خدمت سربازي اجباري در آلمان لغو شد

از 25 جولاي 1956 به اين طرف خدمت سربازي در آلمان اجباري بوده است. هر مرد آلماني پس از هجده سالگي مکلف بوده است که خدمت سربازي را انجام دهد، يا در عوض، بدون اين که از اين مسووليت خودداري کند، در بخش ملکي خدمت نمايد.

ميليونها آلماني آن زمان از قانون اساسي آلمان که خدمت سربازي را اجباري ميکرد، با وفاداري تمجيد کردند.

فرانتس يوزف اشتراوس، وزير دفاع آن زمان آلمان، توضيح داد: «ما همچنان گاهي اين سوال را ميشنويم که اين [خدمت سربازي] چه هست که از آن دفاع کنيم. اين آزادي ماست، اين امنيت ماست، اين همه داشته هاي ما و پيش از همه، [تلاش براي حفظ] صلح در جهان است».

به اين ترتيب ارتش فدرال آلمان هرگز نميتواند ارتش تهاجمي يک ديکتاتور يا يک مستبد باشد، بلکه آنها بايد به يک جامعه دموکراتيک نزديک باشند. کليرمارينفيلد در دهه نود ميلادي هنگامي که مسوول امور ارتش در پارلمان آلمان بود، نقش ارتش فدرال آلمان را چنين ارزيابي کرده بود: «نکته مهم، ادغام نيروهاي مسلح در جامعه است. در هيچ جايي مانند خدمت سربازي اجباري، سربازي خوبي نيست، زيرا در خدمت سربازي اجباري ارتش به طور مستقيم کنترول ميشود. توضيح آن، در تجربه ما در ارتش است».

درسال 1973 خدمت سربازي اجباري توسعه يافت و شمار سربازان نزديک به 230 هزار نفر رسيد. در زمان جنگ سرد خدمت سربازي 18 ماه طول ميکشيد. اما از سالهاي دهه هشتاد به اين طرف همواره زمان خدمت سربازي کوتاهتر شد.

بعدها هم شرايط سياسي دنيا تغيير کرد. ديگر دشمن از شرق (آلمان) نميآمد، بلکه تروريستها و دزدان مدرن دريايي مورد توجه قرار گرفتند يا مناطقي که در آنجا حقوق بشر نقض ميشود. بنابر اين ارتش آلمان هم در شمار زيادي از ماموريتهاي بين المللي شرکت دارد.

براي اشتراک در چنين ماموريتهايي، ارتش به سربازان انعطاف پذير و کاملاً حرفهاي نياز دارد. در اين ماموريتها کمتر به خدمت سربازي اجباري کوتاه مدت نياز است. در باقي کشورهاي اروپايي نيز کمتر مکلفيت سربازي وجود دارد.

در آلمان مدت زمان خدمت سربازي به شش ماه تقليل يافته بود. منتقدان از تمرينهاي نظامي درون قشلهاي سربازان انتقاد ميکنند.

کارل تيودور سو گوتنبرگ، وزير دفاع آلمان در نهايت خدمت سربازي را زير سوال برد: «سوالي که مطرح است، سوالي که بايست قبلاً مطرح ميشد، اين است که نه ماه خدمت سربازي چه چيزي را به دست مي آورد که اين بار شش ماه براي اين جوانان و يا براي کارفرما [ارتش] به ارمغان بياورد».

هزينه بالا، عدم آمادگي درست سربازان و بدرفتاري با سربازان، عملاً موثريت خدمت سربازي اجباري را کاهش داده است. همچنان خدمت سربازي شهروندان تنها به يک عمل نمادين تبديل شده است و يک رابطه ضعيف ميان ارتش و جامعه است. همچنان مکلفيت سربازي را برخيها ناعادلانه ميخوانند.

گيدو ويستروله، وزير امور خارجه آلمان، ميگويد: «ما واقعاً اين را ناعادلانه ميدانيم که 15 درصد جوانان براي يک سال در ارتش باشند و ديگران نه. پس چيزي در تقابل با عدالت است که ما آن را تغيير ميدهيم».

دويچه وله/ روح الله ياسر

ويراستار: فرهمند