انتخابات، پیروز اصلی انتخابات در عراق

شهر سنی‌نشین رمادی که در ۱۱۰ کیلومتری غرب بغداد واقع است، در برابر هجوم آمریکایی‌ها در سال ۲۰۰۳ به شدت مقاومت کرد. اکثر اهالی این شهر، که حدود نیم میلیون جمعیت دارد، در انتخابات پنج سال پیش شرکت نکردند. اما اکنون وضع فرق کرده است.

در رسانه‌ها به شرکت مردم این شهر در انتخابات روز یکشنبه (۷ مارس / ۱۶ اسفند) توجه ویژه‌ای شد. همه کنجکاو بودند ببینند، مردم رمادی آیا این بار هم در خانه می‌مانند. به نظر می‌رسد که اکثریت رأی‌دهنگان از حق خود استفاده کرده باشند. احمد الصویتی، خبرنگار الجزیره از این شهر چنین گزارش کرده است: «کاملا روشن است که مردم دیگر آینده خود را نه در خشونت، بلکه در سیاست می‌بینند.»

تولد دوباره‌ی یک ملت

روز انتخابات روز تجمع نیروی ترور بود. تروریسم تمام قدرت خود را نشان داد، اما نتوانست در انتخابات اختلالی جدی ایجاد کند. ترور در برابر انتخابات شکست خورد. هفته‌نامه‌ی نیوزویک شواهد و قرائنی را به دست داده که حاکی از "تولد دوباره‌ی تولد یک ملت" در عراق است. بعید نیست که بعدها انتخابات ۷ مارس ۲۰۱۰، به عنوان مظهر این تولد تلقی شود.

ولی در این مورد تردید وجود دارد که عراق جدید، یک کشور دموکراتیک باشد. مفسر "اوسنابروکر تسایتونگ" (Osnabrücker Zeitung) می‌نویسد: «هنوز روشن نیست که آیا دموکراسی می‌تواند خود را در عراق تثبیت کند. اما به نظر می‌رسد که قدرت کلام، از قدرت انبوه کلاشنیکف‌ها بیشتر است.»

در این تفسیر، سیاست‌ورزی برپایه‌ی تعصب مذهبی در عراق، شکست‌خورده تلقی شده است. در آن آمده است: «به نظر می‌رسد که اکثر عرب‌ها و کردها دیگر حاضر نباشند آزادی به دست آمده را با متعصبان مذهبی یا یک خودکامه عوض کنند. مظهر دگرگونی در عراق رسانه‌های متنوعی است که شهامت آن را دارند که از قدرتمندان انتقاد کنند. اگر حکومت آینده بتواند بیشتر از پیش به همه‌ی عراقی‌ها از ثروت نفتی کشور بهره برساند، عراق دیگر یک موضوع دردِسرزا در سیاست جهان نخواهد بود.»

نگرانی از بابت دولت آینده

آیا دولت آینده در عراق دولت باثباتی خواهد بود؟ در رسانه‌ها در این مورد ابراز نگرانی می‌شود.

مفسر "تاگس اشپیگل" (Tagesspiegel) چاپ برلین معقتد است که با رد صلاحیت ۵۰۰ نفر از کاندیداها توسط حکومت نوری المالکی و قدرتمندان شیعی در بغداد، برخی رقیبان کنار گذاشته‌ شدند، اما در عین حال این کار باعث شده که شکل‌گیری ائتلاف حکومتی مشکل‌تر شود.

تشکیل یک کابینه‌ی باثبات و بانفوذ ممکن است چنان مشکل شود که بی سر و سامانی سیاسی باعث ایجاد خلأ قدرت شود.به نظر مفسر "تاگس اشپیگل" «یک خلأ قدرت جدید همانند سال ۲۰۰۵ نه فقط ثبات استحکام‌نیافته‌ی کشور را به خطر می‌اندازد، بلکه حتا ممکن است باعث شود برنامه‌های پرزیدنت باراک اوباما برای عقب‌شنینی نیروهای آمریکایی از عراق به اجرا درنیایند.»

در ادامه‌ی این تفسیر آمده است: «اوباما به مردم آمریکا اعلام کرده که تا پایان ماه اوت نیروهایی جنگی را به خانه باز خواهد گرداند. پس از این یکشنبه‌ی انتخاتی کسی نمی‌داند که آیا او خواهد توانست به این وعده‌ی خود عمل کند.»

سه پرسش اساسی

در تحلیلی انتشار یافته در سایت هفته‌نامه‌ی "دی تسایت" (Die Zeit) با عنوان "تنش پس از انتخابات سرنوشت‌ساز در عراق" چشم‌انداز آینده این کشور منوط به پاسخ‌هایی دانسته شده که این سه پرسش اساسی می‌یابند:

− آیا همه‌ی سیاستمداران نتایج انتخابات را به رسمیت خواهند شناخت یا دوباره ستیز خونباری میان شیعیان و سنیان درخواهد گرفت؟

− آیا جریان نوری المالکی آنقدر نیرومند و متکی به نفس خواهد بود که بتواند رقیبان شیعی خود یعنی مقتدی صدر و عمار الحکیم را که به تهران وابسته‌اند، از دایره‌ی قدرت بیرون کند؟

− چه کسی از میان شیعیان نخست‌وزیر خواهد شد؟

به نظر تحلیل‌گر "دی تسایت" گفت‌وگوها برای تشکیل حکومت ائتلافی در بغداد مشکل و طولانی خواهد بود. در این مورد در اکثر تفسیرها اتفاق نظر وجود دارد.

RN/FW