اوپك توليد نفت خود را كاهش نمىدهد
۱۳۸۵ خرداد ۱۰, چهارشنبهمراكز هواشناسى، اول ژوئن را آغاز فصل توفانهاى دريائى آمريكا میدانند. آنها معتقدند كه با توجه به بارندگىهاى پايدار ماههاى اخير، احتمال بروز توفان در مناطق ساحلى آمريكا زياد است. سال گذشته وقوع دو توفان بزرگ در خليج مكزيك و سواحل آمريكا، به انبارها و پالايشگاههاى نفت ايالات متحده آمريكا زيانهاى بسيارى وارد ساخت و همين امر سبب افزايش بهاى نفت خام در بازارهاى جهانى شد.
در كنار نگرانى بر سر وقوع توفان، پيشنهاد هوگو چاوز (Hugo Chavez)، رئيس جمهور چپگراى ونزوئلا نيز، در تشديد نگرانى بازار و افزايش بهاى فراوردههاى نفتى بىاثر نبود. چاوز، در آستانه تشكيل نشست وزيران نفت اوپك، خواستار كاهش توليد نفت كشورهاى عضو اين كارتل شد. اما يك روز پيش از برگزارى اين نشست، نمايندگان اوپك اعلام كردند كه با توجه به وضعيت فعلى بازار، توليد اوپك كاهش نخواهد يافت.
رئيس جمهور ونزوئلا اعلام كرده بود كه كشورهاى عضو اوپك بايد از توليد نفت خود بكاهند تا با افزايش بهاى نفت داراى درآمد بيشترى شوند. در برابر اين نظر، عبدالله بن حمد العطيه وزير نفت قطر اعلام كرد كه تصميم به كاهش توليد نفت را در اجلاس كاراكاس ممكن نمیداند. در پى وزير نفت قطر، رئيس شركت نفت دولتى ليبى نيز كاهش توليد نفت را غير محتمل دانست.
يازده شركت عضو اوپك، از جمله ايران، عربستان سعودى، عراق و نيجريه، دو سوم ذخائر نفتى زمين را در اختيار دارند و ۴۰ درصد نياز نفتى جهان را تامين میكنند. به اين ترتيب، اوپك در افزايش و كاهش بهاى نفت، داراى نقشى اساسى است. توليد رسمى اوپك، در حال حاضر به روزانه ۲۸ ميليون بشكه رسيده كه در بيست و پنج سال گذشته سابقه نداشته است. اما برخى كشورهاى عضو، به صورت غيررسمى نيز نفت صادر میكنند. Edmound Daukoru وزير نفت نيجريه، كه در عين حال رياست دورهاى اوپك را نيز برعهده دارد، در پاسخ به نگرانى بازار گفت: ”بازار از نفت اشباع است و دليل بالا ماندن بهاى نفت را، در كنار نگرانىهاى ديگر، میبايست در تنش ايران و ايالات متحده آمريكا جست و جو كرد”.
روز چهارشنبه، پس از انتشار نظرات وزراى نفت قطر و نيجريه، بهاى نفت سبك آمريكا ۲۲ سنت كاهش يافت و به بشكهاى ۷۱ دلار و ۸۱ سنت رسيد. يك روز پيش از آن، نرخ نفت سبك از بشكهاى ۷۲ دلار نيز فراتر رفته بود كه از سالهاى دهه هفتاد تا امروز سابقه نداشته است. كارشناسان نفتى، در ماههاى اخير، پيرامون افزايش مداوم بهاى نفت، نظرى مشابه رئيس اوپك داشتهاند. آنها معتقدند افزايش قيمت، ناشى از كمبود ذخائر نفتى در انبارهاى جهان نيست، بلكه از يك سو به اختلافات ايران و آمريكا مربوط است و از سوى ديگر نتيجه سوداگرى بورس بازان و كنسرنهاى بزرگ نفتى است كه میكوشند از اين موقعيت بحرانى به نفع خود سوء استفاده كنند. در ماههاى اخير، هرگاه ايالات متحده آمريكا تهديد به دخالت نظامى در ايران كرده، بهاى فراوردههاى نفتى بالا رفته است. در مقابل، هرگاه سخن از حل مسالمتآميز تنش اتمى ايران به ميان آمده، بازار اندكى نفس كشيده است. اين در حالى است كه به گزارش آژانس بينالمللى انرژى، حتى در صورت قطع صدور نفت ايران، ذخائر نفتى موجود انبارهاى غرب براى ۱۸ ماه كافى است. كارشناسان آمريكائى، پا را از اين هم فراتر نهاده و اعلام كردهاند كه در صورت قطع جريان نفت ايران، ايالات متحده آمريكا تا چهار سال ديگر در زمينه تامين مواد سوختى مورد نياز خود با مشكلى روبرو نخواهد شد.
علاوه بر تنش اتمى ايران، ناآرامى پايدار عراق و نيجريه، در كنار سرماى هواى كشورهاى اروپائى را نيز، میتوان عوامل ديگر افزايش بهاى فراوردههاى نفتى دانست. با توجه به سرما و بارندگى در كشورهاى اروپائى، پيش بينى میشود كه مصرف فراوردههاى نفتى، در سال جديد، نسبت به سال گذشته ميلادى، تا ۲۰ درصد افزايش يابد.