روز استقلال افغانستان؛ آیا مردم امسال جشن می گیرند؟

محمد اشرف غنی، رییس جمهور افغانستان روز یکشنبه به مناسبت نود و نهمین جشن استرداد استقلال به پای منار استقلال اکلیل گل گذاشت؛ از روز استقلال در شهر جلال آباد نیز تجلیل شد و در برخی از ولایات دیگر نیز جشن استقلال به صورت محدود برگزار گردید.

این در حالی است که مردم می‌گویند در شرایطی که مردم دسته دسته کشته می‌شوند، ولسوالی‌ها سقوط می‌کند و شهرها آتش زده می‌شوند، برای آن‌ها استقلال معنایی ندارد.

در زمانی که مقامات حکومتی جشن استقلال را با شان و شوکت در ارگ برگزار کردند، گلیم غم در خانه‌های مردم در غزنی و کابل پهن شده بود. صدها تن در پشت دروازه‌های شفاخانه‌ها منتظر زخمی‌هایی هستند که در غزنی و کابل مجروح شده و بین مرگ و زندگی بسر می‌برند.

غم و اندوه

عبدالوهاب یک باشنده شهر کابل به دویچه وله گفت که صف حکومت از مردم جدا شده، زیرا حکومت مصروف جشن و پایکوبی است و مردم افغانستان سرگرم گور کندن و جمع آوری خاکسترهای شهرهایی که آتش زده شده اند.

در حالی که اشک در چشمان عبدالوهاب حلقه می‌زند، می‌گوید هیچ وجدان بیدار در روزهایی که مردم گروه گروه کشته می‌شوند، جشن استقلال برپا نمی‌کند: «مردم را از عید و استقلال و از همه چیز بیزار ساخته‌اند. در این وطن چیزی نمانده است. برای من هیچ ضرری نرسیده؛ ولی برای هموطنانم رسیده است. به خدا خانه پول و دارایی دارم اما هیچ چیزی برایم خوش نمی‌گذرد».

عبدالروف می‌گوید دوستانش از غزنی زنگ زده و گریه کرده‌اند که همه دار و ندارشان در آتش سوخته است و هیچ چیزی برای خوردن ندارند: «من از ولایت غزنی هستم. وطندارایم برای سودا آمده بودند؛ همه گریه می‌کردند. برای ولایت غزنی این پیام را دارم که نه در انتخابات شرکت کنند و نه اجازه دهند که بازهم به نام اوربند (آتش بس) به شهری بیایند و خوشی کنند که آن را آتش زدند. می دانید بیش از ۱۷۰۰ نفر در غزنی کشته شده است».

در آرزوی جشن با شکوه‌تر

اما ادریس یک شهروند افغانستان می‌گوید باید مردم به صورت گسترده در این جشن شرکت کنند و اتحاد و همدلی شان را به نمایش بگذارند: «باید طوری تجلیل شود که همه باهم این روز را تجلیل کنند، دوستی و محبت بین مردم زیاد شود و این روز سبب اتحاد در بین مردم گردد».

مردم تاکید می‌کنند که حکومت در چنین روزهایی باید امنیت را تامین کند تا همه بتوانند در جشن شرکت کنند: «این روز بسیار یک روز خوب است؛ باید دولت کوشش کند که امنیت را تامین کند. ما بسیار از کشتار خسته شده ایم و دیگر حوصله انتحاری را نداریم».

جشنی که محدودتر شده است

استقلال افغانستان ۹۹ سال پیش توسط شاه امان الله خان اعلام شد و حکومت وقت بریتانیا استقلال افغانستان را به رسمیت شناخت. پس از آن تاریخ حکومت‌ها از این روز تجلیل می‌کردند. در دوران حکومت ظاهر شاه جشن استقلال با شکوه بیشتری تجلیل می‌شد و مردم به صورت گسترده در جشن اشتراک می‌کردند.

ولی با آغاز تهاجم شوروی سابق به افغانستان این جشن کمرنگتر شد. مردم افغانستان در دوره‌های مجاهدین و طالبان به دلیل جنگ‌های خونین فرصت تجلیل از این روز را نداشتند. در شانزده سال گذشته نیز این جشن به ندرت به صورت عمومی برگزار شده و مردم در آن اشتراک کرده‌اند.

در همین حال تحلیلگران می‌گویند افغانستان از یک سو مجبور است با تروریسم مبارزه کند و از سوی دیگر از روزهای ملی و میهنی تجلیل نماید. یونس فکور تحلیلگر مسایل سیاسی به دویچه وله گفت: «ما مردم افغانستان و دولت مجبوریم که هم جنگ دفاعی کنیم و از شهرهای خود دفاع کنیم و هم به جشن‌ها و روزهای ملی خود بپردازیم».

به باور آقای فکور «غم و خوشی» به واقعیت زندگی افغان‌ها تبدیل شده و آن‌ها ناگزیرند که از یک سو در سنگرهای داغ نبرد قربانی دهند و از سوی دیگر از مراسم جشن و سرور برپا کنند.