دفتر اتحادیه اروپا در تهران؛ جبهه جدید کشمکش‌های جناحی
۱۳۹۵ آبان ۲۹, شنبه
سفیر پیشین ایران در فرانسه و آلمان می‌گوید نباید از گفت‌وگو با اتحادیه اروپا نگران بود زیرا نفس گفت‌وگو مثبت است و ایران می‌تواند پیام و سخن خود را در این مذاکرات مطرح کند.
خبرگزاری ایلنا به نقل از حمیدرضا آصفی می‌نویسد: «دلیل مخالفت‌ها با بازگشایی دفتر اتحادیه اروپایی را نمی‌دانم. اتحادیه اروپایی در ۱۴۰کشور دفتر دارد و در ایران نیز آنها می‌توانند دفتر داشته باشند.»
آصفی روز شنبه ۲۹ آبان گفت که نفس ایجاد دفتر اشکالی ندارد و مهم مبنا و تعریفی است که برای ماموریت این دفتر بیان می‌شود: «با تاسیس این دفتر ارتباطات میان ایران و اتحادیه اروپایی افزایش خواهد یافت و واسطه‌ها حذف خواهند شد. از سویی ایران در اتحادیه اروپایی دفتر دارد که مسئولیت آن را سفیرمان در بلژیک برعهده دارد و بازگشایی دفتر در تهران اقدامی متقابل است.»
"جاسوس‌خانه دوم آمریکا"
این سخنان یک روز پس از اظهارات احمد علم‌الهدی، امام جمعه تندروی مشهد بیان شده‌اند که گفت سه کشور اروپایی نیروهای خود را به عنوان متخصص به ایران فرستاده‌اند تا در کشور ما عامل نفوذی داشته باشند.
بیشتر بخوانید: علی مطهری: نباید مقابل انتقادهای درست حقوق بشری لجاجت کنیم
علم‌الهدی در نماز جمعه ۲۸ آبان گفت، پس از برجام سندی ده ماده‌ای برای تنظیم روابط اتحادیه اروپا با ایران تنظیم شد: «این‌ها برای این ۱۰ ماده می‌خواهند یک دفتر سیاسی ایجاد کنند و دستگاه‌های دیپلماسی ما با این قضیه موافقت کرده‌اند.»
امام جمعه مشهد با نکوهش مسائلی چون حذف نظارت شورای نگهبان در برگزاری انتخابات، پاسخگویی به گزارش‌های احمد شهید، توقف اعدام قاچاقچیان مواد مخدر و شفاف‌سازی مبادلات مالی ایران، از دستگاه قضایی تشکر کرد که با همه قدرت مقابل تاسیس دفتر سیاسی اتحادیه اروپا ایستادگی کرده است: «دفتر اتحادیه اروپا جاسوس‌خانه دوم آمریکا و مکانیزم و کارخانه نفوذ است اما برخی نخبگان ما به اندازه بچه حزب‌اللهی‌ها بصیرت ندارند.»
بحث بازگشایی دفتر اتحادیه اروپا از فروردین سال ۹۵ در جریان بوده اما پس از قطعنامه پارلمان اروپا در باب عادی‌سازی مناسبات طرفین، جدی‌تر از پیش شده است.
آماده‌سازی اقدامات لازم اداری برای دفتر نمایندگی اتحادیه اروپا در خلال دومین سفر فدریکا موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به تهران و ملاقات او با جواد ظریف طرح شد.
بیشتر بخوانید: وزارت خارجه: افتتاح قریب‌الوقوع دفتر اتحادیه اروپا بعید است
در بهار ۹۵ از جمله گفته شده بود که گشایش این دفتر موجب آشنایی بیش از پیش ایران با استانداردهای روز دنیا و اتحادیه اروپا می‌شود و فرصتی فراهم می‌سازد تا خود نمایندگان اتحادیه نیز به طور مستقیم و به دور از "دروغ‌پردازی‌ها و تحریف‌ها" با جامعه ایران آشنا شوند.
نگرانی از نظارت اروپایی‌ها
در قطعنامه عادی‌سازی مناسبات اتحادیه اروپا و ایران که در ۲۵ اکتبر (۴ آبان) تصویب شد، موضوعاتی چون گفت‌وگو با تهران در باره آزادی بیان، حقوق شهروندی یا توقف مجازات اعدام نیز گنجانده شده است.
قطعنامه مورد نظر، علاوه بر تاکید بر گشایش باب همکاری و تعامل با ایران، یادآوری می‌کند که همکاری با این کشور باید کمکی در جهت رویکردهای سیاسی و اقتصادی مناسب‌تر و پایبندی به موازین حقوق بشری باشد.
این نکات، محورهایی هستند که تندروها آنها را برنتافته و در قبال‌شان موضع‌گیری کرده‌اند. محمدجواد لاریجانی، دبیر ستاد حقوق بشر قوه قضائیه از جمله گشایش چنین مکانی را تاسیس "لانه فساد" خوانده است. لاریجانی، چند سال قبل نیز در توضیح نمونه‌های مورد انتقاد نهادهای بین‌المللی حقوق بشری، احکامی چون قصاص را "زیبا" توصیف کرد.
بیشتر بخوانید: تخت‌روانچی: مذاکرات حقوق بشری شامل قصاص و اعدام نمی‌شود
یک هفته پیش‌تر، مجید تخت‌روانچی، سرپرست مذاکرات کارشناسی ایران و اتحادیه اروپا گفت جمهوری اسلامی برای بحث‌های حقوق بشری خطوط قرمزی دارد که احکام قرآن در باره اعدام و قصاص از جمله آنها هستند.
اما علی مطهری، نایب رئیس مجلس دهم در واکنش به حرف‌های تخت‌روانچی گفت: «حکومتی که پایگاه مردمی دارد نباید از مباحث حقوق بشری نگرانی و ترس داشته باشد.»
مطهری هر چند تفاهم با اروپا بر سر احکام قرآنی را بدون چشم‌انداز خواند اما عنوان کرد که برخی انتقادهای اروپا نسبت به مسائل حقوق بشری در ایران درست هستند. او گفت: «لازم است مقامات ایرانی انتقادهای درست را قبول کنند و در قبال آنها لجاجت نشان ندهند.»
تجارت آری، حقوق بشر نه
حمیدرضا آصفی، سفیر اسبق ایران در آلمان و فرانسه، دوری از زورگویی و تحمیل، احترام متقابل و تعریف منابع مشترک را از اصول موفقیت مذاکرات ایران و اروپا دانسته و در مورد گفت‌وگوی حقوق بشری میان ایران و اتحادیه اروپا گفته است: «ما نباید از گفت‌وگو با اتحادیه اروپایی نگران باشیم. گفت‌وگو با آنها اینگونه نیست که فقط آنها بگویند و ما بشنویم. ما هم به اروپا انتقادهای عمیق و زیادی داریم و حرف‌هایمان را خواهیم زد.»
این در حالی است که رئیس قوه قضاییه چند روز قبل عنوان کرد که گشایش دفتر اتحادیه اروپا در تهران اگر برای پیگیری موضوعات تجاری باشد، مانعی ندارد. صادق لاریجانی ۲۴ آبان گفت، آنها عنوان کرده‌اند که به دنبال تاسیس این دفتر می‌خواهند با مدافعان حقوق بشر و ان‌جی‌اوهای داخل کشور ارتباط نزدیک بگیرند تا از روند اجرای حقوق بشر در اینجا اطمینان حاصل کنند: «لذا باید بدانند که دستگاه قضا قطعا اجازه نمی‌دهد تا چنین لانه فسادی در ایران تاسیس شود.»