اتحادیه اروپا در تلاش نجات توافقنامه اتومی ایران

آیا اتحادیه اروپا این قدرت را دارد؟ در بروکسل، اتحادیه اروپا به دنبال یک راه حل است و از مهمانی که انتظارش نمی رفت، استقبال کرد. با آمدن یک مهمان غیرمنتظره، گاهی اوقات می توان خوشحال شد، اما گاهی اوقات با دیدگاه انتقادی به آن نگاه کرد. با آمدن غیرمنتظره مایک پومپئو، وزیر خارجه ایالات متحده امریکا در بروکسل، بیشتر انتقادی نگاه می شود. شب یکشنبه مشخص شد که وزیر خارجه ایالات متحده قبل از سفر به روسیه، در بروکسل توقف می کند تا با همکاران خود از آلمان، بریتانیا، فرانسه و با فدریکا موگیرنی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، در باره توافقنامه اتومی ایران صحبت کند.

موگرینی صبح روز دوشنبه در حاشیه نشست وزرای خارجه کشورهای عضو اتحادیه اروپا در بروکسل گفت که آقای پومپئو خوش آمده است، اما ما یک برنامه کامل داریم و باید در جریان روز ببینیم که چه موقع می توانیم یک نشست با او را سازماندهی کنیم. وزیر خارجه آلمان، هایکو ماس گفت: "ببینیم که چگونه این نشست برگزار می شود."

هایکو ماس: اتحادیه اروپا و ایالات متحده اهداف مشابهی دارند

گفتگو با پومپئو صورت گرفت. هایکو ماس وزیر خارجه آلمان پس از دیدار کوتاه با همتای امریکایی اش، در مورد آمدن پومپئو به بروکسل، دید مثبت داشت. او گفت که "بله، اتحادیه اروپا و ایالات متحده شیوه های مختلف و "رویکردهای متفاوت" در خصوص توافقنامه اتومی ایران دارند، اما اهداف شان مشابه است." او در ادامه گفت که "به این معنی که ایران باید سلاح هسته ای تولید نکند و در منطقه باید نقش دیگری داشته باشد."

هدف مایک پومپئو احتمالا متقاعد کردن همکاران اتحادیه اروپا برای حمایت از سیاست سختگیرانه ایالات متحده امریکا نسبت به ایران است که به آن نرسید.

کشورهای عضو اتحادیه اروپا در قبال توافقنامه هسته ای ایران موضع محکم دارند. این موضع از زمان خروج ایالات متحده امریکا از توافقنامه هسته ای ایران تا حال تغییر نکرده است.

یک سال پیش، ایالات متحده امریکا خروج اش از این توافقنامه را اعلام کرد. به گفته ناظران، واشنگتن در حالی این تصمیم را گرفت که ایران الزامات توافقنامه را نقض نکرده است. ایالات متحده امریکا ایران را متهم کرده است که در منطقه باعث ناآرامی می گردد و از تروریست ها حمایت می کند.

هفته گذشته، ایران با دادن یک مهلت ۶۰ روزه تهدید کرد که از توافقنامه سال ۲۰۱۵ خارج می شود. دلیل این امر این بود که ایالات متحده پس از خروج از توافقنامه هسته ای، تهدید کرد که علیه شرکت های خارجی در صورت ادامه تجارت با ایران، تحریم وضح می کند. این امر یک معضل برای کشورهای عضو اتحادیه اروپا است. محتوای این توافقنامه این است که ایران باید از انزوای اقتصادی خارج شود، به طوری که تجارت مجددا برای این کشور آسانتر شود.

اروپا اکنون بین دو جبهه قرار گرفته است. کشورهای عضو اتحادیه اروپا باید سعی کنند روابط تجاری خود را با ایران حفظ کنند، بدون اینکه با ایالات متحده طرف گردند. اگر ایران نیز از توافقنامه هسته ای خارج شود، این کشور می تواند برنامه هسته ای اش را از سر بگیرد؛ کاری که ایران به عنوان بخشی از قرارداد هسته ای از آن صرف نظر کرده است.

"ستون مرکزی برای امنیت در منطقه "

درست مانند ایالات متحده، کشورهای عضو اتحادیه اروپا نیز از ایران انتقاد می کنند. هایکو ماس وزیر خارجه آلمان در حاشیه نشست وزرای خارجه اتحادیه اروپا گفت: «ما با نقش ایران در سوریه مخالف هستیم و همچنین با برنامه راکت های بالستیک این کشور.»  فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا تاکید کرد که اتحادیه اروپا "یگانه و بهترین راه" را، در گفت و گو برای مقابله با دیدگاه های متفاوت بین اتحادیه اروپا و ایران می بیند. او در ادامه گفت: "از بروز هر گونه منازعه باید اجتناب شود." موگرینی تاکید کرد که توافقنامه اتومی ایران همچنان یک "ستون مرکزی امنیت در منطقه است."

هر دو سیاستمدار، موگرینی و ماس، به صراحت بیان داشتند که اتحادیه اروپا همه تلاش هایش را برای حفظ توافقنامه هسته ای ایران انجام می دهد. وزیر خارجه آلمان گفته است که هیچ کس نمی خواهد که ایران بمب اتوم داشته باشد. ماس در ادامه گفت: "هدف توافقنامه همین است و تا کنون به دست آمده است." علیرغم نظر مشترکی که در قبال توافقنامه هسته ای ایران در اتحادیه اروپا وجود دارد، تلاش های دیپلوماتیک کشورهای اروپایی تا کنون بی ثمر بوده است. دلیل دیگر این است که این خطر وجود دارد که ایالات متحده ممکن است جنگ را با ایران به منظور تغییر رژیم تحمیل کند. برای جلوگیری از این امر اتحادیه اروپا قدرت و توانایی محدود دارد.

جدا از نشست بروکسل، گزارش های رسیده در مورد فعالیت های تخریبکارانه احتمالی علیه کشتی های تجاری در خلیج عمان، نیز ترس بدتر شدن وضعیت را به میان آورده است. جرمی هونت، وزیر خارجه بریتانیا در بروکسل بسیار واضح از بدتر شدن بیشتر وضعیت هشدار داده گفت: «ما بسیار نگران هستیم که ممکن است به طور تصادفی یک درگیری رخ دهد، که از جانب هر دو طرف ناخواسته باشد."

nka,af (Strauß)