«سفر به دنیایی دیگر با موسیقی» • مروری بر زندگی و آلبومهای برایان ادمز
۱۳۸۷ اردیبهشت ۶, جمعه
دوران کودکی و نوجوانی برایان آدامز که کاناداییست، به خاطر شغل پدرش که ارتشی بوده، به سفر و اقامت در کشورهای دیگر گذشته است، از جمله در اتریش، پرتغال و اسراییل. نظامی بودن در خانواده ادمز موروثی بود و پدر او دوست داشت که پسرش هم مثل نسلهای قبل، ارتشی از آب در آید، که اینطور نشد.
گامهای اول در عرصه موسیقی
اولین تجربیات این خواننده و گیتاریست کانادایی در عرصه موسیقی برمیگردد به سن شانزده سالگی و فعالیت در گروههای پاپ و راک مدرسه و بعد از آن هم خواندن و گیتار زدن در کلوبهای مختلف. ناگفته نماند که برایان ادمز پیش از آنکه در ۱۸ سالگى اولین قراردادش را با شرکت A & M Records امضا کند، چند ترانه براى خوانندگان و گروههایی چون بونى تایلر و گروه کیس نوشته بود.
رویدادی که باعث شد، برایان ادمز عزمش را جزم کند و بهطور جدی پا به صحنه بگذارد، دیدن یکی از کنسرتهای تینا ترنر (Tina Turner) بود. ادمز خود درباره این خاطره میگوید: «یادم است که تینا ترنر در این کلوب کوچک برنامه داشت و تا آخرین نفس خواند. و این در حالی بود که بالای ۴۰ درجه تب داشت و اصلا حال خوشی نداشت. من که این صحنه را دیدم، به خودم گفتم، وقتی تینا ترنر با وجود تب و مریضی شدید، میتواند به روی صحنه برود و هر چه در توانش هست را به طرفدارانش عرضه کند، من هم میتوانم از عهده این کار بربیایم. من هر چه قدر هم کنسرت بدهم و وضعم هر چه قدر هم وخیم باشد، این خاطره را فراموش نمیکنم.»
اولین آلبوم برایان ادمز در سال ۱۹۸۰ منتشر شد که با خودش هم اسم بود. اما موفقیت بزرگش، سه سال بعد با انتشار آلبوم معروف Cuts Like a knife صورت گرفت. این آلبوم هم جایزه صفحه طلائى و هم جایزه صفحه پلاتین دریافت کرد. سینگل Straight from the heart از همین آلبوم موفق شد خود را در بین ترانههاى پرفروش روز آمریکا به رده دهم برساند.
نخستین موفقیت جهانی برایان ادمز
سال ۱۹۸۴ بود که برایان ادمز با انتشار آلبوم Reckless بالاخره تونست به موفقیت جهانی دست پیدا کند، شش ترانه این آلبوم که در قالب صحفه ۴۵ دور هم به بازار اومدن، جزو ترانههای تاپ تن بودن، مخصوصا ترانه دوصدائی It’s only love که برایان ادمز با تینا تورنر، الگو و سرمشق قدیمیش اجرا کرد، محبوبیت زیادى کسب کرد.
ناگفته نماند که برایان ادمز این آهنگ را با همکاری Jim Vallence نوشت، البته از آنجایی که خود ادمز در آن موقع سرگرم برگزاری دومین تور کنسرتهایش در انگلیس بود و همکارش هم تو آمریکا به سر میبرد، این ترانه را از طریق تماسهای تلفنی ساختند، هر چه باشد، اوایل دهه هشتاد میلادی بود و از سی دی خبری نبود تا چه رسد به ایمیل و «ام پی تری» و ... حضور مشترک برایان ادمز و تینا ترنر روی صحنه برای ارائه این قطعه، در سال ۱۹۸۶ از طرف شبکه ام تی وی به عنوان بهترین اجرای روی صحنه شناخته شد.
برایان ادمز در اواسط دهه هشتاد میلادی به چنان شهرتی رسید که حتی در سال ۱۹۸۵ به عنوان افتتاحگر یکی از مجموعه کنسرتهای تاریخی Live Aid در استادیوم جان اف کندی فیلادلفیا به روی صحنه رفت. در مجموع هم میتوان گفت که اواسط دهه هشتاد، بیشتر وقت این خواننده کانادایی به برگزاری کنسرت در سراسر دنیا گذشت تا تهیه آلبوم. یکی از کنسرتهای فراموشنشدنی برایان ادمز در تابستان سال ۱۹۸۸، یعنی قبل از وحدت دو آلمان، در برلین شرقی در حضور بیش از ۱۲۰ هزار تماشاگر بود.
