عربستان رؤیایی در سر دارد: ابرشهری از جنس آینده
۱۳۹۹ بهمن ۲۱, سه‌شنبه
نام این پروژه عظیم، این ابرشهر که قرار است از دل صحراهای عربستان بدرخشد، "نئوم" است؛ پروژه‌ای دربرگیرنده‌ی چندین "نوین‌شهر" با تمرکز بر اصل پایداری و همخوانی با محیط زیست. مکانی که عربستان برای تولد این نوین‌شهر در نظر گرفته است، در شمال غربی این کشور است، در نزدیکی خلیج عقبه و مشرف بر ساحل دریای سرخ.
نوین‌شهرها یا "شهر جدید"، شهرهایی هستند که از ابتدا ساخت آنها اغلب با اهداف مشخص زیست‌محیطی، اقتصادی و سیاسی اجتماعی برنامه‌ریزی شده است.
از آنجا که بخشی از پروژه‌ی نئوم، یکی از نوین‌شهرها، در امتداد خطی به درازای ۱۷۰ کیلومتر بنا می‌شود -الگویی برای ساخت شهرها که به شهرخطی موسوم است- به این پروژه نام "د ِلاین" را داده‌اند. این شهر قرار است شهری شود بدون خودرو و بدون آلاینده‌ای برای هوا.
هزینه بنای شهر آینده، ۲۰۰ میلیارد دلار برآورد شده؛ بخشی از پروژه ۵۰۰ میلیارد دلاری نئوم در دل عربستان.
از همخوانی با محیط زیست تا همخوانی با حقوق زنان
قرار است این پروژه‌ی شهرسازی دولتی-خصوصی تلفیقی باشد از پایداری، همخوانی با محیط زیست، های‌تک و فناوری ارتباطات. شینکانسن‌ها (قطارهای تندرو) و تاکسی‌های هوایی و یک ماه مصنوعی متشکل از دسته‌ای از پهپادهای کوچک، بخشی از خواب‌هایی دیده‌شده برای این شهرند.
این خواب‌های دیده شده و برنامه‌های ریخته شده نه تنها باید توانایی جذب گردشگران را به این شهر داشته باشند که باید بتوانند سرما‌یه‌گذاران را هم به سرمایه‌گذاری در بخش املاک در این شهر مشتاق کنند. این کار بر دوش تبلیغات گذاشته شده.، در یک ویدیوی تبلیغاتی به همین منظور، از نئوم و دِلاین به عنوان راه‌حلی برای تمامی دردها و مشکلات شهرنشینی مدرن یاد شده است.
در گزارشی که رسانه آلمانی‌زبان دویچلندفونک در این‌باره منتشر کرده است، آمده است که این پروژه تا حدی نمادی است برای کاهش وابستگی به نفت و تبدیل عربستان به هاب تکنولوژی؛ بخشی از پروژه چشم‌انداز ۲۰۳۰ عربستان سعودی که محمد بن‌سلمان، ولیعهد این کشور جزییات آن را در سال ۲۰۱۶ اعلام کرد. چشم‌انداز ۲۰۳۰ دربرگیرنده ۸۰ پروژه است.
از نظر حقوقی قرار است که این نوین شهر منطقه‌ای ویژه باشد. منطقه‌ای که در آن زنان مجبور به استفاده از حجاب نیستند و مصرف الکل هم مجاز است.
پاسخ به نیازهای آینده جوانان عربستانی
کارشناس آلمانی که دویچلندفونک با او مصاحبه کرده است، پیش‌تر از عربستان دیدن کرده است و معتقد است، جوانان عربستانی دغدغه آینده زیست‌محیطی کشورشان را دارند و به نقش فناوری در آینده این کشور هم می‌اندیشند و به ویژه پرسش‌هایی در مورد چشم‌انداز آینده شغلی خود دارند. به گفته این کارشناس، برای دهه‌ها، پاسخ به پرسش‌های مربوط به آینده برای بسیاری از شهروندان عربستان در صنعت نفت خلاصه می‌شد؛ فعالیت‌هایی نه چندان دشوار با درآمد بسیار خوب.
کارشناس آلمانی می‌گوید، پروژه نئوم آمده که سیگنالی باشد برای شهروندان خود عربستان سعودی و هم در سطح بین‌المللی.
کارشناس آلمانی معتقد است، از نظر توریستی جامعه هدف نئوم بیشتر ثروتمندان هستند، طبقه الیت از همه کشورها: «کیفیت همه چیز خیلی بالاست. بی‌شک مردم فقیر نمی‌توانند آنجا تعطیلات بگذرانند.»
شهری یک میلیون نفری: روی زمین از خودرو خبری نیست
جمعیت دِلاین، این شهر برآمده از آینده قرار است یک میلیون نفر باشد. مسیرهای طولانی درون‌شهری قرار است با زیرساخت‌های حمل و نقل زیرزمینی طی شوند. زیرِ زمین حرکت و تکاپو با قطارهای سریع السیر بدون راننده، روی زمین این‌جا و آنجا مجتمع ها و امکاناتی که شهر را می‌سازند و بین‌شان فقط رهگذران در گذرند یا دوچرخه‌سواران. گفته می‌شود که فاصله میان مجتمع ها و امکانات شهری با پای پیاده بیش از ۵ دقیقه طول نمی‌کشد.
در این میان یکی از فرودگاه‌های درنظرگرفته شده برای این پروژه به بهره‌برداری رسیده است. فرودگاهی که به دلیل نزدیکی به مصر، اردن و اسراییل از اهمیت استراتژیک ویژه‌ای برخوردار است. از سال ۲۰۱۷ تاکنون هواپیماهای مسافربری هم در این فرودگاه می‌نشینند و از این مبدا برمی‌خیزند.
باید منتظر ماند و دید این ایده‌ها و نقشه‌های بلندپروزازانه کی و تا چه حد به حقیقت می‌پیوندند.