قطعی برق: "شرایط بازار محصولات غذایی و کشاورزی خطرناک است"
۱۴۰۰ تیر ۱۵, سه‌شنبه
قطعی مکرر برق در بسیاری شهرهای ایران آن هم در شرایطی که شهروندان در بسیاری نقاط ایران با گرمای بی‌سابقه‌ای دست و پنجه نرم می‌کنند، ادامه دارد.
مسئولان در وزارت نیرو از مشترکان به دلیل بروز خاموشی‌های خارج از برنامه عذرخواهی کرده‌اند ولی همزمان اعلام کرده‌اند، "منتظر خاموشی‌های گسترده باشید".
قطعی مکرر و دامنه‌دار برق زنگ خطر را در بسیاری از بخش‌ها به صدا درآورده؛ از فعالیت بیمارستان‌ها گرفته تا خساراتی که به صنایع و بخش‌های تولیدی وارد کرده است.
کاهش ظرفیت تولید کارخانه‌های اکسیژن‌سازی
رئیس اتحادیه کشوری گازهای طبی و صنعتی در ایران می‌گوید، قطعی برق شش ساعته در روزهای گذشته باعث شده، تولید اکسیژن دست‌کم ۱۰ ساعت عقب افتاده و تقریبا نصف شده است. پیکان کلانتری می‌گوید، در حال حاضر با شروع موج پنجم شیوع کرونا و افزایش دو برابری تقاضا برای اکسیژن، قطعی برق و تأثیر آن بر تأمین اکسیژن، مراکز درمانی را با مشکل کمبود اکسیژن روبه رو خواهد کرد. به گفته او این وضعیت مسئولان را وادار به وارادات اکسیژن می‌کند.
در روزهای گذشته ویدیوهایی در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده بود که حکایت از قطعی برق در بخش آی‌سی‌یو در یکی از بیمارستان‌های تهران داشت. شرکت توزیع نیروی برق تهران بزرگ در اطلاعیه‌ای در واکنش به انتشار این خبر گفته، برق بیمارستان‌ها و مراکز نگهداری واکسن‌های کووید ۱۹ قطع نشده و نخواهد شد.
روزنامه "صبح نو" اما می‌نویسد: «بیمارستان‌هایی هستند که به اخبار مسئولان مبنی بر قطع نشدن برق بیمارستان‌ها توجهی نکرده و برای درامان نگه داشتن بیماران خود از خطر، اقدام به خرید تجهیزات پیشرفته برای تامین برق می‌کنند.»
خسارات "جبران‌ناپذیر قطعی برق" برای صنعت تولید
دامنه خسارات ناشی از قطعی مکرر برق حالا از بخش بهداشت و درمان فراتر رفته است. رئیس گروه صنایع اتاق بازرگانی ایران علت قطعی برق را "بی‌توجهی و بی‌برنامگی در وزارت نیرو" می‌داند. ابوالفضل روغنی در گفت‌وگو با ایلنا می‌گوید: «واقعیت این است که توان تأمین برق وجود ندارد. مشکل قطعی برق یک مشکل زیربنایی‌ست که می‌تواند آسیب جدی و جبران‌ناپذیر به صنعت تولید برساند.»
به گفته این مقام مسئول، قطعی برق در بعضی استان‌ها به ۶ ساعت نیز رسیده است "به خصوص در خوزستان که مشکل پرباری از ساعت ۱۲ ظهر تا ۶ عصر ادامه دارد".
مردم استان‌های جنوبی، جنوب غربی و شرق کشور که بیش از دیگر نقاط با مشکل کم‌آبی و بی‌آبی روبرو هستند حالا باید بی‌برقی را هم که به گفته مسئولان "ادامه‌دار" خواهد بود، در شرایط گرمای غیرقابل تحمل هوا بر مشکلات خود بیفزایند.
"ارگان‌های امنیتی و مجلس به مشکلات قطعی برق و آب ورود کنند"
محسن نقاشی، دبیر فدراسیون تشکل‌های صنایع غذایی کشور هم در گفت‌وگو با ایلنا از اثر قطعی برق بر صنایع غذایی می‌گوید: «فساد مواد اولیه و توقف تولید از مشکلاتی است که قطعی برق برای صنایع غذایی به دنبال داشته است.»
این مقام مسئول پیش‌بینی کرده است "در صورت ادامه آشفتگی و بی‌برنامگی در قطعی برق و آب اثرات آن به زودی در بازار مواد غذایی بروز کند." ارزیابی او از شرایط بازار محصولات کشاورزی و غذایی، "خطرناک" و نتیجه آن "آشفتگی" است؛ آشفتگی‌ای که به اعتقاد او "کنترلش سخت خواهد بود."
محسن نقاشی با اشاره به این شرایط و اینکه انتظار می‌رود در نتیجه این شرایط بر تعداد واحدهای تولیدی صنایع غذایی که تعطیل می‌شوند، افزوده شود، "خواستار ورود ارگان‌های امنیتی و مجلس شورای اسلامی به مشکلات قطعی برق و آب شد."
