خبرگاه؛ سقوط بی‌سابقه ارزش ریال پس از فرمان ترامپ

چین نسبت به تصمیم اداره پست ایالات متحده (USPS) برای تعلیق پذیرش بسته‌های پستی از چین و هنگ‌کنگ واکنش تندی نشان داده و این اقدام را "بی‌معنا" خواند.

به گزارش خبرگزاری فرانسه، لین جیان، سخنگوی وزارت خارجه چین، روز چهارشنبه ۵ فوریه (۱۷ بهمن‌ماه) اعلام کرد: «ما به‌شدت از آمریکا می‌خواهیم که به سیاسی‌سازی و سوءاستفاده از مسائل اقتصادی و تجاری پایان دهد و از مجازات بی‌دلیل شرکت‌های چینی خودداری کند.»

دیروز سه‌شنبه ۴ فوریه، اداره پست ایالات متحده اعلام کرد که پذیرش بسته‌های پستی از چین و هنگ‌کنگ را "تا اطلاع ثانوی" متوقف کرده است.

این تصمیم پس از آن اتخاذ شد که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، دستور اعمال تعرفه ۱۰درصدی بر واردات کالاهای چینی را صادر کرد و هم‌زمان معافیت گمرکی برای بسته‌های کم‌ارزش را لغو نمود.

در واکنش به این اقدام، چین روز سه‌شنبه تعرفه‌های متقابل بر کالاهای وارداتی از آمریکا را اعلام کرد و همچنین شکایتی را در سازمان تجارت جهانی (WTO) ثبت نمود.

لین جیان، سخنگوی وزارت خارجه چین، تأکید کرد که پکن به‌شدت با این تعرفه‌های اضافی مخالف است و از واشنگتن خواست تا "بر اساس احترام متقابل، وارد گفت‌وگو شود".

دمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین، روز چهارشنبه ۵ فوریه (۱۷ بهمن‌ماه) اظهارات ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین، درباره احتمال دستیابی کشورش به تسلیحات هسته‌ای را "دیوانه‌وار" توصیف کرد. 

به گزارش خبرگزاری دولتی تاس، پسکوف گفت: «چنین اظهاراتی اساساً در مرز جنون قرار دارند.»

زلنسکی در مصاحبه‌ای با پیرس مورگان، روزنامه‌نگار بریتانیایی، پرسیده بود که اگر عضویت مورد انتظار اوکراین در ناتو سال‌ها یا حتی دهه‌ها به تأخیر بیفتد، این کشور چه تضمین‌های امنیتی دریافت خواهد کرد؟ او در این مصاحبه گفت: «چه بسته حمایتی‌ای دریافت خواهیم کرد؟ چه موشک‌هایی به ما داده خواهد شد؟ یا قرار است به ما موشک‌های هسته‌ای داده شود؟ پس باید به ما تسلیحات هسته‌ای بدهند.»

اوکراین در سال ۱۹۹۴ آخرین سلاح‌های هسته‌ای باقی‌مانده از دوران شوروی را در ازای تضمین‌های امنیتی از سوی مسکو، لندن و واشنگتن تحویل داده بود.

زلنسکی همچنین در این مصاحبه گفت که در صورتی که مذاکرات با پوتین بتواند صلح را برای اوکراین به ارمغان بیاورد، او آماده گفت‌وگو خواهد بود.

با این حال، کرملین این اظهارات را "حرف‌های پوچ" خواند و پسکوف اعلام کرد که "خود زلنسکی مذاکره را برای خود ممنوع کرده است".

سخنگوی کرملین در اینجا به فرمان اجرایی رئیس‌جمهور اوکراین در سپتامبر ۲۰۲۲ اشاره دارد؛ فرمانی که پس از الحاق چهار منطقه اوکراینی لوهانسک، دونتسک، زاپوریژیا و خرسون به روسیه صادر شد.

هرچند این فرمان به‌طور مستقیم مذاکره با پوتین را ممنوع نکرده است، اما آن را با توجه به شرایط موجود غیرممکن می‌داند.

در تاجیکستان محاکمه‌ای مخفیانه علیه برخی سیاستمداران برجسته برگزار شده که در نتیجه آن، متهمان به حبس‌های طولانی‌مدت محکوم شده‌اند. این پرونده مربوط به ادعای یک کودتای دولتی است.

به گزارش خبرگزاری آلمان به نقل از رسانه‌های محلی، چامرخونا صریفی، وزیر خارجه سابق و اکبرشوخ اسکندروف، رئیس پیشین پارلمان، از جمله محکومان این پرونده هستند. صریفی ۷۶ ساله به ۲۷ سال زندان و اسکندروف ۷۳ ساله به ۱۸ سال زندان محکوم شده‌اند.

