کابل بعد از خروج سربازان امریکایی

آخرین سربازان امریکایی که کابل را ترک کردند. سربازان واحد ۸۲ هوابرد در شب ۳۱ آگست در هواپیمای ترانسپورتی اردوی ایالات متحده امریکا بالا شدند. به این ترتیب تقریباً ۲۰ سال ماموریت ماموریت در افغانستان که طولانی‌ترین عملیات نظامی در تاریخ ایالات متحده امریکا است، به پایان رسید.

روز بعد از آن، خبرنگاران از یک گروه جنگجویان طالبان در ترمنیال میدان هوایی تصویر گرفتند. میدان هوایی کابل تا پایان عملیات تخلیه، یگانه دروازه افغانستان به سوی جهان بود. ده‌ها هزار تن از افغان‌ها نیز از این راه در هفته‌های آخر کشور را ترک کردند. اما بسیاری از افغان‌ها از پرواز بازماندند و به آینده مبهم شان نگاه می‌کنند.

در یک هنگر میدان هوایی کابل، یک هواپیمای تخریب شده نوع «ای ۲۹» مربوط به اردوی ملی قرار دارد. اردوی ملی افغانستان که حدود ۱۸۰ هزار سرباز داشت، با هزینه میلیاردها دالر و آموزش توسط نظامیان خارجی تشکیل شده بود، اما با خروج نیروهای نظامی بین المللی، به سرعت فرو پاشید.

دو عضو گروه طالبان در کابین پیلوت یک هواپیمای جنگی اردوی پیشین افغان نشسته‌اند. هواپیماهای زیادی به شمول هلیکوپترها، بعد از خروج سربازان امریکایی در اینجا به جا مانده اند. گفته شده که این هواپیماها دیگر قابل استفاده نیستند. اما نه تنها خرابی‌ها و آهن‌پاره‌ها باقی نمانده مانده اند، بلکه مردم این کشور نیز با ترس به آینده می‌نگرند و تحت حاکمیت جدید افراطگرایان طالبان تنها مانده اند.

همان‌گونه که از شیشه شکسته این هلیکوپتر تخریب شده نیروی هوایی افغانستان به زحمت می‌توان بیرون را نگاه کرد، آینده این کشور نیز همین‌گونه مبهم است. تا هنوز معلوم نیست که طالبان چگونه حکومتی تشکیل می‌دهند. این که حکومت طالبان تا چه حدی سختگیر و بنیادگرا خواهد بود، مهم‌ترین پرسشی است که جواب آن در هفته‌ها و ماه‌های آینده روشن خواهد شد.

چنین صحنه‌هایی حالا در همه جای کابل قابل دید اند. در یکی از وسایط نقلیه نظامی به جا مانده نیروهای امریکایی، جنگجویان مسلح طالبان در سرک‌های پایتخت گزمه می‌کنند. با وجود آنکه رهبری طالبان پس از تصرف کابل به مردم نسبت به حفظ جان و مال شان خاطرجمعی دادند، اما بسیاری افغان‌ها از آینده و انتقام‌گیری‌ها در هراس اند.

یک فروشنده با پوقانه های رنگارنگ‌اش در سرک‌های کابل در گشت و گذار است. آینده کودکان نیز تحت حاکمیت طالبان نامعلوم است. براساس گزارش سازمان کمک به کودکان «دیدگاه جهان»، بیش از هشت میلیون کودک در افغانستان به صورت عاجل به حفاظت و کمک‌های بشری نیاز دارند. براساس گزارش این سازمان، آن‌ها «به میزان زیادی در معرض خطر» قرار دارند.

در نتیجه تلاش‌های بین‌المللی، زنان افغان به موفقیت‌های زیادی دست یافتند؛ حقوق و آزادی‌های آنها تقویت شد. اما حالا حضور زنان در جاده‌ها کمرنگ شده و تعداد محدودی هم که بیرون می‌روند، باید چادری بپوشند. روشن نیست که در زیر حاکمیت طالبان کدام دست‌آوردهای ۲۰ سال اخیر، در قدم اول حقوق زنان، حفظ خواهد شد.

دست کم در بعضی بخش‌ها به نظر می‌رسد که وضعیت در حال عادی شدن است، مثلاً در اینجا در شفاخانه وزیر اکبرخان، پرستاران و داکتران زن از بیماران پرستاری می‌کنند. بسیاری از مردم، به لحن معتدلانه مقام‌های طالبان اعتماد نمی‌کنند.

مردم در برابر بانک‌ها صف بسته اند. افغان‌ها حالا از بی‌ارزش شدن پول نیز هراس دارند. در غیر آن نیز افغانستان در جمله فقیرترین کشورهای جهان است. انتونیو گوترش، دبیر کل سازمان ملل اخیراً از بروز یک فاجعه بشری در این کشور هشدار داد و گفت که تقریباً نیمی از جمعیت به کمک‌های بین‌المللی وابسته اند و یک سوم مردم حالا نمی‌دانند که وعده غذایی بعدی شان را چگونه به دست آورند.