کشف سیگنال هشدار دهنده برای شدت یافتن مراحل بیماری کوویدـ۱۹

هنوز هم مشخص نیست که چرا آلوده شدن به ویروس سارس کووی ـ۲ در وجود برخی از انسان ها با علایم خفیف و یا بدون هیچ علامتی صورت می گیرد، در حالی که در وجود شمار دیگری یک سیر بسیار شدید و خطرناک دارد. در همچو موارد شدید اغلب یک واکنش التهابی به اصطلاح اشتباهی در بدن بروز می کند، مثلاً شُش ها التهاب می کنند و یا گاهی قلب و گرده ها از این بابت متأثر می گردند.

در بسیاری از موارد عروق کوچک خونی آسیب دیده و خون لخته می گردد، و این می تواند سبب لخته شدن خون در شُش ها گردد. چنین حالتی بیشترین مرگ و میر در زمان کوتاه را در پی می داشته باشد.

دو نوع سلول نارس مشخصه سیر شدید بیماری

پژوهشگران دانشگاه ها و نهاد های تحقیقاتی آلمان و هالند اکنون در خون بیماران مصاب به کوویدـ۱۹ مشخصه مهمی را کشف کرده اند که می تواند در مراحل اولیه از یک سیر احتمالاً شدید بیماری هشدار بدهد.

این پژوهشگران در نمونه های خون مبتلایان «سلول های نارس پروجنیتور» ترومبوسیت ها را کشف کرده اند که عامل اصلی لخته شدن خون به شمار می روند.

این سلول های تک هسته یی یا میگاکاریوسیت ها، معمولاً در مغز استخوان یافت می شوند، در جایی که برای تشکیل خون به پختگی می رسند. اما به گفته فلوریان تران، از دانشگاه بیولوژی مالیکولی بالینی در شهر کیل آلمان، این سلول ها در صورت التهابی شدن خون، توسط جریان خون به بخش های دیگر بدن نیز منتقل می گردند: «ما انتقال این سلول های نارس پروجنیتور توسط جریان خون در بدن بیماران شدید را در پیوند با مسمومیت خون توسط باکتری ها می شناسیم.» این می تواند نشان دهنده آن باشد که سلول های نارس یا ناپخته می توانند به مشکلات خطرناک لخته شدن خون منجر گردند.

پژوهشگران افزون بر آن در نمونه های خون بیماران مقدار زیاد کرویات سرخ ناپخته یا نارس را یافته اند که معمولاً در مغز استخوان به پختگی می رسند. گلبول ها یا کرویات سرخ در حالت عادی مسئول انتقال آکسیجن به بدن اند. مقدار زیاد کرویات نارس سرخ در خون نشان دهنده کمبود آکسیجن است. چنین چیزی به عنوان نشانه یک بیماری شدید شُش ها شناخته شده است.

تشخیص به موقع سیر شدید بیماری

داکتر نیها میشرا، عضو تیم پژوهشگران، می گوید: «ما همراه با داده های دیگر، مثلاً نتایج لابراتواری آزمایشات بالینی و همچنان اندازه گیری مواد پیام رسان التهاب، توانستیم به طور مشخص تغییر عملکرد این سلول ها را ایجاد کرده و در طی زمان زیر نظر بگیریم.»

به این ترتیب احتمالاً می توان یک سیر دشوار بیماری را در مراحل اولیه تشخیص داد و مطابق با آن اقدامات لازم را اتخاذ کرد. در این کشف یک تیم بین المللی پژوهشگران سهم داشته اند.

الکساندر فرویند / ص.ا، ع.ف