طالبان پس از رسیدن به قدرت ۵۰ خبرنگار را بازداشت کرده اند

سازمان گزارشگران بدون مرز در گزارشی که روز جمعه (۴ فبروری) منتشر کرده است، از وضعیت خبرنگاران و رسانه ها در افغانستان ابراز نگرانی می کند.

این سازمان نگاشته است که تهدید ها و دخالت استخبارت و وزارت امر به معروف و نهی از منکر حکومت طالبان، فشار بر رسانه ها و خبرنگاران را بیشتر ساخته است.

بربنیاد گزارش این سازمان در دو ماه اخیر تهدید ها و بازداشت خبرنگاران بیشتر شده اند.

این سازمان تهدید و دخالت استخبارت و وزارت امر به معروف و نهی از منکر طالبان در کار رسانه ها و خبرنگاران را مغایر قانون رسانه های همگانی دانسته و آن را نکوهش می کند.

بیشتر بخوانید: ناپدید شدن دو خبرنگار آریانا نیوز؛ سازمان‌های حقوق بشری طالبان را مسئول می‌دانند

یافته های سازمان خبرنگاران بدون مرز نشان می دهند که از زمان به قدرت رسیدن طالبان در افغانستان پنجاه خبرنگار و کارمند رسانه یی از سوی مأموران امنیتی و استخباراتی طالبان گرفتار شده اند. بر بنیاد این گزارش این بازداشت ها باخشونت همراه بوده اند.

افزایش فشار ها

 سازمان خبرنگاران بدون مرز نگاشته است که افزون بر تهدید های استخبارات، خبرنگاران باید خواست های وزارت امر به معروف و نهی از منکر را بپذیرند. از این میان تأکید بیشتر این نهاد بر حفظ حجاب برای خبرنگارن زن در رسانه ها بوده است.

در گزارش سازمان خبرنگاران بدون مرز آمده است که اداره استخبارات طالبان، که به گونه مستقیم زیر نظارت سرپرست رئیس الوزرای حکومت طالبان قرار دارد، خبرنگاران و مسئولان رسانه ها را مستقیمآ تهدید کرده و به آنان دستور می دهد که کدام خبرها باید نشر شود و کی ها باید به برنامه ها دعوت شوند.

در این گزارش از شخصی بنام جواد سارگر، مسوول رسیدگی به قضایای رسانه ها نام برده شده است که خبرنگاران و مسئولان رسانه ها را دستور می دهد که کدام خبرها باید نشر شوند و کی ها باید دعوت شوند.

بیشتر بخوانید: خبرنگاران در افغانستان با بستن دهان شان اعتراض کردند

رضا معینی، مسئول سازمان خبرنگاران بدون مرز برای افغانستان و ایران در این باره می گوید: «تهدید خبرنگاران به ویژه تهدید زبان از حلقوم بیرون کشیدن برای انتشار برخی خبرها و بحث در باره برخی موضوعات غیرقابل قبول است.»

وی تاکید کرده است: «خبرنگاران باید بتوانند آزادانه و بدون ترس از بازداشت و شکنجه به کار خود ادامه دهند. این تهدید ها غیرقانونی و نقض قانون رسانه ها همگانی است. افزودن فشار بیشتر بر خبرنگاران محدود کردن آزادی اطلاع رسانی است.»

بیشتر بخوانید: «۴۰ درصد رسانه‌های افغانستان تعطیل و ۶۰ درصد خبرنگاران بیکار شده اند»

سازمان خبرنگاران بدون مرز نگاشته است که در حال حاضر تعدد مقرره ها و دستورالعمل از سوی نهاد های مختلف شرایط کار را برای رسانه ها و خبرنگاران دشوار تر کرده است. از این میان وزارت امر به معروف و نهی از منکر گروه طالبان در ماه سپتمبر سال ۲۰۲۱ یک سلسله مقررات جدید نشراتی را برای رسانه های تصویری افغانستان وضع کرد.

بربنیاد این مقرره ها، رسانه های تصویری باید ازپخش فلم های خلاف اصول شرعی و ارزش های افغانی خود داری کنند و افزون براین باید رسانه ها از نشر فلم های داخلی و خارجی که در آن فرهنگ و عنعنات بیگانه گان بازتاب یافته است و گویا سبب بد اخلاقی در اجتماع می شود، باید اجتناب ورزند.

در گزارش سازمان خبرنگاران بدون مرز آمده است که طالبان همچنان دستور داده اند که برنامه های طنزی و تفریحی رسانه ها نباید به گونه ای تهیه شود که در آن به کسی اهانت شده باشد. علاوه براین، نشر سریال های که در آن به آموزه های دینی یا کرامت انسانی اهانت شده باشد، نیز منع شده است.

اما طالبان در واکنش به این گزارش ها می گویند که به آزادی رسانه ها متعهد هستند، اما رسانه ها هم مکلف اند که بی طرف بوده و به ارزش های دینی و ملی متعهد باشند.

ذبیح الله مجاهد، سخنگو و معین وزارت اطلاعات و فرهنگ طالبان امروز شنبه در صفحه توییترش نگاشته است: «ما تلاش داریم که موانع در برابر رسانه ها را دور نماییم، از رسانه ها نیز می خواهیم که به قانون رسانه ها عمل کنند.» وی تاکید کرده است که گزارش ها و نگرانی ها در این باره تحت بررسی قرار دارند.

بیشتر بخوانید: خبرنگاران در افغانستان از نداشتن مصونیت و امنیت شغلی شاکی اند

به تازه گی فدراسیون بین المللی خبرنگاران نیز در اعلامیه ای گفته است که پس از تسلط طالبان تاکنون فعالیت ۳۱۸ رسانه در افغانستان متوقف شده است. این فدراسیون به نقل از تحادیه ملی خبرنگاران گفته است که از ۵۰۹۶ خبرنگاری که پیش از به قدرت رسیدن طالبان کار می کردند، در حال حاضر تنها ۲۳۳۵ خبرنگار فعالیت دارند.

براساس نظر سنجی اتحادیه ملی خبرنگاران افغانستان، در حال حاضر تنها ۲۴۳ زن در رسانه های افغانستان کار می کنند و از جمع خبرنگارانی که شغل شان ازدست داده اند،  ۷۲ درصد آنها زنان اند.