قدرت پاسپورت

سفر به خارج از کشور با برخی پاسپورت ها بسیار آسان است، اما دارندگان پاسپورت های تعداد زیادی از کشور ها باید مراحل مختلف و دشواری را برای دریافت ویزا سپری کنند. چرا چنین است؟

به عنوان مثال دارندگان پاسپورت آلمانی بسیار به راحتی می توانند اجازه ورود به کشور کامبوج را دریافت کنند. اگر یک شهروند آلمان دارای پاسپورتی با اعتبار حد اقل شش ماه باشد، می تواند ویزای توریستی ۳۰ روزه را از سفارت کامبوج در برلین، با پرداخت هزینه ۴۰ یورو درخواست کند. این درخواست از طریق آنلاین ۳۳ یورو هزینه دارد، که با آن دریافت ویزا سه روز طول می کشد. اما دارندگان پاسپورت آلمان همچنان می توانند بدون ویزا به کامبوج سفر کرده و ویزای آن کشور را به راحتی در میدان هوایی آنجا دریافت کنند.

اما برعکس دارندگان پاسپورت کامبوج اگر بخواهند به آلمان سفر کنند، مراحل دشوار را باید سپری کنند. آنها باید یک دعوت نامه، صورت حساب بانکی در شش ماه گذشته، مدارک درآمد و دارایی و تعدادی دیگر از اسناد شخصی خود را ارائه کنند. افزون بر آن آنها باید با درخواست ویزا مبلغ ۸۰ یورو نیز بپردازند، که حتی اگر تقاضای ویزای شان رد هم گردد، این پول را دوباره بدست آورده نمی توانند.

صفحه اینستاگرام دویچه وله دری

این تفاوت فاحش را چگونه می توان توضیح داد؟ یکی از دلایل این امر وضعیت اقتصادی یک کشور است.

مسأله بر سر پول است

نهاد «هنلی و شرکا»، پیشرو ترین شرکت مشورتی برنامه ریزی اقامت و شهروندی در جهان، و همچنان انجمن بین المللی حمل و نقل هوایی، به طور منظم فهرست قوی ترین و ضعیف ترین پاسپورت های جهان را ارائه می کنند. این دو نهاد تعداد مقاصد سفر با ویزا و بدون ویزا را برای دارندگان پاسپورت های کشور های مختلف ارزیابی می کنند.

بر اساس آخرین گزارش انجمن بین المللی حمل و نقل هوایی، کشورهای پیشرفته موسوم به «گروه ۷»، یعنی جاپان، آلمان، اسپانیا، ایتالیا، فرانسه، بریتانیا، ایالات متحده امریکا و کانادا از جمله کشورهای اند که قوی ترین پاسپورت های جهان را دارند. پاسپورت جاپانی به عنوان «قوی ترین» رتبه بندی شده است، که امکان ورود بدون ویزا به ۱۹۳ کشور را فراهم می کند.

صفحه یوتیوب دویچه وله دری

کشورهای «گروه ۷» با هم بیشتر از ۴۰ درصد تولید ناخالص داخلی جهان را دارند. بر اساس گزارش صندوق جهانی پول، این کشور ها علاوه بر آن یکی از بالاترین تولید ناخالص سرانه داخلی را در سطح جهان دارند.

 

نهاد «هنلی و شرکا» می نویسد که «کشورهای جهان بیشتر علاقمند اند که مرز های خود را به روی شهروندان کشورهای متمول باز نگهدارند، زیرا این امر می تواند مزایای بیشتر اقتصادی از طریق تجارت، گردشگری و سرمایه گذاری داشته باشد. این نهاد می افزاید که برعکس این خطر وجود دارد که دارندگان پاسپورت کشورهای «با سطح بالای فقر و بی ثباتی اقتصادی، بیشتر از حد ویزا (در کشور های ثروتمند) باقی بمانند».

یک مرد میان سال کامبوجیایی، که نخواست نامش فاش شود، به دویچه وله گفت: «کامبوج کشور فقیری است، به همین دلیل پاسپورت من آنقدر قوی نیست.» به اساس شاخص پاسپورت نهاد «هنلی و شرکا»، پاسپورت کامبوج یکی از ضعیف ترین پاسپورت های جهان است و با آن تنها به حدود ۵۰ کشور می توان بدون ویزا سفر کرد.

پاسپورت افغانستان نیز یکی ضعیف ترین پاسپورت ها در جهان است.

پاسپورت برای فروش

پس برخی از پاسپورت ها از محبوبیت خاصی برخوردار اند. در گذشته شماری از کشورهای عضو اتحادیه اروپا به اتباع کشورهای ثالث اجازه می دادند تا در صورت سرمایه گذاری بزرگ، پاسپورت اتحادیه اروپا را بخرند. اما حالا بسیاری از این مقررات، به دلیل فشارهای سیاسی در اروپا، حذف شده اند. در عوض کشور های هرچه بیشتری در خاورمیانه در حال حاضر خرید پاسپورت خود را ممکن می سازند. اما این کشور ها تنها نیستند.

رولاند پاپ از سازمان شفافیت بین‌الملل، که یک سازمان غیردولتی برای مبارزه در برابر فساد است، می گوید که مالتا فعلاً یگانه کشور عضو اتحادیه اروپاست که هنوز هم «پاسپورت برای سرمایه گذاری» را صادر می کند. این امر مورد پسند کشور های دیگر عضو این اتحادیه نیست.

رولاند پاپ می گوید: «ما باید به این بیاندیشیم که آیا خرید پاسپورت با دموکراسی ما مطابقت دارد. این بدان معناست که اگر به اندازه کافی ثروتمند باشید، می توانید حقوق خاصی را بخرید، اما اگر پول نداشته باشید، چنین چیزی برای تان دشوار است.» او می افزاید: «آنهای که می خواهند شهروندی (یک کشور ثروتمند) را از راه متعارف، مثلاً کسب تابعیت، بدست بیاورند، باید یک روند بسیار پیچیده بوروکراتیک را طی کنند.»