سهشنبهی بزرگ در قاهره<br>ارتش: دست به خشونت نخواهیم زد
۱۳۸۹ بهمن ۱۱, دوشنبهاوضاع مصر وارد التهابیترین مرحله خود میشود. جنبش جوانان ۶ مارس و چند گروه دیگر اپوزیسیون، از جمله محمد البرادعی قصد دارند روز سهشنبه (اول فوریه / ۱۱ بهمن) بزرگترین تظاهرات اعتراضی را با حضور یک میلیون نفر در قاهره برپا کنند.
تظاهرکنندگان قرار است از سراسر کشور به سوی قاهره و به سمت کاخ ریاستجمهوری حرکت کنند. هدف مخالفان آن است که حسنی مبارک را بیشتر برای کنارهگیری از قدرت زیر فشار قرار دهند.
ارتش: خواستههای شهروندان مشروع است
بر اساس آخرین گزارشها، ارتش مصر اعلام کرده است که از کاربست خشونت خودداری خواهد کرد. در آخرین ساعات روز دوشنبه امرای ارتش اعلام کردند که در برابر مردم متوسل به خشونت نخواهند شد.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، در میان محافل دولت مصر، سران پرنفوذ ارتش اعلام کردهاند که از خواست مردم حمایت خواهند کرد. در بیانیهای که ارتش مصر در شامگاه دوشنبه انتشار داد آمده که خواستههای مردم مصر «مشروع» است و سربازان «علیه ملت بزرگ مصر دست به خشونت نخواهند زد».
خبرگزاری دولتی "منا" و تلویزیون دولتی مصر به نقل از یک سخنگوی ارتش مصر اعلام کردند که «آزادی بیان به شکل مسالمتآمیز آن تضمین شده است».
بامداد روز دوشنبه حسنی مبارک حبیب العدلی وزیر کشور را که مورد نفرت مردم است، از کار برکنار و ژنرال محمود وقدی را بهجای وی منصوب کرد. مسئولیت سرویس مخفی مصر نیز، به ژنرال مراد موافی سپرده شد.
تلویزیون دولتی مصر بیانیهای را به نام حسنی مبارک قرائت کرد که در آن گفته شده است: «همانطور که همه میخواهند، باید با هدف رسیدن به یک جامعه دموکراتیک، فضای بیشتری برای مشارکت احزاب در زندگی سیاسی فراهم شود». اما مخالفان این وعدهها را کافی نمیدانند.
کارگران شهر سوئز، یکشنبه شب خواستار یک اعتصاب سراسری شده بودند. روز دوشنبه البرادعی برنده صلح نوبل و مدیر پیشین آژانس بینالمللی انرژی اتمی، با صدور بیانیهای از این اعتصاب پشتیبانی کرد. محمد واقد یکی دیگر از رهبران اپوزیسیون هم گفت:«ما به اعتصاب سراسری میپیوندیم و تا زمانی که خواستهامان تحقق نیافته است به آن ادامه میدهیم.»
سرایت ناآرامی به سودان
ناآرامیهای مصر به کشور همسایه آن سودان نیز سرایت کرد. به گزارش اشپیگل آنلاین، بعد از ظهر دوشنبه مردم سودان علیه عمر البشیر رئیسجمهور خودکامه خود دست به تظاهرات زدند. همزمان خبر رسید یک دانشجو که در این تظاهرات روز یکشنبه مجروح شده بود، امروز در بیمارستان درگذشت.
تظاهرکنندگان سودان به افزایش قیمتها اعتراض داشتند. نیروهای پلیس با باتوم و گاز اشکآور به مقابله با تظاهرکنندگان پرداختند و ۷۰ نفر را دستگیر کردند.
اپوزیسیون سودان با الهام از اعتراضات مردم مصر، از طریق ارتباطات اینترنتی و ایمیل مردم را به شرکت در تظاهرات فراخوانده بود.
مبارک، کنارهگیری یا اصلاحات؟
در شامگاه یکشنبه، بهرغم مقررات منع عبور و مرور، گروههای وسیعی از معترضان شب را در میدان التحریر قاهره به صبح رساندند. آنها اعلام کردند که تا کنارهگیری حسنی مبارک به تجمع خود ادامه خواهند داد.
