رقیبان جدید تلسکوپ ’هابل‘ در فضا
۱۳۸۸ اردیبهشت ۲۶, شنبهسرانجام پس از هشت ماه تأخیر، فضاپیمای آتلانتیس با هفت سرنشین در روز دوشنبه، ۱۱ مه، به فضا به پرتاب شد. ماموریت آتلانتیس تعمیر تلسکوپ فضایی "هابل" پس از ۱۹ سال رصد و ارسال عکساز کیهان است.
بخشی اصلی تعمیرات ، دربرگیرنده نصب دوربینی جدید و دیگر تجهیزات علمی بر روی تلسکوب هابل است.
تعمیر در فضا
تعویض قطعاتیکه چرخش مطمئن تلسکوپ را تضمین میکنند، از جمله دیگر وظایف مهم فضانوردان به شمار میرود. چرخش و کنترل دقیق تلسکوپ هابل، امکان رصد مشخص از کهکشان را عملی میسازد.
در روز جمعه، ۱۵ مه، دو فضانورد آمریکایی در ۶۰۰ کیلومتری زمین از فضاپیمای آتلانتیس خارج شدند و قطعات مورد نظر برای گردش تلسکوپ هابل را نصب کرده و باتریهای قدیمی هابل را نیز تعویض کردند. این تعمیرات حدود هشت ساعت به طول انجامید.
در مجموع پنج تعمیر برای تلسکوپ هابل در نظر گرفته شده است. این تلسکوپ فضایی تاکنون ۷۵۰ هزار تصویر از کیهان به زمین ارسال داشته است.
به گفته ناسا، این تعمیرات، پنج سال دیگر بر عمر تلسکوپ هابل، تا پایان سال ۲۰۱۴، خواهد افزود.
ماموریت آتلانتیس در مجموع ۱۱ روز به طول خواهد کشید. ناسا از تمام مراحل تعمیر هابل فیلمبرداری کرده، که در سال ۲۰۱۰ در سینماهای جهان اکران خواهد شد.
استقرار دو تلسکوپ اروپایی در فضا
در روز پنجشنبه ۱۴ مه، دو ماهواره پرهزینه از سوی کشورهای اروپایی به فضا پرتاب شد. ساخت "هرشل" و "پلانک" بیش از یک میلیارد یورو هزینه در بر داشته است. موشک "آریانه ۵" از مرکز فضایی کشورهای اروپایی در "گویان فرانسه" در آمریکای جنوبی حامل این دو ماهواره بود.
ماهواره "هرشل"، به یاد "ویلیام هرشل"، کاشف پرتوی زیر قرمز نامگذاری شده، و دارای آینهای به قطر سه و نیم متر است، که در مقام مقایسه، بزرگتر از تلسکوپ هابل به شمار میآید. هرشل بزرگترین تلسکوپ فضایی است، که تاکنون به فضا پرتاب شده است.
در سال ۲۰۱۳ تلسکوپی با نام "جیمز وب" به عنوان جانشین هابل به فضا پرتاب خواهد شد، که بزرگتر از هرشل خواهد بود.
هرشل بر خلاف هابل تنها به فضای قابل رویت بسنده نکرده، و در محدوده پرتوهای زیرقرمز قادر به رصد کیهان است. بدین ترتیب کشف ستارگان و اجرام فضایی با دمای کمتر و یا به اصطلاح با "نور سرد" نیز امکانپذیر خواهد شد.
وظیفه ماهواره پلانک
ماهواره پلانک، که به افتخار ماکس پلانک فیزیکدان آلمانی نامیده شده، وظیفه اندازهگیری پرتوهای کیهانی را برعهده دارد. به گفته دانشمندان، با این اندازهگیری دقیق، امکان ساخت کیهان پس از "مهبانگ"، یعنی آغاز جهان، میسر میشود. یکی از پژوهشهای استثنایی تلسکوپ پلانک، تعیین نقش "ماده و انرژی تاریک" در کیهان است. دقت پلانک ۱۵ برابر تلسکوپهای گذشته است.
SI/RN