پنجمین آلبوم برایان ادمز که سال ۱۹۸۷ تحت عنوان Into The Fire منتشر شد، اگر چه شخصیترین آلبوم ادمز محسوب میشود، اما منتقدان موسیقی روی چندان خوشی به این آلبوم نشان ندادند و تنها یکی از ترانههای این آلبوم موفق شد به تاپ تن راه پیدا کند.
بازگشتی موفق به همراه «رابین هود»
پس از انتشار این این آلبوم، چند سالی خبر چندان داغی از برایان ادمز نبود تا اینکه در سال ۱۹۹۱ با ارائه ترانه آرام و پراحساس Everything I do I do it for you که ترانه متن فیلم «رابین هود» است، بازگشتی موفق به صحنه را جشن گرفت. این ترانه در آن زمان نه تنها ۱۶ هفته صدرنشین تاپ تن بریتانیا بود و به این ترتیب رکوردی تازه به پا کرد، بلکه در ۱۶ کشور دیگر هم توانست ترانه شماره یک شود. به گفته خود برایان ادمز، «ساختن این ترانه یک ساعت بیشتر طول نکشید!»
در دهه نود میلادی، بخشی از فعالیتهای برایان ادمز به ساختن ترانههای راک گذشت و بخش مهم و بزرگتری به ساختن ترانههای آرام و پراحساس. بعضی از این ترانهها، دو صدایی با ستارههای معروفی مثل رود استوارت، استینگ و باربار استرایسند اجرا شدهاند و از اونجایی که جزیی از موسیقی متن فیلمهای معروف سینمایی بودهاند، موندگار شدهاند. از جمله ترانه All for Love که با همکاری رود استوارت و استینگ اجرا شد و ترانه متن فیلم «سه تفنگدار»، محصول سال ۱۹۹۴ است.
یک سال بعد بود که نام برایان ادمز با ساختن ترانه متن فیلم «دون خوآن دو مارکو» با بازیگری مارلون براندو و جانی دپ دوباره بر سر زبانها افتاد: ترانه Have you ever really loved a woman? که آن هم در صف ترانههای پرفروش روز قرار داشت.
در سال ۱۹۹۶ برایان ادمز بعد از پنج سال وقفه، آلبوم استودیویی به نام 18 til I die منتشر کرد که در مجموع حال و هوای همان آلبومهای قدیمی او را داشت. اگر چه این آلبوم نسبتا خوب فروش رفت، اما نظر منتقدان موسیقی به آن چندان مثبت نبود. حتی یکی از منتقدها در نقدش به این آلبوم نوشته بود: «اگه آدم یکی از آلبومهای برایان ادمز را بشناسد، انگار همه آلبومها را میشناسد.»
البته ادمز توجه چندانی به این انتقادها نمیکرد و در یکی از مصاحبههایش گفته بود: راستش فرقی نمیکند که ۱۰ هزار صفحه بفروشی یا ۱۰ میلیون صفحه. برای من این مهم است که ایا ترانههایت و موسیقیات خوب است یا نه. همیشه اینطور بوده که بعضیها از تو خوششون میآید و بعضیها هم نه!
به عقیده این خواننده کانادایی: «زیبایی و جذابیت موسیقی و آهنگسازی در این است که تو همیشه میتوانی حسی نوستالژیک داشته باشی. من همیشه میتوانم خودم و ذهنم را به دورهای دیگر منتقل کنم؛ به یاد بیاورم که آن وقت چه چیزی ذهنم را مشغول میکرد، چه لباسی تنم بود، چه ماشینی داشتم و دوست دخترم کی بود. من فکر میکنم که اکثر کسانی که ترانههای دهههای شصت، هفتاد و هشتاد میلادی را میشنوند، چنین احساسی دارند... مثلا من که ۱۴ سالم بود، موهای بلند داشتم و مخفیانه در مدرسه سیگار میکشیدم. این یکی از چیزهایی است که به یاد دارم. موسیقی همیشه تو را به دنیای دیگر میبرد».