دستور روحانی برای تشکیل جلسه ویژه درباره قطعی برق
شرایط اضطراری و اعتراض‌هایی که قطعی برق به همراه آورده است در جلسه ستاد هماهنگی اقتصادی دولت روز سه شنبه (۱۵ تیر) به بحث و گفت‌وگو گذاشته شد. در این جلسه که به ریاست رئیس جمهور برگزار شد، دلایل و علل خاموشی‌ها تشریح شد و حسن روحانی دستور تشکیل جلسه‌ای ویژه در این‌باره به ریاست جهانگیری، معاون اول و دستگاه‌های دیگر را داد.
در این جلسه روحانی بر پاسخگویی به افکار عمومی تأکید کرد و گفت: «خاموشی و قطعی برق امر موقتی است و در گذشته هم سابقه داشته و قابل مدیریت است ولی آنچه بیش از خاموشی ها می تواند آزار دهنده باشد قطع ناگهانی و بدون برنامه برق است.» رئیس جمهور گفت که با پیش‌اطلاع‌رسانی در مورد خاموشی‌ها خسارت و نارضایتی کمتری خواهیم داشت.
صدای اعتراض مردم به قطعی‌های برق حالا از شبکه‌های اجتماعی هم فراتر رفته و در گوشه و کنار ایران تجمعاتی اعتراضی در این‌باره در روزهای گذشته شکل گرفته است.
ریشه مشکل قطعی مکرر برق در ایران در چیست؟
مسئولان در ایران می‌گویند کم‌آبی و خشکسالی، کاهش تولید برق در نیروگاه‌ها و بالارفتن کم‌سابقه دمای هوا در ماه‌های اخیر که افزایش مصرف برق را به همراه داشته، باعث فشار بر شبکه تأمین برق کشور شده است.
محمدحسن متولی‌زاده، مدیرعامل توانیر هم در گفت‌وگو با خبرگزاری‌های داخلی با اشاره به این عوامل گفته بود، "حدود یک ماه آینده شرایط اضطراری است".
عامل این شرایط اضطراری از نگاه بسیاری از کاربران در شبکه‌های اجتماعی و همچنین شماری از مسئولان تنها کم‌آبی و گرمای هوا نیست.
دویچه وله را در تلگرام دنبال کنید
دویچه وله را در اینستاگرام دنبال کنید
رئیس گروه صنایع اتاق بازرگانی ایران که مشکل عمده قطعی برق را در بی‌برنامگی وزارت نیرو می‌داند به موضوع استخراج رمزارز و صدور برق هم اشاره کرده است. ابوالفضل روغنی می‌گوید: «وزارت نیرو در تأمین برق مشکل دارد چراکه نتوانسته ظرفیت تولید جدید ایجاد کند. برق صنایع را قطع کرده و به مردم می‌دهند تا نارضایتی عمومی به وجود نیاید. صادرات برق به عراق ادامه دارد اما نمی‌توانند آن را قطع کنند چراکه تعهد دارند. موضوع اساسی دیگر ماینرها هستند که گرچه فعالیت آنها ممنوع اعلام‌شده اما به نظر می‌رسد ماینرهای غیرمجاز مشغول به فعالیت هستند.»
رجبی مشهدی، سخنگوی صنعت برق هم پیش‌تر به موضوع رمزارز اشاره کرده و گفته بود: «مراکز مجاز استخراج رمزارز براساس دستور رئیس جمهور تا پایان شهریور تعطیل هستند ولی در مورد مراکز غیرمجاز -اگرچه تاکنون بیش از ۳۵۰۰هزار مرکز کشف شده‌اند - اما همچنان نیازمند افزایش مبارزه و جمع آوری و شناسایی این مراکز غیرمجاز هستیم.»
کمر تاشده‌ی قشر متوسط و کم‌درآمد و فقیر
تا گروه ویژه تشکیل شده به دستور رئیس جمهور راه‌حل و دستورالعمل‌های برون‌رفت از این بحران را بررسی کند، به نظر می‌رسد که بی‌برقی و پیامدهای آن بیش از پیش دامنگیر قشر متوسط وکم‌درآمد جامعه در ایران است.
روزنامه "صبح نو" در گزارشی با اشاره به اینکه "در شهری مثل تهران بی‌برقی دامنگیر پولدار و بی‌پول شده است" می‌نویسد: «اما موضوعی که تفاوت میان دارا و ندار را در این بی‌برقی نشان می‌دهد بازار داغ خرید موتوربرق‌های میلیونی است».
با استناد به این گزارش، مردم "برای تامین بیش از هفت‌هزار و ۸۰۰ وات برق باید بیش از ۵۰ میلیون تومان هزینه کنند. با توجه به این ارقام می‌توان نتیجه گرفت که بخش بزرگی از جامعه از دسترسی به امکانات جایگزین برای قطعی برق محروم خواهد بود".
اگر طبق پیش‌بینی دبیر فدراسیون تشکل‌های صنایع غذایی در ایران آشفتگی‌ها به بازار مواد غذایی و قیمت‌ها هم رخنه کند، این قشر با درآمد متوسط و کم‌درآمد است که متحمل بیشترین فشار خواهد شد. دور نیست که ادامه این روند به اعتراض‌های گسترده‌تر و فراتر از شبکه‌های مجازی بینجامد.