خشکسالی در عراق: شهر ۳۴۰۰ ساله سر از آب بیرون کرد

در پی خشکسالی شدید در عراق، باستان شناسان آلمانی و کردی توانستند یک شهر عصر برنز را مدت کوتاهی بررسی کنند.

جنوب عراق از ماه ها به این طرف از خشکسالی شدید رنج می برد. از دسمبر گذشته به این طرف آب سد موصل، که مهمترین ذخیره آب در مسیر رودخانه دجله در عراق است، به مزارع هدایت شده است تا از خشک شدن اراضی زراعتی جلوگیری گردد.

دانشگاه فرایبورگ آلمان روز دوشنبه اعلام کرد که پایین رفتن سطح آب در این جهیل مصنوعی سبب گردید که ویرانه های عصر باستان شرقی در ابتدای سال روان میلادی دوباره نمایان شود.

این شهر ۳۴۰۰ ساله عصر برنز چندین دهه پیش کاملاً در بستر رودخانه دجله ناپدید شده بود. ایوانا پولیتس، باستان شناس و استاد در دانشگاه فرایبورگ گفته است: «به اساس تصاویر ماهواره یی، در مدت کوتاهی متوجه شدم که سطح آب کاهش یافته و طبعاً معلوم نبود که چه زمانی دوباره بالا می رود. به این ترتیب ما یک مقطع زمانی نامعلومی برای مطالعات داشتیم.» او تصمیم گرفت با حسن قاسم، باستانشاس کردی از سازمان باستانشناسی کردستان و پیتر پفیلسنر، استاد باستانشناسی در دانشگا توبینگن آلمان هرچه زودتر مطالعات و حفاری های را در آنجا انجام بدهند.

آنها، به قول خود شان، موفق گردیدند از جمله استحکامات با دیوار ها و برج ها، یک انبار چند طبقه یی و بیشتر از ۱۰۰ لوح با خط میخی را حفاری کنند. بسیاری از این آثار تاریخی هنوز به خوبی حفظ شده اند. پیتر پفیلسنر گفته است: «اینکه لوح های خط میخی ساخته شده از گل خام، چندین دهه در زیر آب نابود نگردیده اند، به یک معجزه می ماند.»

دانشمندان معتقد اند که به دلیل یک زمین لرزه شدید، حدود ۱۳۵۰ سال پیش از میلاد، این شهر ویران گردیده و بخش های پایینی دیوار ها و برخی از آثار در زیر آوار محفوظ مانده اند.

محققان به این باور اند که منطقه موسوم به «کمونه»، یکی از مراکز مهم امپراتوری میتانی بوده است. این امپراتوری در اواسط قرن دوم قبل از میلاد بر ساحات وسیعی در شمال بین النهرین و سوریه تسلط داشت. به قول باستان شناسان، به اساس خشت ها و لوح های بدست آمده، این محل احتمالاً شهر باستانی زخیکو است.

کمونه یکی از مناطق خودمختار کردستان در شمال عراق است که به گفته محققان، اولین بار در سال ۲۰۱۰ در نتیجه پایین رفتن سطح آب کشف گردید. کاوش ها بعداً در سال ۲۰۱۹ آغاز شد و باستان شناسان نخست موفق شدند یک کاخ را حفاری کنند. آنها به منظور حفاظت از آثار حفاری شده، ویرانه های شهر را با پارچه های ضخیم پوشانیده و روی آن ریگ پاشیدند. این ساحه، پس از پایان خشکسالی، دوباره کاملاً زیر آب ناپدید شد.

(dpa) / si, af