افزایش انتقاد از سیاست خارجی دولت
۱۳۸۶ آذر ۱۹, دوشنبه
واکنش رئیس جمهور به این گزارش و شرکت او در نشست شورای همکاری خلیج فارس، از سوی مرکز پژوهشها و برخی از نمایندگان مجلس به صراحت مورد انتقاد قرار گرفته است. در ادامهی این انتقادها وزیر امور خارجه برای ادای پارهای توضیحات به مجلس احضار شده است.
گزارش ۱۶ سازمان اطلاعاتی آمریکا درباره فعالیتهای هستهای ایران از سوی مقامات جمهوری اسلامی در مجموع با استقبال بسیار روبرو شد. به رغم هشدار برخی از تحلیلگران که توجه به نکات منفی این گزارش را توصیه میکردند به نظر میرسد دستگاه سیاست خارجی کشور جنبههای منفی گزارش را به اندازهی کافی جدی نگرفته است. این نکتهای است که اکنون از سوی رئیس مرکز پژوهشهای مجلس، احمد توکلی و برخی از نمایندگان به صراحت مورد انتقاد قرار میگیرد.
توکلی در نامهای خطاب به رئیس جمهور که عصر دیروز، یکشنبه ۱۸ آذر، انتشار یافت، اذعان میدارد که گزارش یاد شده «از این حیث كه اعتراف میكند در وضعیت فعلی، فعالیت هستهای ایران غیرنظامی است به نفع ماست». او اما "شور و شعف زیادی نشان دادن" در مورد آن را نادرست میخواند. به نوشتهی توکلی، این گزارش «صریحاً بر تهمت نظامی بودن فعالیتهای هستهای تا سال ۲۰۰۳ تأكید میكند و تغییر مشی ادعایی را نتیجه فشارها میخواند.»
منوچهر متکی، وزیر امور خارجه ظاهرا در واکنش به کسانی که معتقدند نباید از گزارش ۱۶ نهاد اطلاعاتی آمریکا ذوق زده شد، در همایشی که بسیج دانشجویی دانشگاه امیرکبیر در ارتباط با روند پروندهی هستهای برگزار کرد، تاکید میکند: «ما ذوقرده نشدیم اما حقانیت ما بیشتر اثبات شد.»
غلامعلی حداد عادل، رئیس مجلس شورای اسلامی نیز روز گذشته اظهار داشت: «مهم آن است كه در این گزارش بر حقانیت ایران و صداقت جمهوری اسلامی صحه گذاشته شده و این یك پیروزی برای ملت ماست.»
حشتالله فلاحت پیشه، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی بخشهایی از این گزارش را بسیار خطرناک خوانده و تصریح میکند، نباید از آن «برای اقناع افکار عمومی استفاده کنیم.» فلاحتپیشه روز یکشنبه به سایت آفتاب گفته است، برآورد اطلاعاتی سازمانهای آمریکایی میتواند یک دام استراتژیک باشد.
موضعگیریهای خوشبینانه در مورد گزارش نهادهای اطلاعاتی آمریکا تنها مسئلهای نیست که سیاستخارجی دولت نهم را با انتقادهای شدید روبرو کرده است. در نامهی رئیس مرکز پژوهشهای مجلس به احمدینژاد چرایی و چگونگی حضور او در نشست شورای همکاری خلیج فارس نیز مورد پرسش قرار گرفته است.
توکلی با اشاره به این که سفر رئیس جمهور نه به دعوت شورا که به درخواست مقامات ایران انجام شده میپرسد: «وقتی همواره به طور سنتی، در بیانیههای پایانی این شورا تمامیت ارضی ایران درباره جزایر ایرانی ابوموسی، تنب بزرگ و تنب كوچك نفی میشود، چرا وزارت خارجه چنین درخواستی كرد؟» در خاتمهی این نامه از رئیس جمهور خواسته شده: «وزارت خارجه نسبت به انتقادهای موجود توضیح دهد تا نیازی به طرح سؤال رسمی در مجلس نباشد.»
گرچه رئیس جمهور در روز ۲۱ آبان خود را هدایت کننده اصلی سیاستخارجی خوانده است، اکثریت اصولگرای مجلس با احضار او برای پاسخگویی به پرسشهای نمایندگان موافق نیست. سخنگوی فراکسیون اقلیت، نورالدین پیرموذن معتقد استز به همین دلیل احضار و استیضاح وزیر امور خارجه تنها کاری است که این فراکسیون میتواند انجام دهد.
فراکسیون اقلیت پیش از این نیز اعلام کرده بود، در صورت صدور قطعنامهی دیگری در شورای امنیت سازمان ملل علیه ایران، منوچهر متکی را استیضاح خواهد کرد. در حال حاضر قرار است متکی برای ادای توضیحاتی در مورد شرکت رئیس جمهور در نشست شورای همکاری خلیج فارس در مجلس حاضر شود. در میان منتقدان سفر رئیس جمهور نمایندگانی از فراکسیونهای دیگر نیز وجود دارند.
بهزاد کشمیریپور، گزارشگر دویچه وله در تهران