برایان ادمز و کنسرت ام تی وی
سال ۱۹۹۷، برایان ادمز در نیویورک درچارچوب برنامههای MTV Unplugged به روی صحنه رفت و گلچینینی از معروفترین ترانههایش را در قالبی آکوستیک و با همراهی یک ارکستر ۱۶ نفره سازهای زهی اجرا کرد. آلبومی که از این کنسرت در همان سال به انتشار رسید و به نوشته مجله معروف «رولینگ استون» از تنظیم و اجرای موفقی برخوردار بود، در کنار ترانههای قدیمی، سه ترانه جدید را هم در بر میگرفت، از جمله ترانه شنیدنی Back to You.
انتشار آلبومی با حال و هوای کاملا راک در سال ۱۹۹۸ تحت عنوان On A Day like today، اجرای مجدد ترانهای دو صدایی با تینا تورنر به اسم Without You در سال ۱۹۹۹ و ارائه آلبومی گلچینی از بهترین ترانههاش تحت عنوان Best of Me از جمله فعالیتهای برایان ادمز در خاتمه قرن بیستم بود. البته کارهای این خواننده محبوب فقط به موسیقی محدود نمیشد.
برایان ادمز مدتی هم گیتارش را کنار گذاشت، به عشق و علاقه دیگرش یعنی هنر عکاسی پرداخت و کتاب عکسی منتشر کرد از تصاویر هنرمندان معروف زن در کانادا، از جمله، سلین دیون، شانیا تواین، النیس موریست و مارگرت اتوود. عنوان این کتاب هم بود: Made in Canada . اگر چه صدای برایان ادمز با ترانههای پرشور و حال پاپ و راک و یا ترانههای آرام و پراحساس پیوند خورده، اما در سال ۲۰۰۰ با صدا و همکاری این خواننده، ترانهی Don’t give up منتشر شد که حال و هوای رقص و موسیقی دیسکویی داشت و در انگلیس هم در صدر ترانههای پرفروش روز قرار گرفت.
اگر چه برایان ادمز در طول فعالیتهاش، تواسته بود با چند ترانه در فیلمهای معروف حضور پیدا کند، اما سال ۲۰۰۲ یک گام فراتر گذاشت و ساختن تمامی ترانههای متن فیلم انیمیشن «اسپریت» را برعهده گرفت. سال ۲۰۰۴ برایان ادمز آلبومی جدید منتشر کرد به اسم Room Service که در مجموع نتوانست به پای آلبومهای موفق گذشته برسد. یک سال بعد، دومین گلچین ترانههای برایان ادمز تحت عنوان «آنتولوجی» به انتشار رسید، آنهم چند هفته پیش از عید کریسمس که بازار خرید هدیه حسابی داغ است.
جدیدترین آلبوم برایان ادمز: «۱۱»
و اما نگاهی کوتاه هم بیاندازیم به جدیدترین آلبوم برایان ادامز که به تازگی به بازار آمده است. این آلبوم که «۱۱» نام دارد، ۱۱ ترانه را در بر میگیره و از آن گذشته یازدهمین آلبوم برایان ادمز هم محسوب میشود. عنوان این آلبوم، چندان دست اول نیست و ظاهرا این دوران انتخاب شمار آلبومها به عنوان اسم، دوباره مد شده. سال گذشته هربرت گرونهایر، کهنه کار پاپ و راک المان نیز دوازدهمین آلبوم خود را تحت عنوان «۱۲» منتشر کرده بود.
در تازهترین آلبوم برایان ادمز نیز از نوآوری و قطعات به اصطلاح تجربی خبری نیست و تنظیم و ساختار آهنگها و همچنین مضمون ترانهها، بی شباهت به کارهای قبلی این خواننده کانادایی نیستند. از بین قطعات این آلبوم میتوان به دو ترانه اشاره کرد، یکی قطعه پایانی آلبوم به اسم Walk on By که نسبتا مینیمالیستی است و با گیتار آکوستیک و همراهی سازهای زهی اجرا شده. این ترانه درباره وداع و شروع فصلی تازه در زندگی است و درباره اینکه انسان چقدر مشکل میتواند گذشته را پشت سر بنهد و راهی دنیایی تازه گردد که معلوم نیست از دنیای گذشته بهتر است یا نه.
یک قطعه دیگر هم که به گونهای "موتور" آلبوم است و شور و حال زیادی دارد، ترانهای است به نام « اکسیژن». در این ترانه برایان ادمز عشقش را به اکسیژن تشبیه میکند و هوایی که او هر لحظه و هر روز برای تنفس و زنده ماندن به آن نیاز دارد. ادمز میخواند: «من محتاج تنفس تو هستم. آن را از من نگیر!»
شهرام احدی