در میان دیگر محکومان، چندین روزنامه‌نگار، مقامات سابق امنیتی و اعضای برجسته احزاب دموکراتیک و سوسیال‌دموکرات تاجیکستان دیده می‌شوند. این احزاب به‌عنوان اپوزیسیون حکومت محسوب می‌شوند اما نفوذ اندکی در صحنه سیاسی کشور دارند. حزب دموکرات تاجیکستان فقط یک کرسی در پارلمان در اختیار دارد.

منتقدان و فعالان حقوق بشر، امام‌علی رحمان، رئیس‌جمهور تاجیکستان، که بیش از ۳۰ سال بر این کشور حکومت کرده است، را به فساد، ایجاد کیش شخصیت و سرکوب مخالفان متهم می‌کنند.

جزئیات دقیق این پرونده هنوز مشخص نیست. بیشتر متهمان تابستان گذشته بازداشت شده‌اند و از آن زمان تاکنون در بازداشت به سر می‌برند، جایی که دادگاه مخفیانه آن‌ها نیز برگزار شده است.

اتهامات وارده علیه آن‌ها شامل خیانت به کشور، تلاش برای سرنگونی دولت با خشونت، کلاهبرداری، و تحریکات نژادی، قومی یا مذهبی است. همه متهمان، اتهامات را رد کرده‌اند.
 

وضعیت در کرانه باختری، که تحت اشغال اسرائیل قرار دارد، همچنان متشنج است. ارتش اسرائیل روز چهارشنبه ۵ فوریه (۱۷ بهمن) نیز عملیات خود علیه چندین منطقه فلسطینی را ادامه داد. فلسطینیان از ویرانی‌های گسترده خبر می‌دهند.

ارتش اسرائیل در حال ادامه عملیات نظامی "دیوار آهنین" در مناطق مختلف کرانه باختری اشغالی است و حملات خود را در روز چهارشنبه ادامه داده است. 

خبرگزاری فلسطینی "وفا" روز چهارشنبه گزارش داد که اردوگاه پناهجویان طولکرم، که طبق اطلاعات سازمان ملل حدود ۲۸هزار آواره فلسطینی را در خود جای داده است، تقریباً به‌طور کامل تخلیه شده است.

به گزارش خبرگزاری کاتولیک (KNA)، حملات ده روزه اسرائیل به این اردوگاه و شهر طولکرم، باعث تخریب زیرساخت‌های شهری و آسیب گسترده به ساختمان‌های عمومی و خصوصی شده است.

در جنین نیز درگیری‌های نظامی اسرائیل برای شانزدهمین روز متوالی ادامه دارد. عامر جبران، کشیش کلیسای لاتین در جنین، در گفت‌وگو با خبرگزاری کاتولیک آلمان تأکید کرد که شرایط در منطقه بسیار دشوار است و تخریب منازل توسط ارتش اسرائیل همچنان ادامه دارد. هم‌زمان، چندین ایست بازرسی اسرائیلی تردد در این منطقه را مختل کرده‌اند.

طبق گزارش وفا، ارتش اسرائیل همچنین عملیات نظامی در شهر طمون (نزدیک طوباس) و اردوگاه پناهندگان الفارعه را نیز ادامه داده است. در این مناطق، بحران انسانی، به‌ویژه پس از قطع شدن منابع آب، تشدید شده است.

افزایش تنش‌ها پس از حمله به ایست بازرسی اسرائیلی

روز سه‌شنبه، در یک حمله مسلحانه به یک ایست بازرسی اسرائیلی در نزدیکی طوباس، دو سرباز اسرائیلی کشته و چندین نفر دیگر زخمی شدند.

هرتزی هالوی، رئیس ستاد کل ارتش اسرائیل، پس از بازدید از محل حادثه اعلام کرد که اسرائیل اقدامات ضدتروریستی خود را تشدید خواهد کرد و دامنه عملیات را به مناطق بیشتری گسترش خواهد داد. تمرکز عملیات نظامی اسرائیل بر شهرهای جنین، طولکرم و دره اردن شمالی است.

به گفته ارتش اسرائیل، از زمان آغاز عملیات در ژانویه امسال، تاکنون ۵۵ فلسطینی که آن‌ها را "تروریست" نامیده است، کشته و ۳۸۰ نفر دیگر بازداشت شده‌اند.

