روز سرباز؛ بر سربازان نظام پیشین چه می‌گذرد؟

هفت سال پیش روز نهم حوت توسط حکومت پیشین افغانستان «روز سرباز» نامگذاری شد تا از تلاش‌ها و مبارزه نیروهای امنیتی افغانستان تجلیل و قدردانی شود.

اینستاگرام دویچه وله دری را دنبال کنید 

در سال ۲۰۲۱ زمانی که نظام جمهوریت سقوط کرد و طالبان دوباره به قدرت رسیدند، این گروه به شمول این روز، مراسم زیاد دیگری را که توسط حکومت پیشین تجلیل می‌شدند، لغو کرد.

بیکاری و وضعیت بد اقتصادی

با سقوط نظام جمهوری، برخی از اعضای نیروهای امنیتی پیشین مهاجر شدند، شماری به زندگی عادی برگشته و عمدتاَ در خفا به سر می‌برند و گزارش‌هایی وجود دارد که شماری از آن‌ها به طالبان پیوسته اند. آن نظامیان پیشین که در افغانستان مانده اند، از فقر، وضعیت بد اقتصادی و شرایط ناگوار دیگر شکایت دارند.

یک سرباز پیشین اردوی ملی در ولایت کنر به شرط افشا نشدن نامش به دویچه وله گفت که با نظام پیشین روزهای دشوار او و خانواده‌اش نیز آغاز شد و تاهنوز کاری پیدا نکرده که با آن نفقه خانواده خود را تامین کند.

این نظامی حکومت پیشین گفت: «کار نیست. زندگی مزه‌ای ندارد. مقامات از کشور خارج شدند و نظامیان را به حال خود رها کردند.»

یک سرباز پیشین دیگر از ولایت پکتیا که او هم به دلایل امنیتی نخواست نامش در گزارش ذکر شود، به دویچه وله گفت آن نظامیان پیشین که در افغانستان باقی مانده اند نه تنها در وضعیت دشوار اقتصادی به سر می‌برند، بلکه در حاکمیت طالبان آزار و اذیت می‌شوند و نمی توانند آرام زندگی کنند. 

این سرباز حکومت پیشین گفت: «وضعیت بسیار خراب است. کار نیست و برخی‌های دیگر مانند من بی‌سرنوشت اند. کسی که پول داشته، از وطن خارج شده است.»

زندگی نظامیان پیشین در کشورهای همسایه

پس از تسلط دوباره طالبان بر افغانستان در سال ۲۰۲۱، برخی نظامیان پیشین به کشورهای همسایه مهاجر شدند.

امین الله رنجبر که می‌گوید آمر کشف اوپراتیفی زندان‌های بلخ بوده و حالا در ایران زندگی می‌کند، به امید این که «خود و خانواده‌اش را حفظ کند» به ایران مهاجر شد، ولی شکایت دارد که در آنجا نیز زندگی‌اش خوب نیست و کاری پیدا نمی‌شود. 

هرچند با تسلط دوباره طالبان بر افغانستان، این گروه عفو عمومی اعلام کرد ولی شماری نظامیان پیشین گفته اند که عفو وجود ندارد.

او گفت: «نظامیان قبلی و همه سربازان فراموش شدند. ما اینجا آمده ایم ولی اینجا هم برای ما کار داده نمی‌شود. نظامیان پیشین فراموش شده اند. اگر مسئولان ما با مسئولیت می‌بودند، چنین حالتی پیش نمی‌آمد. در داخل و خارج از کشور وضعیت بسیار خراب است، هیچ جا کار پیدا نمی‌شود.»

یک سرباز پیشین دیگر که حالا در پاکستان به سر می‌برد و نمی‌خواهد نامش نشر شود، گفت که در پاکستان نیز با «احتیاط» زندگی می‌کند، کار پیدا نمی‌شود و وضعیت خراب است: «شمار زیادی از نظامیان پیشین در پاکستان و ایران به سر می‌برند. من در پاکستان هستم، زندگی سخت است و نمی‌توانیم با اطمینان گشت و گذار کنیم. نمی‌توانم کار آزاد کنم. برگشت به وطن هیچ امکان ندارد.»

خروج از کشور

رهبر طالبان هرچند بعد از تصرف قدرت عفو عمومی اعلام کرد و مقام‌های اداره طالبان بارها تاکید کرده اند که به نظامیان سابق کاری ندارند، اما گزارش‌های از سوی سازمان‌های بین‌المللی در مورد آزار و اذیت، ناپدیدسازی اجباری و قتل نیروهای امنیتی سابق نشر شده است.

برخی از نظامیان سابق به دویچه وله تائید کردند که از سوی اداره طالبان تهدید و یا جلب شده و به بهانه‌های گوناگون آزار و اذیت شده اند و به همین دلیل شماری تصمیم به ترک کشور گرفته اند.

یک افسر پیشین افغانستان که مانند دیگر سربازان نخواست نامش در گزارش ذکر شود، به دویچه وله گفت اداره طالبان در دو سال گذشته بارها به بهانه‌های مختلف او را آزار داده، به اداره استخبارات جلب کرده و مورد پرسش قرار داده اند، به همین دلیل تصمیم گرفت تا کشورش را ترک کند.

او که حالا در مسیر سفر قاچاقی به خارج به سر می‌برد گفت: «دو سال برایم بسیار دشوار گذشت. حالا مجبور شدم از کشور خارج شوم. راه قاچاق را در پیش گرفته‌ام، نمی‌دانم به کجا بروم تا جانم را حفظ کنم و در باره آینده هیچ نمی‌دانم.»

مطالب ویدیویی را در صفحه یوتیوب ما ببینید

اجمل عمر شینواری، سخنگوی قوای مسلح در حکومت پیشین مدعی شد که طالبان به بهانه‌های مختلف خانه‌های نظامیان پیشین را تصاحب می‌کنند و به اعضای خود می‌دهند. گزارش هایی در مورد لادرک نظامیان پیشین نیز وجود دارد.

طالبان معمولاً هرگونه بدرفتاری با نظامیان سابق را رد می‌کنند و بسیاری موارد افشا شده قتل نظامیان سابق را به «دشمنی‌های شخصی» ارتباط می‌دهند.