سه اقدام همزمان براى مبارزه با فقر در جهان
۱۳۸۴ دی ۹, جمعهطرح دريافت ماليات مبارزه با فقر ازپروازهاى هوائى، بهار سال گذشته در نشست سران كشورهاى عضو اتحاديه اروپا مورد تصويب قرار گرفت. اما اين امكان به دولتها داده شد كه خود مستقلا در اين مورد تصميم بگيرند. در همان زمان، طرح ماليات پرواز، در آمريكا و اروپا با مقاومت شديد شركتهاى هوائى و توريستى و نهادهاى مدافع حقوق مصرف كنندگان روبرو شد. استدلال مخالفان اين بود كه امروز ديگر تنها ثروتمندان نيستند كه از خدمات هوائى استفاده میكنند و دولتها حق ندارند زير پوشش مبارزه با فقر از شهروندان كم درآمد خود ماليات اضافى بگيرند.
به رغم اين مخالفتها، پارلمان فرانسه، اين هفته به عنوان نخستين مجلس اروپائى، ماليات تازه را مورد تصويب قرار داد. اين اقدام، با پشتيبانى كوفى عنان دبيركل سازمان ملل متحد روبرو شد. يك سخنگوى سازمان ملل متحد روز سه شنبه گفت: ”درآمد ناشى از اخذ ماليات تازه سبب بهبود خدمات درمانى و بهداشتى كشورهاى در حال توسعه خواهد شد”. ماليات تازه از ماه جولاى سال آينده بر بليت پروازهاى خارجى فرانسه بسته خواهد شد و ميزان آن، بسته به مدت و كلاس پرواز، بين يك تا ۴۰ يورو خواهد بود.
دولت فرانسه اميدوار است كه از اين طريق بتواند سالانه ۲۱۰ ميليون يورو به كشورهاى در حال توسعه كمك كند. ژاك شيراك رئيس جمهور فرانسه از رهبران ساير كشورها خواست كه براى مبارزه با فقر در جهان، انديشه دريافت ماليات از بليت هواپيما را دنبال كنند. وزير خارجه فرانسه نيز اعلام كرد كه تاكنون ۶۶ كشور جهان اعلام كردهاند كه طرح دريافت ماليات بليت هواپيما را تسليم پارلمانهاى خود خواهند كرد. ”ريكاردو لاگوس” رئيس جمهور شيلى در ماه سپتامبر اعلام كرد كه ماليات بليت از اول ژانويه سال ۲۰۰۶ بر كليه پروازهاى خارجى اين كشور بسته خواهد شد. ميزان اين ماليات در شيلى دو دلار براى هر پرواز خواهد بود.
همزمان با تصويب ماليات پرواز، كميسيون اتحاديه اروپا نيز، ۱۶۵ ميليون و ۷۰۰ هزار يورو كمك عمرانى براى كشورهاى آفريقائى تصويب كرد كه در ماه ژانويه پرداخت خواهد شد. كميسرياى امور عمرانى اتحاديه اروپا در اين مورد گفت: ” در روزهائى كه جهان به نخستين سالگرد سونامى در جنوب شرقى آسيا میانديشد، ميليونها انسان در آفريقا از فاجعههاى طبيعى و تنشهاى مسلحانه رنج میبرند. اتحاديه اروپا با تامين اين بودجه میخواهد به رفع اين سونامى خاموش كمك كند”.
بزرگترين بخش كمكهاى مالى اتحاديه اروپا، به مبلغ ۴۸ ميليون يورو، در اختيار سودان قرار میگيرد. از اين طريق بايد به بازگشت دوميليون رانده شده از دارفور و جنوب سودان كمك شود. ۳۸ ميليون يورو در اختيار پروژههائى گذاشته میشود كه قرار است در جمهورى دموكراتيك كنگو اجرا شوند. اوگاندا، ليبريا و بروندى هركدام بين ۱۵ تا ۱۷ ميليون يورو كمك عمرانى دريافت خواهند كرد.
كميسرياى برنامههاى عمرانى اتحاديه اروپا مسئوليت نظارت بر مصرف اين پولها را به عهده دارد و ۱۸۰ نهاد، از جمله صليب سرخ بين المللى، واحدهاى سازمان ملل متحد و نهادهاى غيردولتى، در محل اجراى پروژهها با وى همكارى خواهند كرد. در ماه اكتبر سال ۲۰۰۵ كميسيون اتحاديه اروپا يك برنامه ده ساله را براى توسعه آفريقا تدوين كرد كه بيش از هرچيز به گسترش ساختارهاى زيربنائى توجه دارد. اتحاديه اروپا و كشورهاى عضو آن، در حال حاضر، بزرگترين تامين كننده كمكهاى اقتصادى براى توسعه آفريقا هستند. حجم كمكهاى مالى اروپا براى آفريقا، تاكنون سالانه ۱۷ ميليارد يورو بوده كه ۶۰ درصد مجموعه كمكهاى عمرانى اين قاره را در بر میگيرد. اما بسيارى از ناظران محلى معتقدند كه بخش قابل توجه اين كمكها، به جاى آن كه صرف مبارزه با فقر شود، به مصرف خريد كالاهاى توليدى خود كشورهاى اروپائى میرسد يا سر از حسابهاى شخصى خودكامگان محلى در میآورد.
اين هفته، همچنين بازى دوستانه فوتبالى با عنوان ”بازى عليه فقر” در دوسلدورف آلمان برگزار شد كه ۷۰۰ هزار يورو درآمد آن به برنامه كمكهاى عمرانى سازمان ملل متحد اختصاص يافت. در چارچوب اين برنامه انسان دوستانه، گروهى از سرشناس ترين فوتباليستهاى جهان، در دو تيم كه ”رونالدو و دوستان” و ”سيدانه و دوستان” نام داشتند، در برابر هم قرار گرفتند و چندتن از هنرمندان سرشناس آلمان نيز برنامههاى هنرى اجرا كردند.