برکناری متکی؛ "دهنکجی" به رهبری یا "عزل تحقیرآمیز"
۱۳۸۹ آذر ۲۴, چهارشنبهسایتهای خبری با تعجب خبر برکناری منوچهر متکی را منتشر کردند. متکی در حالی که در ماموریت خارجی در سنگال به سر میبرد از وزارت امورخارجه برکنار شد. این رفتار احمدینژاد به نوعی "انتقامگیری" از وزیر سابق امورخارجه تعبیر شده است.
وبلاگ «ابرک شلوارپوش» شکل برکناری متکی را غیرقابل قبول میداند و معتقد است این اقدام موجب بیاعتمادی همکاران احمدینژاد به وی خواهد شد. سجاد صاحبان زند نویسنده این وبلاگ نیز با اشاره به سرمقاله روزنامه کیهان اضافه میکند: «آقای رئیس جمهور! شما در حال ایجاد یک جو بیاعتمادی هستید. شما دوستانتان را از خود دور میکنید. به نظر میرسید که شما، بعد از وقایع اخیر، میبایست بیشتر هوای اطرافیانتان را داشته باشد، همان کسانی که در حاشیه مسایلی که نامشروعیت دولت را یدک میکشید، در کنار شما ماندند.»
وی اضافه میکند: «دیپلماسی با شتاب کنار نمیآید و حتی یک مدیر ساده میداند که گاه برای انجام تصمیماش باید شکیبایی کند و انتخاب را بگذارد برای لحظه درستش. اگر چنین نباشد، مسایلی شخصی به میان میآید و این در شآن یک رئیسجمهور نیست که مصلحت مردمی را فدای مسالهای شخصی کند.»
داریوش محمدپور نویسنده وبلاگ «ملکوت» زیر عنوان "عزل متکی: نشانهی معنادار" مینویسد: «عزل متکی در حین سفر تنها به معنای عزل او نیست؛ معنای صریح دیگرش تحقیر اوست. رئیس دولت کودتا و وزیر خارجهاش مدتهاست با هم اختلاف دارند. ولی علنی کردن این اختلاف آن هم به این شکل تنها از کسی بر میآمد که پروفایل شخصیتی محمود احمدینژاد را داشته باشد. این یک عزل عادی نیست؛ عزلی است تحقیرگرانه که تنها با متخلفان یا دزدان و قاتلان انجام میدهند.»
محمدپور اضافه میکند: «گویی وزیر خارجهای او ذنب لایغفری مرتکب شده است یا معصیت عظمایی که باید حتماً پیش از اتمام سفرش (که برای رساندن پیامِ خود احمدینژاد انجام شده بود) او را بر میداشتند. جزییات ماجرا هر چه باشد، صورت خبر به قدر کافی افشاگر است.»
این وبلاگنویس این "عزل تحقیرآمیز" را نشانهای از مرحلهی تازهای از اختلافات و تنشهای میان اصولگرایان میداند و شروع "جنگ داخلی" و سقوط اصولگرایان: «آغاز این سقوط همان روزی بود که دستهای آلودهی کودتاگران تقدیس شدند و حاکمیت سیاسی به دفاع تمامقد از خونریزی، دروغ، ریا، قانونشکنی و رفتار و گفتار لمپنانه برخاست. این تازه آغاز ماجراست.»
«پایان ماه عسل احمدی نژاد-خامنه ای»
آرش سیگارچی نویسنده «پنجره التهاب» این ماجرا را حامل چند پیام میداند: «سردگمی دولتیان، اختلافهای سیاسی و پایان ماه عسل دولت و رهبر.» این وبلاگنویس در توضیح این پیامهای مینویسد: «دولت نه تنها با ملت اختلاف دارد بلکه با خودش هم اختلاف دارد. ده وزیر کابینه دولت نهم ، به پایان دوره نرسیدند و همین تابستان پارسال، سه وزیر به خاطر اختلاف با احمدی نژاد برکنار شدند یا خودشان رفتند. این ماجرا ادامه دارد. نمونه اش متکی بود.»
