستان را بهتر تامین کند. آن گونه که شنیده میشود، ورشو خواستار کمک برای تقویت دفاع هوایی خود و نیز مدرنیزه کردن عمومی ارتش لهستان است. افزون بر آن، آرزوی ورشو یک همکاری نظامی تنگاتنگ درازمدت با آمریکاییهاست.
توسک میگوید: «ساختن سپر موشکی در لهستان، پیش از هر چیز امنیت ایالات متحده را افزایش میدهد، امری که طبیعتا برای ما و همهی جهان مهم است. ولی ساختن این سپر دفاعی، خطراتی هم با خود میآورد که میتوانند خود لهستان را تهدید کنند. بنابراین پرسش کلیدی امنیت لهستان و این است که آیا میتوان آن را با کمکهای روشن نظامی افزایش داد یا نه».
البته در ورشو پایان مذاکرات اعلام نشد. نخستوزیر لهستان که به دیپلماسی محتاط مشهور است، تاکید کرد که مذاکرات هنوز ادامه دارند و لهستان منتظر پاسخ آمریکا دربارهی خواستههای خود است. در برابر، کارول کارسکی از حزب اپوزیسیون اعلام کرد که این موضع در زبان دیپلماسی به معنی «نه» است، اگر چه این «نه» هنوز بر زبان آورده نشده است.
یک مفسر نوشت: نخستوزیر لهستان باید میان دو چیز بد انتخاب کند. فرقی نمیکند او چه تصمیمی بگیرد. اگر مذاکرات سپر دفاعی شکست بخورد، گفته خواهد شد که توسک به اتحاد آمریکا و لهستان آسیب رساند. و اگر موشکها مستقر شوند، گفته خواهد شد که توسک لهستان را ارزان فروخته است.
Jan Pallokat / رادیو دویچه وله