جایزه بینالمللی دویچهوله و دستان خالی وبلاگستان فارسی
۱۳۹۳ اردیبهشت ۱۷, چهارشنبهنشست هیئت بینالمللی داوران روز یکشنبه (۴ مه / ۱۴ اردیبهشت) در مرکز تلویزیون دویچه وله برای انتخاب بهترین فعالان آنلاین در شش موضوع عمومی در شهر برلین آغاز شد. کاربران نیز میتوانستند در یک رأیگیری آنلاین که به مدت چهار هفته برگزار شد، بهترینهای خود را انتخاب کنند.
بهترین فعال اجتماعی
روند انتخاب بهترین فعالان آنلاین در شش موضوع عمومی که همه ۱۴ زبان در آن یک نامزد داشتند با موضوع "بهترین فعال اجتماعی" آغاز شد. "کلاس پرنده" از میان پروژههای فارسیزبان به مرحله نهایی راه یافته بود.
نخست هر عضو هیئت داوران نامزدی را که از حیطه زبانیاش به مرحله نهایی راه یافته بود معرفی و در مورد آن توضیحاتی ارایه کرد و به سؤالات همکاران خود پاسخ داد. سپس در چند مرحله رأیگیری در نهایت پروژه انگلیسی زبان "Visualizing Palestine" اکثریت آرای هیئت داوران را نصیب خود کرد.
این وبسایت اینفوگرافیکهایی در مورد وضعیت زندگی فلسطینیان و آوارگان فلسطینی منتشر میکند که بر مبنای آمار و اطلاعات ارائه شده از سوی سازمان ملل و سازمانهای غیر دولتی تهیه شدهاند. این سایت از سوی یک گروه از فعالان در رامالله و بیروت در سال ۲۰۱۱ راهاندازی شده و اینفوگرافیکهای آن تاکنون از سوی بسیاری از رسانهها استفاده شده است.
بهترین خلاقیت
در موضوع "بهترین خلاقیت" وبلاگ "وانگ زوآ چونگ یو" که توسط یک ژورنالیست ژاپنی در چین نوشته میشود آرای هیئت داوران را کسب کرد. خط چینی از علایم بسیاری تشکیل شده و هر کلمه از چیدمان این علایم ساخته میشود. جابجا کردن تنها یک علامت میتواند مفهوم کلمه را بهکلی تغییر دهد.
این کار را نویسنده این وبلاگ با کلمات اخبار و گزارشهای روز انجام میدهد و معنی واقعی آن را با جابجایی علایم به نمایش میگذارد. اینگونه بازی با علایم و کلمات در زبان چینی به خلاقیت بسیار بالایی نیاز دارد.
جایزه اجلاس جهانی رسانهها
اجلاس جهانی رسانهها سالانه با یک موضوع محوری توسط دویچه وله در شهر بن برگزار میشود. موضوع امسال این اجلاس "از اطلاعرسانی تا مشارکت" است. جایزه این اجلاس امسال به "خبر لهاریا" از هند تعلق گرفت.
"خبر لهاریا" یک هفتهنامه است که توسط زنان به شش زبان محلی بصورت ساده و قابل فهم برای شهروندانی که از تحصیلات بالایی برخوردار نیستند تهیه و در منطقه شمال و شرق هند توزیع میشود. این هفتهنامه نمونه بارزی از فعالیت زنان شهروند خبرنگاری است که در راه تقویت آموزش اقشار کم سواد تلاش میکنند.
بهترین نوآوری
در موضوع "بهترین نوآوری" جایزه هیئت داوران به فعالان بنگلادشی تعلق گرفت. بیش از یک میلیون نابینا در بنگلادش زندگی میکنند که اما از امکان خواندن کتاب و کتابهای درسی محروم هستند. این پروژه به نابینایان در این زمینه کمک میرساند و در وبسایت آن فایلهای صوتی یک سری از کتابها قابل دسترسی است.
افزون براین محتویات کتابها بوسیله "یونیکد" تایپ میشوند تا امکان چاپ آن به خط بریل فراهم شود. متن این کتابها نیز در وبسایت قابل دسترسی است.
