بهره برداری از سیستم هشداردهنده‌ی سونامی
۱۳۸۷ آبان ۲۰, دوشنبه
سونامی یا آبلرزه‌ای که در بیست و ششم دسامبر ۲۰۰۴ میلادی در نزدیکی سوماترای اندونزی روی داد، به کشته شدن حدود ۳۰۰ هزار نفر انجامید. حتا کشورهای دوری چون سومالی در آفريقا نيز از شدت اين امواج آسيب ديدند. پس از این آبلرزه دولت آلمان ساخت سیستم هشداردهنده‌ی سونامی در اقیانوس هند را به دولت اندونزی پیشنهاد داد و با موافقت این کشور این سیستم در آلمان ساخته و نصب شد.
متخصصان سونامی، شب و روز در مرکز سنجش امواج موظف‌اند تا نتایج اطلاعات ارسالی از طرف ده موج‌سنج را که در مناطق مختلف دریا مستقر شده‌اند بررسی کرده و تشخیص دهند که آیا باید زنگ خطر پیشگیری از سونامی به صدا درآید یا نه.
این طرح پیشگیرانه ۴۵ میلیون یورو هزینه برداشته و در کشور آلمان ساخته شده است. اشتفان دش، یکی از متخصصان این سیستم، در مورد مشکلاتی که این سیستم می‌تواند داشته باشد، می‌گوید: «ما از زمانی که زمین‌لرزه ای در اقیانوس ثبت شود، به‌طور مشخص ده دقیقه فرصت داریم تا مشخص کنیم که آیا باید مردم را از این حادثه آگاه سازیم و آنها را به مکانهایی امن برسانیم، یا این که تشخیص دهیم که با زمین‌لرزه‌ی خطرناکی روبرو نیستیم و تهدیدی نیز در کار نیست».
البته کامپیوترهای پرقدرت موجود در این مرکز، اطلاعات رسیده را به سرعت تحلیل می‌کنند و به کارشناسان در این امر یاری می‌رسانند. در صورتی که کارشناسان ضرورت خبردهی به مردم را احساس کنند، خبر به سرعت به ایستگاه‌های رادیو و تلویزیون ارسال می شود تا هر چه زودتر به اطلاع مردم برسد. در چنین شرایطی این خبر باید به اطلاع مردم کوچکترین روستاها نیز رسانده شود.
دانشمندان امیدوارند که این سیستم دقیق عمل کند و اخبار نادقیق پخش نشوند. اشتفان دش در این مورد می‌گوید: «با درجه‌ی دقتی تا ۵۰ درصد، می‌توان از سیستمی هشداردهنده و بسیار کارآمد سخن گفت. ما سیستم‌های هشداردهنده‌ی سونامی‌ای در اقیانوس آرام داریم که دقت چندانی ندارند و تاکنون بارها هشدارهای اشتباه داده‌اند.»
اما یورن لاوتریونگ، رییس مرکز تحقیقات جغرافیایی در پوتسدام آلمان، با اطمینان از کارآمدی این سیستم هشداردهنده می‌گوید: «اگرچه هنوز همه‌ی بخش‌های این سیستم به کار نیفتاده‌اند، اما تاکنون چندین زمین‌لرزه در سواحل جنوبی سوماترا رخ داده‌اند و این سیستم قادر بوده تا پس از سه و نیم دقیقه این زمین‌لرزه‌ها را ثبت کند و پنج دقیقه‌ی بعد به مراکز مسئول در اندونزی اطلاعات دهد، به‌گونه‌ای که آنها ۱۵ تا بیست دقیقه قبل از رسیدن امواج مخرب به ساحل، زمان پیشگیری‌های لازم را داشته‌اند. بنابراین می‌توان گفت که تاکنون این سیستم امتحان خود را پس داده است.»
سونامی
سونامی یا آبلرزه یکی از پدیده‌های جغرافیایی است و به لرزش‌های شدید آب دریا گفته می‌شود که از جمله در پی زمین‌لرزه‌ها، بروز آتشفشان‌ها، انفجارهای اتمی و یا جا‌به‌جایی توده‌های عظیم گل در اعماق دریاها و اقیانونس‌ها پدید می‌آیند.
بسیاری از آبلرزه‌ها در کرانه‌های ژاپن رخ می‌دهند و از این‌رو، واژه ژاپنی مربوط به این پدیده، یعنی سونامی، به زبان انگلیسی و از آنجا به بسیاری زبانهای دیگر راه یافته است. سرعت موج‌های آبلرزه‌ای گاه به حدود ۱۰۰۰ کیلومتر در ساعت می‌رسد و امواج سونامی گاهی در سواحل دریا به ارتفاع ۳۰ متری نیز می‌رسند