منازعه تجاری با امریکا؛ سردرگمی ترکیه

رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه حالا با یک جنگ اقتصادی درگیر شده که خود آغاز کرده است. او در این منازعه با ایالات متحده امریکا، به نظریات "توطئه گرانه" رو آورده است و تلاش می کند مردم اش را با سخنرانی های آتشین، به همبستگی فرا خواند.

اردوغان غرب را مسئول سقوط ارزش لیره؛ واحد پولی کشورش می داند. او در این باره گفت: "کسی که فکر می کند، می تواند ما را با دست کاری های اقتصادی به زانو در آورد، ما را نمی شناسد." او از مردم اش خواست که یورو، دالر و طلای شان را به واحد پولی کشور شان تبدیل کنند.

رئیس جمهور ترکیه  که در شهر ریزه سخنرانی می کرد، افزود: "ما در جنگ اقتصادی برنده خواهیم شد. او حتی به خدا سوگند یاد کرده گفت: "فراموش نکنید که شما (ایالات متحده امریکا) دالر دارید، پس ما خدای مان را داریم."

وزارت خارجه ترکیه نیز با لحن "مبارزه جویانه" تهدید کرد که کشور با اقدامات تلافی جویان واکنش نشان خواهد داد. این وزارت در یک بیانیه گفته است: "به همه اقدامات علیه ترکیه، چنانچه تاکنون انجام شده، پاسخ ضروری داده خواهد شد."

وزارت خارجه ترکیه تاکید کرده است: "ایالات متحده امریکا باید بداند که با چنین تحریم ها و فشار ها، به هیچ نتیجه نخواهد رسید. اما در عوض به این وسیله روابط ما به عنوان متحدین با خطر مواجه خواهد شد. ترکیه همیشه در جانبی قرار دارد که مشکلات را با دیپلوماسی، گفتگو، اراده نیک و تفاهم با همدیگر حل می کند."

زندانی شهروندان امریکایی

دلیل این منازعه، موضع گیری ترکیه در قضیه اندرو برونسون، کشیش امریکایی و بعضی امریکایی های دیگر است که در زندان های ترکیه به سر می برند. دونالد ترامپ رئیس جمهور ایالات متحده امریکا، بعد از آنکه در این منازعه راه حلی نمایان نشد، دستور دو برابر کردن تعرفه های ویژه گمرکی بر فولاد و آلمونیم ترکیه را صادر کرد که نتیجه آن سقوط ارزش لیره ترکی قسماً تا یک پنجم بوده است.

پیش از آن رئیس جمهور ایالات متحده امریکا تحریم ها را علیه وزرای ترکی سلیمان سویلو وزیر داخله عبدالحمیدگل وضع کرده بود. به این وسیله دارایی های احتمالی این دو وزیر در ایالات متحده امریکا متوقف شد، افزون برآن شهروندان امریکایی  نباید هیچ معامله تجاری را با ترکیه انجام دهند.

اردوغان بعد در واکنش به آن، تحریم ها را علیه وزرای امریکا وضع کرد که احتمالاً در مجموع معنای نمادین داشته باشد.

در همین حال بعضی از سیاست مداران ترکی در راستای کاهش تعرفه های شدید تنبیهی گمرکی ایالات متحده امریکا و نیز مذاکرات برای حل منازعه تلاش می کنند. اما روحسار پکجان وزیر تجارت ترکیه  گفت: "تلاش های مکرر برای روشن ساختن به حکومت ایالات متحده امریکا در این مورد که هیچکدام از معیار های نامبرده برای افزایش تعرفه های گمرکی علیه ترکیه صدق نمی کند، بی ثمر مانده است."

وزیر تجارت ترکیه افزود:"باوجود آن ما از ترامپ رئیس جمهور التماس می کنیم که به میز مذاکرات بازگردد." او تاکید کرد که منازعه می تواند با گفتگو و همکاری حل شود.

بازار ارز و نیز بازار های سهام بین المللی ، با پائین آمدن قیمت سهام واکنش نشان دادند. یک بسته مالی که توسط برات آلبایراک وزیر مالیه ترکی معرفی شد، نیز نتوانست سرمایه گذاران را قانع کند. او وعده کرد که حکومت از "سیاست مستقل پولی" حمایت خواهد کرد.

اما تحلیلگران انتقاد کرده اند که این تدابیر بسیار مبهم است.

cgn/ml (afp, dpa, rtr/hm