ارتش اسرائیل همچنین مدعی شده که "مقادیر زیادی سلاح، شامل تفنگ، اسلحه کمری و مقادیر قابل توجهی مواد منفجره" را کشف و ضبط کرده است.

ارزش پول ایران "ریال" روز چهارشنبه ۴ فوریه (۱۶ بهمن‌ماه) به پایین‌ترین سطح تاریخی خود رسید و هر یک دلار آمریکا با ۸۵هزار تومان معامله شد. این سقوط پس از آن رخ داد که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور وقت ایالات متحده، دستور از سرگیری کارزار "فشار حداکثری" علیه جمهوری اسلامی را صادر کرد.

ظهر چهارشنبه هر دلار آمریکا با یک افزایش ۸۵۰ تومانی به نرخ بی‌سابقه ۸۵هزار و ۸۵۰تومان در بازار تهران فروش رفت. نرخ آزاد فروش هر یورو نیز برای نخستین بار از مرز ۸۹هزار تومان گذشت و به ۸۹هزار و ۱۰۰تومان رسید.

همچنین ظهر چهارشنبه قیمت هر قطعه تمام سکه طلا به اوج تازه ۶۷میلیون و ۹۰۰هزار تومانی رسید و شاهد افزایش ۳.۱ میلیون تومانی نسبت به روز گذشته بود.

دستور ترامپ که سه‌شنبه‌شب امضا شد، شامل توقف صادرات نفت ایران و احتمالا پیگیری اعمال مجدد تحریم‌های سازمان ملل علیه این کشور است. با این حال، او همچنین اظهار داشت که قصد ندارد این تحریم‌ها را اعمال کند و در راستای دستیابی به توافقی با ایران حاضر است با مسعود پزشکیان، رئیس‌ جمهوری اسلامی دیدار کند.

این اقدام در حالی صورت می‌گیرد که رسانه‌های دولتی ایران از تصمیم ترامپ برای مسدود کردن هزینه‌های کمک‌های خارجی و بازنگری یا حتی پایان دادن به آژانس توسعه بین‌المللی آمریکا، استقبال کرده‌اند.

به نظر می‌رسد مقامات ایرانی در حال ارسال سیگنال‌هایی هستند که نشان می‌دهد آن‌ها منتظر پیام ترامپ در مورد تمایل او برای مذاکره درباره برنامه هسته‌ای ایران، که به سرعت در حال پیشرفت است، هستند.

موضوع مهم در این میان، میلیاردها دلار دارایی مسدودشده ایران به دلیل تحریم‌های شدید و همچنین آینده برنامه‌ای است که در آستانه غنی‌سازی اورانیوم در سطح تسلیحاتی قرار دارد.
 

قوه قضائیه جمهوری اسلامی با اعلام تشکیل پرونده برای مرضیه برومند و رضا بابک به دلیل دست‌دادن در مراسم افتتاحیه چهل‌وسومین جشنواره فیلم فجر (۱۶ بهمن)، این اقدام را "خلاف عرف و شرع" توصیف کرد.

این تصمیم با واکنش گسترده کاربران و هنرمندان همراه شد و بحث‌ها درباره محدودیت‌های اجتماعی در ایران را دوباره برانگیخت. 

در مراسم افتتاحیه جشنواره فیلم فجر، مرضیه برومند، کارگردان و بازیگر سرشناس، در بخشی از برنامه با رضا بابک، بازیگر پیشکسوت، دست داد و با عبارت طنزآمیز «جیگرتو بخورم» از همکاری چنددهه خود با او قدردانی کرد. این صحنه که به صورت زنده از شبکه نمایش پخش شد، به سرعت به موضوعی جنجالی تبدیل شد.

خبرگزاری میزان، وابسته به قوه قضائیه، روز بعد با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد بهدلیل "رفتار خلاف عفت عمومی"، پرونده قضایی برای این دو هنرمند در دادسرای تهران تشکیل شده است. 

مهدی شب‌زنده‌دار، عضو شورای نگهبان و دبیر شورای عالی حوزه‌های علمیه، این اقدام را "شبیه فحشا" خواند و از وزیر فرهنگ خواست در چنین مواردی "اعتراض کند یا محل را ترک نماید".

در مقابل، مرضیه برومند در پستی اینستاگرامی به این موضوع واکنش نشان دادە و با تأکید بر "همکاری شرافتمندانه" خود با همکاران، نوشت: «به دور از هرگونه شائبهٔ جنسیت‌زدگی، با افتخار دست همه همکارانم را می‌فشارم، چه زن و چه مرد».

