کارمندان حکومت سابق افغانستان در کوه‌ها معدن‌کاری می‌کنند
۱۴۰۰ بهمن ۱۳, چهارشنبه
این افسر پولیس سابق با یک غربال دست‌ساز و پاشیدن آب، در این تپه در جستجوی یافتن زمرد است که ده‌ها نفر دیگر نیز در جستجوی آن هستند.
تکه‌های زمرد که از دره «میکنی» در ۱۳۰ کیلومتری شمال شرق کابل استخراج می‌شوند با کف دست اندازه گیری می‌شوند و بزرگتر از یک دانه بادام زمینی نیستند.
اما همین تکه‌های کوچک نیز برای مردم در کشوری که با فقر شدید و فاجعه انسانی مواجه است، می‌تواند کمک بزرگی باشد.
مرادی گفت: «زمردهایی را که ما پیدا می‌کنیم به ۵۰، ۸۰، ۱۰۰ و یا ۱۵۰ افغانی می‌فروشیم.»
او زمانی رئیس بخش مبارزه با تروریسم پولیس در ولسوالی همجوار پریان بود. پس از آن که طالبان در ماه اگست کابل را تصرف کردند، او بیکار شد. او ابتدا به عنوان فروشنده لباس‌های دست دوم در جاده‌های کابل دست به کار شد.
او که ۲۵ سال دارد گفت: «این کار (لیلامی فروشی) نتیجه نداد.» او هیچ منبعی برای درامد نداشت، مجبور شد برای جستجوی زمرد به تپه‌ها برود.
انعکاس صدا در سراسر دره در ارتفاع ۳۰۰۰ متری سطح بحر می‌پیچد. کارگران با میله‌ها درون کوه‌ها را می‌تراشند. مردم محل از هزاران سال پیش از وجود زمرد در ولایت پنجشیر اطلاع داشتند.
معدن کاری سیستماتیک تنها در آغاز سال ۱۹۷۰ آغاز شد و تا حدود زیادی به شکل صنایع دستی باقی مانده است، اما جواهری که اینجا یافت می شوند با زمردهای کلمبیایی که بیشترین مشتری را در سطح جهان دارند، مقایسه می‌شوند.
هر ناحیه معدنی متعلق به چندین شریک است و تیمی متشکل از ۱۰ معدنچی در جستجوی زمرد اند و به طول بیش از ۵۰۰ متر حفاری می‌کنند.
اما کسانی که دیر به اینجا می‌رسند، به کار خسته کننده و کم مزد در دهانه‌های معدن شروع می‌کنند، جایی که با کراچی‌های دستی کهنه تپه های سنگ ریزه را بیرون می‌ریزند. این شغل برای گلاب الدین محمدی ۲۷ ساله که قبلاً ۳۵ هزار افغانی ماهانه از اردوی سابق به دست می آورد، درآمد بسیار ناچیز دارد.
این معادن تا پایین دره حدود دو ساعت با پای پیاده فاصله دارد و مسیرهای آن یخ زده است. مردم معمولا این مسیر را با مرکب طی می‌کنند.
اما موقعیت دوردست آن برای محمدی، کسی که هفت سال سربازی کرده جذاب است، چون زمانی که اردوی سابق فروپاشید و نیروهای امریکایی در ماه اگست افغانستان را ترک کردند، او در جستجوی پناهگاه بود.
بسیاری از سربازان و افسران پولیس سابق به اینجا آمده اند تا در عین حال از انتقام گیری احتمالی به دلیل عضویت در حکومت قبلی در امان باشند و امرار معاش کنند.
طالبان علناً عفو عمومی اعلام کرده اند، اما نهادهای حقوق بشری هشدار داده اند که بیش از ۱۰۰ تن از کارمندان حکومت پیشین کشته و یا ناپدید شده اند. اما در حال حاضر، به نظر محمدی کار کردن در این معدن بزرگ‌ترین بی‌عدالتی است که او متحمل شده است.
او آهی کشید و گفت: «با ما مثل حیوانات رفتار می‌شود. ما هیچ جای واقعی برای زندگی نداریم، ما در خیمه زندگی می‌کنیم. ما آب نداریم، آتش نداریم و هیچ کلینیکی برای تداوی وجود ندارد.»
به دلیل بحران اقتصادی و بیکاری، او انتخاب زیاد دیگری ندارد تا معیشت ۲۵ عضو خانواده خود را پوره کند.
پس از خروج پر هرج و مرج نیروهای بین المللی، قدرت های غربی میلیاردها دالر کمک و دارایی افغانستان را مسدود کردند، پول هایی که این کشور را حمایت می کرد.
منطقه کوهستانی پنجشیر در طول تاریخ لانه مقاومت در برابر نیروهای خارجی بوده است.
مجاهدین ضد شوروی سابق در دهه ۱۹۸۰ در این جا گرد آمدند و زمانی که طالبان برای اولین بار از سال ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۱ بر این کشور مسلط بودند، نیروهای ضد طالبان نیز همینجا تجمع کردند. اما این بار «ده میکنی» نیز به دست طالبان افتاده است. پنجشیر آخرین ولایتی بود که در ماه سپتمبر سقوط کرد.
محمد ریاح نظامی، افسر ارشد سابق پولیس کابل که در آن زمان آنجا کار می کرد، گفت که چند روز بعد از سقوط پنجشیر، جنگجویان به طرف معدن رفتند.
به گفته او، طالبان دستان این کارگران را بررسی کردند تا تازه واردانی را که اثر کار در دستان شان دیده نمی‌شد، شناسایی کنند. طالبان ۲۰ نفر را با خود بردند و پس آزاد کردند.
نظامی گفت: «هیچ کس به آن ها نگفت که ما پولیس، اردو و یا کارمندان امنیت بودیم.» معلوم شد که طالبان به دنبال افرادی بودند که علیه این گروه بسیج شده بودند.
نظامی خوش شانس بود که آن زمان در اینجا کار یافته بود. کار او که از طریق یکی از دوستانش تضمین شده بود، حمل یک کراچی بود، شغلی که روزانه ۴۰۰ افغانی عاید داشت.
حالا او به درخواست مقامات طالبان دوباره به کابل باز گشته است و به دنبال مهارت‌های کمپیوتری خود است. مرادی نیز آماده است که مانند گذشته کار کند. طالبان می خواهند که پولیس و اردوی افغانستان را بازسازی کنند. مرادی که سال ها وظیفه اش تعقیب طالبان بود، حالا می گوید: «اگر آن ها به من زنگ بزنند، من خواهم رفت.»
Hs/af (AFP)