1. رفتن به محتوا
  2. رفتن به مطالب اصلی
  3. رفتن به دیگر صفحات دویچه وله

افزایش جمعیت ساحه را در خاور میانه تنگ می‌سازد

۱۳۹۷ دی ۴, سه‌شنبه

میزان نفوس در اسرائیل و مناطق فلسطینی در ۷۰ سال گذشته به شدت افزایش یافته است. کارشناسان یک رقابت رشد جمعیت و تراکم نفوس در این منطقه را نگران کننده خوانده و می گویند که ساحه خاور میانه روز به روز تنگتر می‌شود.

https://p.dw.com/p/3AcGe
Symbolbild für Bevölkerungswachstum Arabische Welt
عکس: picture-alliance/dpa

در اسرائیل و مناطق فلسطینی حدود ۱۳ میلیون نفر زندگی می‌کنند. یک پژوهشگر اسرائیلی می‌گوید که این منطقه بسیار تنگ می‌شود. آمارگیری ها نشان داده است که هم یهودی ها و هم عرب ها در منطقه میان بحیره مدیترانه و رود اردن فرزندان زیادی به دنیا می‌آورند.
در سال گذشته میلادی در باریکه غزه تقریباً ۶۰ هزار کودک به دنیا آمدند. جمعیت در آنجا چنان به سرعت افزایش می‌یابد که نظیر آن فقط در چند منطقه جهان دیده می‌شود. در کرانه غربی رود اردن حدود ۲ میلیون فلسطینی زندگی می‌کنند. به قول سازمان ملل متحد، این رقم در سال آینده به بیشتر از دو برابر افزایش خواهد یافت.

هانی الویدی، رئیس مرکز فلسطینی برای اطلاعات صحی، شش فرزند دارد. این مرد چهل ساله می‌گوید که همه فرزندانش تحصیلاتی خوبی خواهند داشت، و از این امر لذت می‌برد. این در حالی است که یکی از وظایف این کارشناس امور صحی نظارت بر رشد سریع جمعیت است.

باریکه غزه همین حالا از مناطقی در سطح جهان شمرده می‌شود که بیشترین نفوس را دارند. محاصره این منطقه از سوی اسرائیل و مصر و همچنان مبارزه داخلی فلسطینی ها بر سر قدرت، وضعیت بشری در اینجا را بحرانی ساخته است. الویدی می‌گوید: «در همه عرصه ها، مثل صحت، محیط زیست و آموزش، با چالش روبرو هستیم. همین اکنون یک خطر بزرگ شیوع اپیدمی وجود دارد. اگر ما جلو رشد جمعیت را نگیریم، وضعیت به حالت انفجاری می‌رسد. انسان ها به کجا بروند؟ چگونه زندگی کنند؟»

در باریکه غزه در ۷۵ مرکز صحی وسیله های جلوگیری از حاملگی به گونه مجانی در اختیار قرار داده می‌شود. اما آیا فلسطینی ها از آن آگاه اند؟ در مکاتب باریکه غزه، که بیشتر مسلمان نشین است، مسائل جنسی تدریس نمی‌شود. در اسلام نیز، مانند عیسویت و یهودیت، داشتن فرزندان بیشتر یک موضوع نیک و مطلوب است.

این تنها باریکه غزه نیست که جمعیت آن به شدت رشد می‌کند. در اسرائیل و کرانه غربی رود اردن نیز وضعیت به همین منوال است. ۱۰۰ سال پیش در این منطقه میان بحیره میترانه و رود اردن حدود ۷۰۰ هزار نفر زندگی می‌کردند، و امروزه جمعیت در آنجا به ۱۳ میلیون تن رسیده است، یعنی تقریباً ۲۰ برابر افزایش یافته است.
با آنکه اسرائیل یکی از پیشرفته ترین و غنی ترین کشور های جهان به شمار می‌رود، میزان تولدات در این کشور، در مقایسه با کشور های دیگر صنعتی، بسیار بلند است. به ویژه خانواده های یهودی شدیداً ارتدوکس در اسرائیل و همچنان خانواده های مسلمان در باریکه غزه، فرزندان زیادی به دنیا می‌آورند. جالب اینست که دین یگانه دلیل این میزان بلند تولدات نیست، چنانچه به طور اوسط در خانواده های یهودی سکولار از قشر متوسط، شمار کودکان نسبت به خانواده ها در آلمان بیشتر است. به قول سرجیو دیلا پرگولا محقق اسرائیلی در زمینه نفوس، دلیل آن اینست که اسرائیل یک کشور جوان است و جمعیت آن از نگاه اقتصادی خوشبین است. این کارشناس می افزاید که علاوه بر آن در خانواده های سکولار یهودی نیز داشتن فرزندان زیاد، یک رسم دیرینه است.
اما آلون تال، دانشمند علوم سیاسی، فعال محیط زیست و استاد در دانشگاه تل ابیب، میزان بلند تولدات را نگران کننده می‌خواند. او می‌گوید: «وقتی به مرکز اسرائیل نظر اندازیم، می بینیم که این کشور بیشترین تراکم جمعیت را در سراسر جهان دارد. این مسأله مشکلاتی را در زمینه های محیط زیست و اجتماعی سبب می‌شود.»

اینکه خانواده ها در اسرائیل فرزندان زیادی دارند، دلایل مختلفی دارد. یکی از این دلایل احتمالاً منازعه حل ناشده میان اسرائیلی ها و فلسطینی هاست. در هردو جانب، کسانی که مشی سختگیرانه دارند، روی به دنیا آوردن فزرندان هرچه یشتر تأکید می‌کنند، تا در درازمدت اکثریت نفوس را داشته باشند. در حال حاضر حدود ۶،۵ میلیون یهودی و به همین تعداد عرب در این منطقه زندگی می‌کنند.

آلون تال مخالف یک مسابقه برای رشد جمعیت است. او همچنان پایان اشغال کرانه غربی رود اردن توسط اسرائیل را تقاضا کرده و طرفدار راه حل "تشکیل دو دولت" برای منازعه خاور میانه است.