برداشتن نقاب از چهره زنان در مصر

مصر با ۷۰ میلیون جمعیت بزرگ‌ترین کشور عرب مسلمان است و زنان مصری نیز حجاب اسلامی خود را رعایت می‌کنند، اما به تازگی نقاب‌زدن در میان زنان مصری محبوبیت فراوانی یافته است. دیگر در شهرهای این کشور دیدن زنی با نقاب پدیده عجیبی نیست.

مخالفان نقاب

خانم سواد صالح، پرفسور رشته حقوق اسلامی در دانشگاه الازهر، موافق منع نقاب در دانشگاه الازهر است و دلیل می‌آورد که: «اگر به خاطر نقاب مشکلات امنیتی و اجتماعی ایجاد شود، مقامات دانشگاه حق دارند نقاب را ممنوع کنند، زیرا بستن نقاب هیچ ربطی به قوانین اسلام ندارد».

چندی پیش محمد سعید طنطاوی، رئیس دانشگاه اسلامی الازهر مصر، به یکی از دانشجویان دختر این دانشگاه گفت که بستن نقاب، رسمی بوده که قبل از اسلام رواج داشته و ربطی به اسلام ندارد. شیخ اعظم دانشگاه الازهر به همین جهت از آن دختر دانشجو خواست تا نقاب از چهره برگیرد. خانم سواد صالح، پرفسور دانشگاه الازهر، بر این عقیده است که نقاب سبب می‌شود تا نقاب‌پوش از جهان خارج منزوی شود و امکان ارتباط‌ش با دیگران قطع گردد. این در حالی‌ست که کسانی که نقاب می‌زنند خود را از نظر اسلامی متدین‌تر می‌پندارند و زنان دیگری را که نقاب نمی‌زنند به رعایت نکردن قوانین اسلامی متهم می‌کنند.

خانم سواد صالح دلیل افزایش نقاب را شبکه‌های تلویزیونی فراوانی می‌داند که در مصر اسلام افراط گرا را تبلیغ می‌کنند و به دروغ بستن نقاب را نیز یکی از فریضه‌های اسلامی می‌دانند و بر آن تاکید می‌ورزند. این شبکه‌های تلویزیونی از راه ماهواره اسلام افراطی را تبلیغ می‌کنند. بودجه‌ی بیشتر آنها را عربستان سعودی تامین کرده است. شبکه‌های "اِقرا"، "الرساله" و "قنات الناس" چند نمونه‌از این فرستنده‌های تلویزیونی هستند. در برنامه‌های این فرستنده‌ها عالمان اسلامی به ‎آموزش اسلام و قرآن می‌پردازند و پرسش‌های مطرح شده در مورد اسلام را پاسخ می‌گویند و فتوا صادر می‌کنند. چون این فرستنده‌ها بودجه مالی‌شان از عربستان سعودی تامین می‌شود، تبلیغ مذهب وهابی ِ شایع در عربستان سعودی نیز یکی از ارکان اصلی مذهبی‌ست که آنها به آموزش‌اش مشغولند.

مخالفان ممنوعیت نقاب

حُسام بحقات، رئیس یکی از سازمان‌های حقوق بشری در مصر، با طرح ممنوعیت نقاب در دانشگاه الازهر مخالف است و ممنوعیت نقاب را مخالف حق انتخاب آزادانه پوشاک در میان زنان می داند. او می گوید: « حتا اگر دانشگاه الازهر بر این نظر باشد که نقاب پدیده ای اسلامی نیست، نمی‌توان بستن نقاب را برای همه ممنوع کرد. الازهر، مقام اسلامی‌ای نیست که اجازه صدور چنین فرمانی داشته باشد.»

در اصل نیز صدور فتوا فقط به عهده مفتیان اعظم است و شیخ طنطاوی، رئیس دانشگاه اسلامی الازهر مصر، اگرچه نفوذ فراوانی دارد، اما مفتی اعظم به حساب نمی‌آید. به همین جهت این سازمان حقوق بشری می‌خواهد از تصمیم‌های اخیر دانشگاه الازهر شکایت کند. حُسام بحقات، فعال حقوق بشر، گرچه خود موافق نقاب نیست، اما دلیل می‌آورد که «ما این اقدام را نقض قانون می‌دانیم. دولت و وزارت امور دانشگاه‌ها باید تصمیمات‌شان در راستای اجرای قوانین باشد و تحقق حقوق زنان. اما این اقدام آنها حق آزاد زنان را برای پوشیدن پوشاک مورد علاقه‌شان و همچنین انجام آزادانه فرایض دینی‌شان نقض می‌کند و ما به همین جهت با آن مخالفیم».

AJ/KG