اردوغان در پارلمان ترکیه به عنوان رئيس جمهور جدید سوگند خورد
۱۳۹۳ شهریور ۷, جمعهرجب طیب اردوغان، رئیس جمهور جدید ترکیه پنجشنبه (۲۸ اوت/ ۶ شهریور ۱۳۹۳) پس از پایان مراسم تحلیف در پارلمان اولویتهای مهم دولت خود را اعلام کرد. اردوغان گفت که ترکیه هدف استراتژیک خود برای عضویت در اتحادیه اروپا را با قاطعیت بیشتری پیگیری خواهد کرد. رئیسجمهور ترکیه اولویتهای دیگر دولت خود را "انجام اصلاحات دموکراتیک" و "ادامهی مذاکرات صلح با کردها" اعلام کرد.
احمد داوود اوغلو، یکی از یاران قدیمی اردوغان و وزیر امور خارجه این کشور یک روز پیش از مراسم تحلیف به جای وی در سمت رهبری حزب عدالت و توسعه و نخست وزیر ترکیه انتخاب شد. داوود اوغلو گفت، هیچ اختلافی با اردوغان ندارد.
ترک نمایندگان مخالف پیش از ادای سوگند اردوغان
روز پنجشنبه (۲۸ اوت) صحن پارلمان ترکیه به صحنه اعتراض مخالفین رئیس جمهور جدید تبدیل شد.
حزب "جمهوری خلق" به مراسم ادای سوگند رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور جدید ترکیه اعتراض آییننامهای وارد کرد. جمیل چیچک، رئیس مجلس ملی ترکیه این اعتراض را رد کرد و به دنبال آن، نمایندگان حزب جمهوری خلق پیش از ادای سوگند اردوغان، به طور دسته جمعی صحن مجلس را ترک کردند. (بیشتر بخوانید: ترکیه در تب و تاب انتخابات ریاست جمهوری)
انگین آتالای، رئیس فراکسیون حزب جمهوری خلق در مجلس ترکیه در اعتراض به اقدام رئیس مجلس در وارد ندانستن ایراد آئیننامهای، آییننامه داخلی مجلس را به زمین پرتاب کرد. حزب جمهوری خلق اعتقاد دارد رجب طیب اردوغان تا پیش از ۱۵ اوت میبایست از نخست وزیری، نمایندگی پارلمان و ریاست حزب عدالت و توسعه استعفا میداد. بنا به ادعای این حزب مخالف اردوغان، بر اساس ماده ۱۰۱ و ۱۰۲ قانون اساسی ترکیه، اردوغان بعد از اعلام پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری بایستی از کلیه پستهای خود استعفا میداد.
حزب جمهوری خلق از رجب طیب اردوغان به دلیل عدم استعفا از مقامهای دولتی و حزبیاش به دادگاه قانون اساسی شکایت کرد اما دادگاه قانون اساسی این شکایت را وارد ندانست. این حزب اعتقاد داشت رئیس جمهور ترکیه باید اصل بیطرفی را رعایت کند اما اردوغان این بیطرفی را نقض کرده است.
کمال قلیچدار اوغلو، رهبر حزب جمهوری خلق نیز مراسم تحلیف اردوغان را تحریم کرده و گفته بود در این مراسم شرکت نخواهد کرد. وی رئیسجمهور شدن اردوغان را "یک فاجعه در تاریخ ترکیه" توصیف کرده است.
واکنش نمایندگان سایر احزاب
نمایندگان حزب مخالف "حرکت ملی ترکیه" در مراسم ادای سوگند رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور جدید حضور داشتند. نمایندگان "حزب حقوق دموکراتیک خلقها" با اکثریت نمایندگان کردتبار نیز در مراسم ادای سوگند اردوغان حضور داشتند.
بعد از مراسم ادای سوگند، برخی از طرفداران صلاح الدین دمیرتاش، کاندیدای کردتبار ریاست جمهوری ترکیه به انتقاد از اردوغان پرداختند. دمیرتاش بعد از ادای سوگند اردوغان به پا خاسته و برای وی دست زده بود. وی پرتاب آییننامه مجلس از سوی نماینده حزب جمهوری خلق را "بینزاکتی" دانسته بود.
از سوی دیگر مخالفتها با اردوغان به خیابانهای استانبول هم کشیده شد. حدود ۱۵۰ تظاهرکننده در منطقه گردشگری میدان تقسیم استانبول تجمع کردند و شعارهایی علیه اردوغان سر دادند. آنها پلاکاردهایی در دست داشتند که بر روی آنها نوشته شده بود: "ریاست جمهوری نمیتواند فساد و دزدی را از بین ببرد، در ترکیه جایی برای دیکتاتوری نیست."
اما برخی ناظران سیاسی ترک به دویچهوله فارسی گفتند: «حرکتهای خشونتزای قابل توجهی علیه انتخاب رجب طیب اردوغان به ریاست جمهوری انجام نشد. تنها یک گروه ۱۵۰ نفره از اعضای تشکل خانه مردم در میدان تونل استانبول در نزدیکی میدان تقسیم جمع شده بودند و اقدام به تظاهرات علیه اردوغان کرده بودند که پلیس با آنها برخورد کرد و با خودروهای آبپاش و گاز اشکآور آنها را متفرق کرد.»
عدم حضور مقامات بلندپایه اروپا و آمریکا
رسانههای دولتی ترکیه خبر دادند که در مراسم تحلیف ریاست جمهوری اردوغان بیش از ۱۰۰ مهمان عالیرتبه خارجی حضور داشتند. "تی آر تی"، شبکه رادیو و تلویزیون دولتی ترکیه در این رابطه خبر میدهد که روسای جمهور ۱۵ کشور، ۶ رییس مجلس، ۱۲ نخست وزیر، ۳ معاون رئيس جمهور، ۷ معاون نخست وزیر و در حدود ۴۰ وزیر در این مراسم شرکت کردند.
اما سیاستمداران عالیرتبه اروپا و آمریکا در مراسم حضور نداشتند. پس از اعمال فشار و سرکوب تظاهرات میدان تقسیم در استانبول در یکسال پیش دولتهای غربی از سیاستهای ترکیه انتقاد کردند. یک کارشناس ترک در این رابطه به دویچه وله فارسی گفت، عدم شرکت مقامات عالیرتبه اروپایی و آمریکایی در مراسم تحلیف و ادای سوگند اردوغان از سوی مخالفان وی به عدم تأیید اردوغان از سوی دولتهای غربی تعبیر شده است.