بحران جهاني و گروه جي ۸

امروز ۳۴ سال بعد از آن‌‌، جهان در بحران اقتصادي عظيمي فرو رفته است كه موضوع روز نشست كنوني را در شهر لكيلا (L´Aquila) تعيين كرده است. هشت كشور بزرگ صنعتي جهان گردهم آمده اند تا راه بيرون رفت از اين بحران را نشان دهند.

يك چيز روشن است: اين ۸ كشور نمي توانند از تمام جهان نمايندگي كنند، باوجود آنكه آن ها مسووليت بخش بزرگ اين بحران را به دوش دارند. اما ساحه ي چنين نشست هاي دامنه يافته است، مثلاً دو كنفرانس بزرگ مالي در واشنگتن و لندن در چارچوب گروه جي ۲۰ برگزار شد، يعني كشور هاي صنعتي و كشور هاي نو خاسته صنعتي با ديگر كشور هاي مهم اقتصادي جهان گردهم آمده بودند. باوجود اين همه انگيلا مركل، صدراعظم آلمان، نشست كنوني در ايتاليا را مهم مي پندارد. او در باره ي اين نشست و مسووليت هاي كشور هاي شركت كننده در پيدايش بحران كنوني جهاني و تخريب اقليم گفت:

”گروه ۸ مرحله ي خوبي است. اگر كشور هاي صنعتي در جهان باهم متفق نباشند، در آن صورت ما به توافق ميان كشور هاي گروه جي ۲۰ دست نخواهيم يافت. به اين دليل، چون روشن است كه ما زيان هاي زيادي به طبيعت وارد ساخته ايم، پس ما طبعاً اين مكلفيت را نيز داريم تا در اين زمينه پيشرو باشيم، آنجا كه مساله ي حفظ اقليم در ميان است. ما در جمله ي كساني هستيم كه به عنوان ملت هاي صنعتي از طريق بازار هاي مالي، بحران اقتصادي جهاني را باعث شده ايم. به اين جهت جهان به درستي از ما انتظار دارد تا ما سهم نخستين مان را ادا كنيم. به اين دليل خوب است كه ما امروز به توافق برسيم تا فردا با كشور هاي نوخاسته ي صنعتي و كشور هاي زيادي ديگر گردهم آييم، آنجا كه مساله ي حفظ اقليم و تغذيه ي جهاني مطرح مي شود. به اين جهت كنفرانس كنوني جي ۸ ، گردهم آيي مهمي است.”

باوجود اين كلمات روشن صدراعظم آلمان، اظهارات اين هشت كشوردر باره ي انكشافات بعدي اقتصاد جهاني مبهم است. به هيچوجه اين توافق وجود ندارد تا بعد شكست هاي فاحش ماه اخير، بار ديگر پيشرفتي در اين امور وجود داشته باشد. برعكس: هنوز هم خطرات مشخص و روشني براي ثبات بخشي نظام مالي جهاني موجود است. گذشته از آن برنامه جهت رشد و انكشاف كه در سراسر جهان طرح ريزي شده اند، بايست تاثيرات شان را به صورت بي وقفه نگهدارند.

همه اين ها در اين نشست تازگي ندارد و چيز نو را نيز نبايد انتظار داشت: زيرا مبارزه عليه بحران مالي جهاني بارديگر در پايان ماه سپتمبر در صدر قرار خواهد داشت، زماني كه گروه جي ۲۰ در شهر پيتسبورگ ايالات متحده امريكا گردهم آيند. اين به روشني نشانگر اين واقعيت است كه براي حل بحران جهاني، گروه جي ۸ داراي قابليت مناسب نيست.

اين براي موضوع مهم دومي ديگري مطرح در اين نشست نيز اعتبار دارد: مبارزه عليه تغييرات اقليمي. اما به هرصورت در اين زمينه اميدي وجود دارد: اين نخستين كنفرانس جي ۸ است كه بارك اوباما، رييس جمهور ايالات متحده امريكا در آن شركت مي ورزد و او در كشورش به يك رويكرد جديد در قسمت حفظ اقليم اقدام كرده است. به اين جهت گروه جي ۸ يك قدم به يك توافق جديد روي مساله ي اقيلم جهاني پيش تر رفته است كه قرار است در پايان دسمبر در كوپنهاگن به تصويب رسد: براي نخستنين بار ايالات متحده امريكا به چيزي توافق مي كند كه ”هدف درجه دوم” نام دارد. معناي آن اين است كه زمين نبايد بيشتر از دو درجه گرم تر گردد، در مقايسه با عصر آغازين صنعتي شدن.

بوهمي/ مبلغ

ويراستار: ملك