سیگارچی در توضیح "پایان ماه عسل دولت و رهبر" توضیح میدهد که «علی خامنهای علیرغم همه اعتراضات پارسال، پشت احمدینژاد ایستاد چراکه او را از همه به افکار خودش نزدیکتر میدید. همین دوپینگ، عمر دولت را تاکنون کشانده وگرنه همین مجلس هشتم ظاهرا بیبو و (بی)خاصیت، دارد کسانی (را) که هر روز یک بحران برای دولت دهم بسازند. اما تا به حال رهبر نگذاشته است. آیا از این به بعد آقای خامنهای اجازه حمله به دولت را میدهد؟ این را به این دلیل می پرسم که برکناری و تغییرات اخیر وزارت امور خارجه مخالف نظر رهبر بود.»
وبلاگ «مهرآباد» در مطلبی خطاب به وزیرسابق امورخارجه ایران با عنوان "خداحافظ حاج منوچ" مینویسد: «یادت هست آن روز را که محافظانت معترضان به رژیم را با کتک و لگد از محل کنفرانس خبری تو بیرون کردند؟ فکرش راهم نمیکردی روزی... به خودت یک اردنگی بزند و بیاندازت بیرون».
اشاره این وبلاگنویس به رخدادی است که چند ماه پیش در ایرلند و در جریان سخنرانی منوچهر متکی اتفاق افتاد و محافظان وزیر سابق امور خارجه با "توسل به خشونت" چند معترض را از محل سخنرانی وی بیرون کردند. نویسنده وبلاگ "مهرآباد" تصریح میکند: «نگذاشتند پایت به ایران برسد زیرآبت را زدند تا تو بفهمی ... به خودشان هم رحم نمیکنند. تو که جای خود داری.»
«همه مردان برکنار شده رییس جمهور»
وبلاگ «آذرک» در مطلبی به تاریخچهی برکناری مسوولان و وزرا در دوران ریاستجمهوری احمدینژاد پرداخته است. وی "ضعف مدیریت"، "عدم اعتقاد به اصول برنامه ریزی"، "انتخاب وزرای نامناسب و بیتجربه" و "زورگویی ودخالتهای ناروا درامورحوزه زیردستان" را از دلایلی میداند که به شکل کمسابقه تغییرات زیادی را در دولت موجب شده است.
آذرک اکثر این تغییرات را "بیادبانه" میداند که "بر کم تجربگی مدیریتی رئیس جمهور" تاکید میکنند: «در پارهای ازموارد کاملا مشهود بود که احمدی نژاد بهدنبال کسانی میگردد که ازلحاظ مدیریتی اخته بوده و نوکر صفتانه و کورکورانه دستورات کارشناسی نشده وی را به اجرا بگذارند!»
این وبلاگنویس تصریح میکند: «متکی همانند بسیاری دیگر، بسیار رقتانگیز برکنارشد اما مشکلات داخلی وخارجی کشوراعم از سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و بهویژه اقتصادی، همچنان باقی است، چرا که به نظرمیرسد بخش اعظم معضلات لاینحل مملکت به خود احمدینژاد و سیستم هیاتی اداره کردن جامعه که در راس آن علی خامنهای نشسته است برمیگردد.»
ردپای مشایی در برکناری متکی
وبلاگ «زبانسبز» برکناری متکی را "تیرخلاص" احمدینژاد به وزیر سابقش میداند و مینویسد: «روزنامه کیهان در مطلبی به قلم حسین شریعتمداری ظاهرا علت برکناری ناگهانی منوچهرمتکی وزیر امورخارجه را افشا کرده است. آن گونه که حسین شریعتمداری نوشته است ، سفر سه روز قبل اسفندیار مشایی به اردن برای تحویل پیام احمدی نژاد به پادشاه اردن مورد اعتراض منوچهرمتکی قرار گرفته است و محمود احمدی نژاد به محض این که از این اعتراض خبردار شده است، حکم برکناری منوچهرمتکی و انتصاب دکتر صالحی را صادر و بلافاصله ابلاغ کرده است.»
زبانسبز اضافه میکند «این خبر کیهان، همچنین نشان میدهد که رهبری نظام از دلایل برکناری منوچهرمتکی کاملا مطلع میباشد و در صورت عدم واکنش رهبری، فرضیهی جنگ "زرگری میان خامنه ای و احمدی نژاد" را تقویت میکند.»
در پایان این مطلب احتمال دیگری نیز طرح شده است: «از طرفی دیگر، برکناری متکی را میتوان به برخوردهای چند روز اخیر نسبت داد که میان یاران لاریجانی و احمدی نژاد درگرفته است و میشود آن را از جنس واکنشهای متقابل احمدی نژاد قلمداد کرد.»
مهدی محسنی
تحریریه: یلدا کیانی