ایران مذاکره هستهای با سه کشور اروپایی در ژنو را تایید کرد
۱۴۰۳ آذر ۴, یکشنبهسخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران روز یکشنبه ۴ آذر (۲۴ نوامبر) در نشست خبری خود اعلام کرد که معاونان وزرای خارجه ایران و سه کشور اروپایی بریتانیا، آلمان و فرانسه روز جمعه ۲۹ نوامبر (۹ آذر) با یکدیگر ملاقات خواهند کرد.
به گفته اسماعیل بقایی، این نشست در چارچوب "تعامل و همکاری با دیگر کشورها" و در ادامه گفتوگوهایی است که در نیویورک و در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل با سران کشورهای غربی انجام شد.
موضوع این نشست به گفته بقایی "طیفی از مباحث و موضوعات منطقهای و بینالمللی از جمله موضوع فلسطین و لبنان و نیز موضوع هستهای" خواهد بود.
ساعاتی پیش از اعلام وزارت خارجه ایران، خبرگزاری کیودو ژاپن به نقل از منابع ایرانی خبر داده بود جمهوری اسلامی قصد دارد در ژنو با آلمان، بریتانیا و فرانسه موسوم به تروئیکای اروپایی درباره برنامه هستهای مورد مناقشه خود گفتگو کند.
کیودو با انتشار این مطلب نوشته بود اتحادیه اروپا نیز به عنوان میانجی در این مذاکرات مشارکت خواهد کرد.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
این خبر سه روز پس از آنکه شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی قطعنامهای علیه برنامه هستهای ایران تصویب کرد، منتشر شده است.
این قطعنامه که از سوی بریتانیا، فرانسه، آلمان پیشنهاد و از سوی آمریکا حمایت شده بود، واکنش تند ایران را به دنبال داشت. مقامات دولتی ایران اعلام کردند که در پاسخ به این قطعنامه سانتریفوژهای جدید و پیشرفته نصب خواهند کرد و غنیسازی اورانیوم را افزایش خواهند داد.
کیودو در ادامه گزارش خود آورده است که دولت مسعود پزشکیان، رئیسجمهور ایران در تلاش است تا پیش از مراسم تحلیف دونالد ترامپ، رئیسجمهور منتخب آمریکا در ۲۰ ژانویه ۲۰۲۵ راه حلی برای بنبست هستهای ایران پیدا کند.
کیودو نام منابع ایرانی خود را قید نکرده اما نوشته است که "تهران همواره معتقد بوده مسئله هستهای باید از طریق دیپلماسی حل شود و ایران هیچگاه از مذاکرات خارج نشده است."
در سال ۲۰۱۸ دولت وقت ترامپ از توافق هستهای ایرانبا شش قدرت بزرگ خارج شد و با پیشبرد سیاست "فشار حداکثری" خود تحریمهای کمرشکنی علیه ایران وضع کرد. این امر باعث شد ایران نیز محدودیتهای هستهای توافق را نقض کند.
مذاکرات غیرمستقیم بین دولت جو بایدن و تهران برای احیای توافق برجام شکست خورده است، با این حال ترامپ در جریان کارزار انتخاباتیاش در سپتامبر سال جاری اظهار داشت: «ما باید توافق کنیم، چون پیامدها غیرقابل تصور است. ما باید توافق کنیم.»
"باز نگه داشتن کانال ارتباطی"
خبرگزاری "ایسنا" در گزارشی از قول مجید تختروانچی، معاون سیاسی وزیر امور خارجه ایران نوشته است: «توافق (برجام) هنوز میتواند به عنوان زیربنا عمل کند و بهروزرسانی شود تا واقعیتهای جدید را منعکس کند.»
تختروانچی همچنین گفته است "اگر طرفهای دیگر به تعهدات خود بازگردند، ایران هم مایل است همین کار را انجام دهد".
پیتر استانو، سخنگوی سیاست خارجی اتحادیه اروپا به ایسنا گفته است: «نماینده عالی اتحادیه اروپا و تیم او با ایران، طرفهای دیگر برجامی و همچنین ایالات متحده در تماس هستند تا تمام کانالهای ارتباطی را باز نگه دارند و امکان احیای مذاکرات هستهای معنادار را حفظ کنند».
امکان تغییر دکترین هستهای جمهوری اسلامی
همزمان با ابراز تمایل و "ارسال پیامهای آشتیجویانه" بخشی از حاکمیت برای ادامه مذاکرات احیای برجام، مقامهای برجسته و ارشد دیگر جمهوری اسلامی اما از "افزایش غنیسازی اورانیومدر پاسخ به قطعنامه شورای حکام" خبر میدهند.
محمد باقر قالیباف، رئیس مجلس میگوید: «پاسخ متقابل جمهوری اسلامی به استفاده سیاسی از شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی، آغاز راه اندازی مجموعهای از سانتریفیوژهای جدید و پیشرفته است.»
قالیباف روز یکشنبه ۴ آذر (۲۴ نوامبر) در نطق پیش از دستور خود در مجلس، قطعنامه شورای حکام را "اقدامی سیاسی" و "غیرسازنده" خواند و گفت این قبیل اقدامات باعث میشود، "کشورها برای حفظ امنیت ملی خود، به سمت اقدامات خارج از آژانس سوق پیدا کنند".
رئیس مجلس ایران درباره "اقدامات خارج از آژانس" توضیح بیشتری نداده است اما در روزهای گذشته ۳۹ نفر از نمایندگان مجلس با نوشتن یک نامه به شورای عالی امنیت ملی خواستار "تجدید نظر در دکترین دفاعی جمهوری اسلامی" شدند.
محمدرضا صباغیان بافقی، نماینده مجلس در گفتوگو با وبسیات دیدهبان ایران گفت: «درخواست ما از مسئولان این است که دکترین هستهای جمهوری اسلامی تغییر کند. ما برای دفاع از خود و امنیت کشور با صلاحدید رهبری رویکرد هستهای را تغییر داده و به سمت همان سلاحی میرویم که آنها دارند، ساخت سلاح هستهای گزینه ایران برای ایجاد بازدارندگی است.»
این نماینده مجلس افزود کە اگر خامنەای "فتوای ساخت سلاح هستهای را تغییر دهد، ساخت سلاح هستهای برای ما آسان خواهد بود".
با اینکه دولت چهاردهم بارها اعلام کرده تحریمها را رفع و ارتباط با جامعه بینالملل را آغاز خواهد کرد اما همزمان با آن پیامهای دیگری نیز ارسال میشود که حاکی از دوگانگی سیاست جمهوری اسلامی در قبال برنامه هستهای است.