جایزه ویژه گزارشگران بدون مرز
دومین روز نشست هیئت داوران با معرفی و ارزیابی نامزدهای مرحله نهایی "جایزه ویژه گزارشگران بدون مرز" آغاز شد. جایزه ویژه گزارشگران بدون مرز امسال به وبلاگ "دریاچه یانوکویچ" تعلق گرفت.
در وبسایت "دریاچه یانوکوویج" ژورنالیستها و متخصصان اسنادی را که در اقامتگاه شخصی یانوکوویچ پیدا شدهاند مرمت، دیجیتالیزه و دستهبندی کرده، به ثبت رسانده و تجزیه و تحلیل میکنند. دهها هزار برگ سند در جریان انقلاب اوکراین به داخل یک دریاچه ریخته شده بودند.
بهترین وبلاگ
در آخرین مرحله هیئت داوران فتوبلاگ "مصعب الشامی" را به عنوان بهترین وبلاگ سال برگزید. گزارشهای تصویری "مصعب الشامی" در فتوبلاگ و فیسبوک مربوط به اوضاع سیاسی، اجتماعی و فرهنگی در مصر است.
گزارشهای او در مورد انقلاب مصر در سال ۲۰۱۲ و جنگ غزه با استقبال بسیاری روبرو شد و باعث شد که جایگاه ویژهای در میان بلاگرهای عربزبان بدست آورد. تصاویر بسیاری از او در خبرگزاریهای معتبر جهان منتشر شده و یکی از عکسهای او بر روی جلد مجله "تایم" منتشر شده است.
دستان خالی وبلاگستان فارسی
در ده سالی که از عمر جایزه دویچه وله میگذرد، وبلاگستان فارسیزبان چه با رأی هیئت بینالمللی داوران و چه در رأیگیری عمومی موفق به کسب جایزه شده بود، امسال اما دستانش خالی ماند.
آرش آبادپور، داور بخش فارسی، در مورد ناکامی امسال وبلاگستان فارسی میگوید: «سال به سال به نظر میرسد که اینترنت هرچه بیشتر در زندگی روزمره ایرانیان و فارسیزبانان وارد میشود. استفاده از شبکههای اجتماعی برای ابراز نظر، مراجعه به وبسایتها برای خواندن اخبار و استفاده از ابزارهای مبتنی بر وب مانند وایبر برای ارتباط، به بخشی از زندگی روزانهی بسیاری از ایرانیان تبدیل شدهاست. با اینحال، هر سال معرفی نامزدهایی برای جایزهی بابز سختتر میشود. احتمالا اگر کسی میزان وقت صرف شده توسط فارسیزبانان در اینترنت را اندازه بگیرد، یا حجم محتوی پست شده به زبان فارسی را دنبال کند، حاصل، یک منحنی با شیب صعودی بسیار تند است. و در چنین فضایی، یافتن خلاقیت و ایدهی نوین، از جنسی که در مقایسه با نامزدهایی از ۱۳ زبان دیگر حرفی برای زدن داشته باشد، بسیار سخت است.»
آبادپور میافزاید: «شاید بتوان گفت که سهم غالب فعالیت به زبان فارسی در وب به حضور در گروههای فیسبوکی، چت کردن، و لایک و نظر گذاشتن در شبکههای اجتماعی محدود میشود. نظام فیلترینگ، وضعیت سیاسی، اجتماعی و سیاستزدگی، و عوامل دیگری، وب فارسی را به نوعی از خمودی و کمبود خلاقیت مبتلا کردهاند. این وضعیت دردناکی است که گفتگو دربارهی آن و جستجو برای راه حلی برای آن میتواند به کاربردهای جدیدی از وب در زمینهی فارسی زبان و ایرانی منتهی شود. ایرانیان بر مشکلات زیادی فایق میآیند تا به وب دسترسی پیدا کنند. پیشنهاد اصلی این است که وب میتواند سفرهی رنگینتری برای این میهمانان پهن کند.»