1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

خانه پدری جلال آل احمد در تهران؛''ویرانه‌ای آکنده از زباله''

۱۴۰۱ فروردین ۱۷, چهارشنبه

یکی از بازماندگان خانواده جلال آل احمد می‌گوید خانه پدری این نویسنده در تهران، ''به ویرانه‌ای از زباله، ننگ و نکبت'' تبدیل شده و سازمان میراث فرهنگی از ۱۲ سال پیش تاکنون هیچ کاری برای حفظ این بنا انجام نداده است.

https://p.dw.com/p/49YVs
تصویری از وضعیت خانه پدری جلال آل احمد در تهران
تصویری از وضعیت خانه پدری جلال آل احمد در تهران عکس: ISNA

محمدحسین دانایی، خواهرزاده جلال و شمس آل احمد که در تعطیلات نوروز از خانه پدری این دو نویسنده بازدید کرده، درباره وضعیت کنونی این بنا می‌گوید: «آنچه دزدیدنی است، دزدیده شده، آنچه سوزاندنی است، سوزانیده شده و آنچه هم که قابل تبدیل به احسن نبوده، دودستی به طبیعت تقدیم شده است تا مادر طبیعت خدمتش برسد».

به گزارش روز چهارشنبه ۱۷ فروردین (۶ آوریل) خبرگزاری ایسنا، دانایی می‌گوید این بنا در محله "پاچنار" تهران، در سال ۱۳۸۳ توسط مسئولان وقت سازمان میراث فرهنگی کشور در فهرست آثار ملی به ثبت رسید و سپس، مقام‌های این سازمان با استفاده از ''شیوه‌های سلبی و ایجابی'' به مالکان این بنا مراجعه کردند تا سرانجام در سال ۱۳۸۹ مالکیت آن به سازمان میراث فرهنگی رسید.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

به گفته این عضو خانواده آل احمد، از آن زمان تاکنون، سازمان میراث فرهنگی جز ''چند کار جزیی و سطحی در حد رنگ‌آمیزی در و دیوار و نصب یک تابلو نامربوط و برگزاری یک مراسم تبلیغاتی متظاهرانه با حضور مقامات و سخنرانی و بریدن نوار''، هیچ کاری برای نگهداری از این بنای تاریخی انجام نداده است. 

او آنچه در این ۱۲ سال بر سر خانه پدری جلال و شمس آل احمد آمده را ''مصداق بارز فاجعه یا تراژدی'' توصیف می‌کند و می‌افزاید این بنا ''اکنون بدل شده است به یک آینه دق، یک ویرانه، ویرانه‌ای آکنده از زباله و نخاله و ننگ و نکبت''.

دانایی، وضعیت کنونی این بنا را ''سند متقنی از وجود یک جریان قوی برای حذف میراث فرهنگی با عنوان فریبنده حفظ میراث فرهنگی'' دانست.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

بر پایه این گزارش، خانه پدری جلال و شمس آل احمد در سال ۱۳۹۱ به عنوان ''خانه باستان‌‌شناسان کشور'' معرفی شد اما ''به جای باستان‌شناسان، پاتوق معتادان ‌شد''.

جلال آل احمد، در آذرماه ۱۳۰۲ در تهران به دنیا آمد و شهریورماه سال ۱۳۴۸ در شهر اسالم استان گیلان درگذشت. از این نویسنده آثار متعددی همچون ''نون والقلم''، ''مدیر مدرسه''، ''از رنجی که می‌بریم'' و ''سنگی بر گوری'' به جا مانده است. ''غرب‌زدگی'' مشهورترین اثر او است.

شمس آل احمد، نویسنده و محقق، هم سال ۱۳۸۹ در ۸۱ سالگی درگذشت. از جمله آثار او می‌توان به ''گاهواره''، ''مجموعه قصه قدمایی'' و ''از چشم برادر'' اشاره کرد.

سابقه تخریب برخی از دیگر بناهای تاریخی در تهران

در سال‌های گذشته گزارش‌های متعددی درباره تخریب بناهای تاریخی ایران، منتشر شده است.

از جمله، وبسایت هوشمندنیوز روز ۲۹ آذرماه سال ۱۴۰۰ در گزارشی نوشت که بسیاری از خانه‌های تاریخی ایران، با رای دیوان عدالت اداری از فهرست بناهای تاریخی خارج شدند و در معرض نابودی قرار گرفتند، شماری از آنها نیز به کلی ویران شدند.

این گزارش از جمله می‌نویسد خانه‌''زند نوابی'' در ضلع شمال شرقی میدان فلسطین تهران، سال ۱۳۸۵ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید اما این بنای تقریبا ۷۶ ساله، با رای دیوان عدالت اداری در سال ۱۳۸۸ از فهرست آثار ملی خارج و حتی مجوز تخریب آن صادر شد.

به نوشته هوشمندنیوز، در حال حاضر ''چیز زیادی از عمارت زند نوابی نمانده است''.

''سرای دلگشا'' هم مجموعه‌ای تاریخی مربوط به دوره قاجار در خیابان ۱۵ خرداد تهران بود که سال ۱۳۸۸ با تصمیم دیوان عدالت اداری از فهرست بناهای تاریخی خارج و حدودا یک سال بعد به طور کامل، ویران شد.

''خانه صداقت'' یکی از معدود خانه‌باغ‌های تهران در محدوده‌ منیریه‌ تهران بود که با همین سرنوشت مواجه شد.

بر اساس این گزارش هم اکنون بسیاری از دیگر بناهای تاریخی نیز در آستانه ویرانی قرار دارند.

بی‌توجهی به بناهای تاریخی در ایران تنها محدود به تهران نیست.

از جمله در فرودین ماه سال ۱۴۰۰، خبرگزاری‌ها در ایران نوشتند که بخشی از خانه تاریخی نادری، در خیابان قیام در شهرستان ساوه، ''بر اثر بارش باران بهاری، فرو ریخت''. این خانه تاریخی، مربوط به دوره قاجار بود.

در خرداد ماه سال ۱۳۹۹ نیز خانه پدر سنتور ایران، پرویز مشکاتیان، در نیشابور به طور کامل ویران شد.

به تازگی، وزیر میراث‌ فرهنگی‌، گردشگری و صنایع‌دستی در دولت ابراهیم رئیسی گفته که ''با احتساب ۳۵ هزار بنای تاریخی ثبت شده در کشور، میانگین سهم روزانه هر بنا کمتر از ۳۰ هزار تومان است''.

عزت‌الله ضرغامی در ادامه افزود: «این رقم تقریبا شوخی است».

پرش از قسمت در همین زمینه

در همین زمینه