حملات سایبری به جایگاه‌های بنزین، بهانه محدود کردن اینترنت؟
۱۴۰۰ آبان ۵, چهارشنبه
رسانه‌های ایران روز چهارشنبه پنجم آبان از راه‌اندازی ۲۲۰ جایگاه سوخت‌رسانی هوشمند در ایران خبر دادند. این بخش کوچکی از ۴۳۰۰ جایگاه سوخت‌رسانی است که روز گذشته بر اثر حمله سایبری به سامانه هوشمند سوخت در ایران از کار افتادند و عرضه بنزین در سراسر ایران برای ساعاتی متوقف شد.
جواد اوجی، وزیر نفت نیز از فعال شدن سه هزار جایگاه سوخت خبر داد تا مردم بتوانند "به صورت دستی و خارج از شبکه کارت سوخت" نیاز خود را تامین کنند. این وضع آشفته باعث ایجاد بازار سیاه بنزین شد و آفتاب یزد با انتشار فیلمی، از فروش بنزین لیتری ۸۰۰۰ تومان خبر داد.
ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور ایران نیز به جای شرکت در نشست "همسایگان افغانستان" به وزارت نفت رفت و عکسی از او هنگام سرزدن به یکی از جایگاه‌های سوخت‌رسانی منتشر شد.
او در بازدید از وزارت نفت گفت : «لازم است همه دستگاه‌ها در مقابل حملات احتمالی دشمن آمادگی داشته باشند».
هدف مختل کردن زندگی مردم بود
هم‌زمان گمانه‌زنی و تبلیغات بر سر هدف این حملات آغاز شد. ابراهیم رئیسی گفت هدف از این حمله را "مختل کردن زندگی مردم " بود. او هشدار داد که جمهوری اسلامی باید در عرصه "جنگ سایبری آمادگی جدی" باشد.
این حمله سایبری همچنین به گران شدن بنزین و اعتراضات گسترده در سال ۹۸ ارتباط داده شد. اعتراضاتی که با سرکوب شدید حکومت روبرو شد و هزاران نفر زندانی، کشته و زخمی برجای گذاشت.
وزیر نفت نیز حرف‌های رئیس دولت را تکرار کرد و گفت : "دشمن قصد داشت با این حرکت به مردم آسیب بزند" اما "این تیر به سنگ خورد." او قول داد که مردم در آینده "شاهد این قضایا" نباشند و تاکید کرد که "شایعه گرانی بنزین صحت ندارد".
"کشور در معرض تهدیدهای غیر قابل جبران"
خبرگزاری ایلنا اطلاعیه روابط عمومی و امور بین الملل سازمان پدافند غیرعامل ایران را منتشر کرد که در آمده است: «اگر مدیران کشور اهمیت مسئله پدافند غیرعامل را درک نکنند و پدافند غیرعامل به‌طور شایسته توسعه پیدا نکند، کشور در معرض تهدیدهای بعضاً غیر قابل جبران قرار خواهد گرفت.»
در اطلاعیه آمده است که این سازمان در سال جاری تاکنون بیش از ۷۰ رزمایش سایبری "در زیرساخت‌های حیاتی کشور انجام داده است که نتایج آن به مرکز ملی و مسئولان زیرساخت‌ها جهت رفع آسیب‌پذیری‌ها ابلاغ شده" است.
به کانال اینستاگرام دویچه وله فارسی بپیوندید
هادی بیگی نژاد نماینده مردم ملایر در توئیتر، نوشت: «لو دادن کشتی‌های نفتکش در شرایط دور زدن تحریم‌ها، حمله به مرکز مدیریت سوخت کشور و حواشی متعددی که برای پرسنل زحمت کش وزارت نفت رخ می‌دهد، بیانگر این است که شبکه‌ی جاسوسی در وزارت نفت را می بایستی جدی گرفت. شاید تهدیدات بالاتری در راه باشد.»
ابوالحسن فیروز آبادی، دبیر شورای عالی فضای مجازی ایران نیز روز گذشته درباره منشا این حملات سایبری گفت این احتمال وجود دارد که حمله به جایگاه‌های سوخت‌رسانی همانند حمله سایبری به سیستم‌های راه آهن جمهوری اسلامی از خارج کشور انجام شده باشد.
در شبکه‌های اجتماعی یک گروه هکری تحت عنوان "گنجشک درنده" مسئولیت این حمله را به عهده گرفته است. تصاویری نیز در شبکه‌های اجتماعی از بیلبوردهای دیجیتال شهری منتشر شد که روی آنها نوشته شده بود «خامنه‌ای بنزین ما کو؟» یا «برای بنزین مجانی به جماران مراجعه کنید».
بهانه‌ای برای سانسور بیشتر اینترنت؟
در دنیای امروز دولت‌ها، مراکز صنتعی و تجاری، زیرساخت‌های شهری و کابران خصوصی، همه و همه در معرض حملات سایبری هستند و جمهوری اسلامی نیز در عین حال که خود یکی از مراکز حملات سایبری به دیگر کشورهاست، بارها نیز هدف حملات سایبری قرار گرفته است.
با وجود این برخی این سوال را طرح می‌کنند که آیا تبلیغاتی که تحت عنوان مبارزه با حمله سایبری روز گذشته راه افتاده، ممکن است در عین حال بهانه‌ای باشد برای محدود کردن دسترسی کاربران به شبکه جهانی اینترنت و پیشبرد طرح‌هایی مانند اینترنت ملی یا طرح صیانت؟
امیر رشیدی، کارشناس اینترنت کمپین بین‌المللی حقوق بشر در ایران در این باره به دویچه‌وله فارسی می‌گوید: «اگر ما به سابقه محدود کردن اینترنت در ایران نگاه کنیم، همیشه یکی از بهانه‌ها این بوده که ما هدف حملات سایبری قرار می‌گیریم و باید بتوانیم با استفاده از اینترنت ملی یا طرح‌های نظیر طرح صیانت از خود محافظت کنیم.»
به باور او حکومت ایران "حتما" به چنین بهانه‌هایی متوصل خواهد شد و ادامه می‌دهد: «اگر نگاهی به توییت‌های اصولگرایان و انقلابیون بیناندازید، می‌بینید که همین حالا در حال طرح چنین ایده‌هایی هستند. بنابراین من تعجب نخواهم کرد اگر همین حمله بهانه‌ای شود برای اینکه بگویند ما نیاز به طرح صیانت داریم که صدالبته بهانه ناموجهی است چون پمپ بنزین‌ها سیستم‌های آفلاین بودند و نه آنلاین که بتوان با ایجاد محدودیت در ترافیک اینترنت یا ساختن یک شبکه داخلی یا کارهایی از این دست بشود جلوی این گونه اتفاقات را گرفت.»
طرح "صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی و ساماندهی پیام‌رسان‌های اجتماعی" ماه‌هاست که مایه نگرانی بسیاری از کارشناسان و کاربران است. حتی برخی از مسئولان نیز به آن انتقاد کرده‌‌اند. کارشناسان امنیت فضای مجازی، دورنمای این طرح را مسدودسازی و تشدید فیلترینگ اینترنت می‌دانند.