او همچنین در پست خود نوشت: «شاید بهتر بود برای نشان دادن محبتم به دوست و همکار عزیزم، رضا بابک، از واژهٔ مناسب‌تری استفاده می‌کردم.»

رضا بابک نیز در اظهارنظری غیرمستقیم، خود را "اخراجی صداوسیما" خواند. 

دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا فرمان خروج این کشور از شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد را امضا کرد. این دومین بار است که آمریکا در دوران ریاست جمهوری ترامپ از این شورا خارج می‌شود.

ترامپ علاوه بر خروج از شورای حقوق بشر، دستور بازنگری در مشارکت آمریکا در یونسکو را نیز صادر کرد. همچنین وی توقف کمک مالی به آژانس امدادرسانی و کاریابی سازمان ملل برای آوارگان فلسطینی (آنروا) را که دولت بایدن در سال ۲۰۲۴ آغاز کرده بود، تمدید کرد.

بیشتر بخوانید: ترامپ و ماسک کمک‌های توسعه‌ای و بشردوستانه را لغو می‌کنند

این تصمیمات پس از آن اتخاذ شد که دولت اسرائیل برخی از کارکنان آنروا را به مشارکت در حمله حماس به اسرائیل در ۷ اکتبر ۲۰۲۳ متهم کرد. آمریکا نیز از این موضع اسرائیل حمایت کرد.

آمریکا پیش از این نیز در سال ۲۰۱۸ و در دوره اول ریاست جمهوری ترامپ از شورای حقوق بشر خارج شده بود، اما جو بایدن پس از به قدرت رسیدن در سال ۲۰۲۱ این تصمیم را لغو کرد. همچنین ترامپ در دوره اول ریاست جمهوری خود کمک مالی به آنروا را متوقف کرده بود که بایدن آن را نیز از سر گرفت.

ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهوری اوکراین اعلام کرد در صورت لزوم حاضر است مستقیماً با ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه مذاکره کند. او تأکید کرد که چنین مذاکراتی باید با حضور نمایندگان اوکراین، روسیه، آمریکا و اروپا برگزار شود.

زلنسکی در مصاحبه‌ای ویدیویی با پیرس مورگان، روزنامه‌نگار بریتانیایی، گفت: «اگر این تنها راه برقراری صلح برای شهروندان اوکراین و جلوگیری از تلفات بیشتر باشد، قطعاً در چنین نشستی با این چهار شرکت‌کننده حضور خواهیم یافت.»

او درباره پوتین افزود: «با او مهربان نخواهم بود. او را دشمن می‌دانم و صادقانه بگویم، فکر می‌کنم او هم مرا دشمن خود می‌داند.»

این اظهارات در حالی مطرح می‌شود که از آغاز جنگ تاکنون هیچ گفتگوی مستقیمی بین پوتین و زلنسکی صورت نگرفته است. زلنسکی همچنین به موضوع انتخابات در اوکراین اشاره کرد و گفت تا زمانی که جنگ ادامه دارد، برگزاری انتخابات از نظر قانونی و عملی غیرممکن است.

بیشتر بخوانید: زلنسکی: پایان دادن جنگ منوط به حضور کی‌یف در مذاکرات است

رئیس جمهور اوکراین در بخش دیگری از این مصاحبه به مسئله تسلیحات هسته‌ای اشاره کرد و پرسید در صورت تأخیر چندین ساله یا چند دهه‌ای در پیوستن اوکراین به ناتو، چه تضمین‌های امنیتی به کشورش داده خواهد شد.

او به طور نیمه شوخی پرسید: «چه بسته حمایتی، چه موشک‌هایی [به ما داده می‌شود]؟ یا موشک‌های اتمی به ما می‌دهند؟ در این صورت باید به ما موشک‌های اتمی بدهند.»

این مصاحبه در شرایطی صورت می‌گیرد که دونالد ترامپ، نامزد احتمالی حزب جمهوری‌خواه برای انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، خواستار پایان جنگ اوکراین است. با این حال، استراتژی مذاکراتی دولت او هنوز مشخص نیست.

زلنسکی پیش‌تر نیز گفته بود که رئیس‌جمهور آمریکا می‌تواند به وعده خود مبنی بر پایان دادن به جنگ اوکراین عمل کند، اما تنها در صورتی که کی‌یف نیز در هر گفت‌وگویی شرکت داشته باشد. او تأکید کرده بود که پایان دادن به این جنگ بدون مشارکت اوکراین در مذاکرات ممکن نیست.