برگزاری کنفرانس صلح سوریه همچنان در ابهام
۱۳۹۲ آبان ۱۵, چهارشنبهآمریکا، روسیه و سازمان ملل بر آنند که "کنفرانس صلح سوریه" با شرکت تمام کشورهای درگیر در این کشور، هرچه زودتر در ژنو برگزار شود، زیرا بحران سوریه به مرحلهای بسیاری خطرناک رسیده است.
ایالات متحده و روسیه از ماه گذشته (اکتبر) بر سر برگزاری کنفرانس وسیعی با شرکت تمام طرفهای درگیر توافق کردهاند، اما اکنون نه درباره زمان کنفرانس توافقی وجود دارد و نه درباره شرکتکنندگان در آن.
پیش از این قرار بود که کنفرانس در همان ماه برگزار شود، اما اجلاسی که به "ژنو ۲" موسوم گشته، بعید است که به زودی منعقد شود.
اخضر ابراهیمی، نماینده ویژه سازمان ملل، روز سهشنبه (۵ نوامبر) پس از رایزنی با نمایندگان امریکا و روسیه، اظهار داشت که هنوز موعد برگزاری کنفرانس تعیین نشده است. او اما اظهار امیدواری کرد که کنفرانس تا پایان سال جاری میلادی برگزار شود.
احتمال مشارکت ایران
مشارکت ایران به یکی از مشکلات اصلی کنفرانس صلح سوریه بدل شده است. محافل تدارک مذاکرات روز سهشنبه (۵ نوامبر) به خبرگزاریها گفتهاند که هنوز در این باره توافقی میان امریکا و روسیه و سازمان ملل حاصل نشده است.
برخی از قدرتها خواهان شرکت ایران در کنفرانس صلح سوریه هستند و خود جمهوری اسلامی نیز از این امر استقبال کرده است، اما همه با این امر موافق نیستند.
روسیه بر شرکت ایران در کنفرانس تأکید میکند. سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه، مشارکت ایران را برای حل بحران سوریه لازم میداند. به اعتقاد وی "همه نیروهایی که در سوریه نفوذ دارند باید در کنفرانس شرکت کنند و ایران یکی از این کشورهاست".
در طرف مقابل، احمد جربا، رهبر ائتلاف ملی سوریه، گفته است که در هیچ اجلاسی با شرکت ایران حضور نمییابد. وی همچنین مهلتی را برای برکناری بشار اسد خواستار شده است. این موضوع با انتقاد وزیر خارجه روسیه روبرو شده که معتقد است، طرفهای درگیر باید بدون هرگونه پیششرطی در کنفرانس شرکت کنند.
نیروهای مخالف رژیم سوریه به شدت با جمهوری اسلامی مخالف هستند، زیرا عقیده دارند که ایران در عملیات سرکوب معترضان در سوریه به رژیم آن کشور کمک میکند. اما واقعیت دیگر این است که ایران حامی اصلی حزب الله لبنان شناخته میشود، که در کنار ارتش اسد با مخالفان رژیم در نبرد است. از این نظر جلب همکاری ایران برای حل بحران سوریه ضرورت دارد.
محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران در مصاحبهای با یک کانال خبری فرانسوی گفته است که ایران آماده است در جهت عقبنشینی تمام نیروهای خارجی از سوریه همکاری کند. به عقیده ناظران ایران میتواند نیروهای حزب الله را به خروج از سوریه برانگیزد.
بحث بر سر سرنوشت بشار اسد
موضوع دیگری که تشکیل کنفرانس را در ابهام فرو برده، سرنوشت بشار اسد است، زیرا نیروهای مخالف او، بر کنارهگیری او از قدرت پافشاری میکنند.
نیروهای مخالف رژیم سوریه گفتهاند که کنارهگیری بشار اسد از قدرت، باید در دستور کار کنفرانس گنجانده شود. بسیاری از نیروهای افراطی هرگونه مذاکره با رژیم اسد را سازش و "خیانت" ارزیابی میکنند.
به گزارش رسانههای خبری نیروهای مسلح مخالف رژیم این روزها طی جلساتی در استانبول میکوشند موضع یگانهای در قبال کنفرانس "ژنو ۲" اتخاذ کنند.
دولتمردان سوریه بارها تأکید کردهاند که درباره کنارهگیری بشار اسد حاضر به مذاکره و سازش نیستند. در آخرین موضعگیری رسمی، عمران زعبی، وزیر تبلیغات سوریه، روز دوشنبه (۴ نوامبر) گفت چنانچه هدف کنفرانس صلح موسوم به "ژنو۲" برکناری بشار اسد از رهبری کشور باشد، دولت سوریه در آن شرکت نخواهد کرد.
جان کری، وزیر خارجه ایالات متحده، روز سهشنبه (۵ نوامبر) در ورشو گفت که در یک مورد اطمینان دارد و آن اینکه "برای کشمکش سوریه راه حل نظامی وجود ندارد". وی اما افزود نمیتواند باور کند که مخالفان رژیم اسد با ادامه زمامداری او رضایت دهند.
اخضر ابراهیمی گفته است که به تلاش خود برای نزدیک کردن مواضع طرفهای درگیری ادامه خواهد داد. او تأکید کرده که وضع سوریه به مرحلهای بسیار حساس رسیده است.
خشونت و کشتار در سوریه همچنان ادامه دارد و فاجعهای بشری این کشور را فرا گرفته است. برخی از دیپلماتها هشدار دادهاند که اگر جنگ داخلی سوریه هرچه زودتر خاتمه نیابد، شرارههای آن به کشورهای همسایه سرایت خواهد کرد.