میدان التحریر روز دوشنبه نیز شاهد حضور گستردهی معترضان بود. همزمان، ماموران پلیس که از دو روز پیش صحنه را به ارتش واگذار کرده بودند، بار دیگر در خیابانهای قاهره ظاهر شدند.
روند دموکراسی، خواست اروپا
مسئله مصر، امروز در مذاکرات خانم آنگلا مرکل صدر اعظم آلمان و بنیامین نتانیاهو نخستوزیر اسرائیل جایگاه ویژهای داشت. خانم مرکل در راس گروهی از وزیران کابینه خود به تلآویو سفر کرده است. به گزارش روزنامه هاآرتص، مقامات اسرائيلی نسبت به احتمال قدرت گرفتن بینادگرایان اسلامی در مصر ابراز نگرانی کرده و از جهان غرب خواستهاند که برای جلوگیری از این امر، حسنی مبارک را مورد پشتیبانی قرار دهند.
اما وزیران خارجه اتحادیه اروپا، در نشست امروز خود از دولت مصر خواستند که روند دموکراتیزه کردن کشور را در پیش گیرد. آنها همچینن اعلام کردند که در این مسیر، در کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت در کنار مصر خواهند بود.
خانم کاترین اشتون مسئول روابط خارجی اتحادیه اروپا تاکید کرد: «اتحادیه اروپا برای توسعه دموکراسی، ایجاد حکومت قانون، حقوق بشر و حفظ آن، از مصر پشتیبانی خواهد کرد.» وی گفت: «مردم مصر باید اکنون به کمک گفتوگو درباره آینده خود تصمیم گیرند. تمام طرفها، به ویژه پلیس باید برای جلوگیری از خشونت بیشتر تلاش کنند.»
موضع آلمان
گیدو وستروله، وزیر خارجه آلمان نیز، در حاشیه نشست وزیران خارجه در بروکسل به خبرنگاران گفت:«برای اتحادیه اروپا باید روشن باشد که ما از روند دموکراتیزه کردن مصر پشتیبانی میکنیم.» وی افزود:«ما به ویژه از خواست برحق طبقه متوسط پشتیبانی میکنیم، از شانس پیشرفت، حقوق دموکراتیک، آزادی عقیده و حقوق شهروندی.»
وزیر خارجه آلمان در بخشی دیگر از سخنان خود گفت:«از سوی دیگر مهم است که از روند رادیکالیزه شدن بحران مصر جلوگیری به عمل آید. ما نمیخواهیم که بنیادگرایان از این تظاهرات مسالمت آمیز به نفع خود استفاده کنند.»
آقای وستروله در برابر این پرسش خبرنگاران که برخورد اروپا با حسنی مبارک چگونه است، گفت: «این مسئله ما نیست که درباره مورد به مورد دغدغهها و مسائل پرسنلی داخلی مصر موضع بگیریم. در این مورد مصریها باید خودشان از طریق گفتوگو تصمیم بگیرند.»
سیاست اتحادیه اروپا و آلمان، به مواضع آمریکا نزدیک است. کاخ سفید واشنگتن نیز از حسنی مبارک خواسته است که شرایط گذار از خودکامگی به مردمسالاری را فراهم آورد و با مخالفان وارد گفتوگو شود. دولت آمریکا اما تاکنون خواستار کنارهگیری مبارک نشده است.
موافقت اسرائیل برای حضور ارتش مصر در صحرای سینا
به گزارش خبرگزاری آلمان، دولت اسرائيل با درخواست مصر برای اعزام نیروهای نظامی به صحرای سینا موافقت کرده است.
از سال ۱۹۷۹ به اینسو، این نخستین بار است که اسرائیل حضور ارتش مصر در سینا را تحمل میکند.
با بالا گرفتن ناآرامیهای در مصر و خطر ایجاد خلاء قدرت در این کشور، اتحادیه اروپا، آمریکا، اسرائیل و بسیاری دیگر کشورها نگران از قدرت گرفتن اسلامگرایانی همانند اخوانالمسلمین در مصر هستند.
JT/DK