استقبال از آهنگ های رپ در افغانستان

گرچه افغان ها در خارج از افغانستان "رپر" ها یا آوازخوان های " رپ" خوبی داشته اند، و برخی از این جوانان افغان تبار در کشورهای محل بود وباش خود از شهرت کافی برخوردار بوده اند، اما می توان گفت در سطح عامه افغانستان، در سال گذشته بود که فرهاد دریا آواز خوان مبتکر و نام آور افغانستان و سفیر فرهنگی این کشور، طی یک برنامه تلویزیونی نخستین دسته "رپر" های افغانستان را که زیر نظر خودش آموزش دیده بودند، به مردم افغانستان معرفی کرد.

یکی از چهره های این برنامه که قبلا نیز از طریق سی دی ها و یوتیوب در بین دوستداران موسیقی رپ شناخته تر می باشد، بیژن قندوزی است.

آهنگ بیژن قندوزی

رپ خوانی یا " رپنگ" درحقیقت "نوعی خواندن اهنگین اشعار دارای ضرباهنگ یا رتیم است". آهنگ هایی شبیه رپ - البته نه خود رپ- در نقاط مختلف افغانستان بسیار آشنایند. تا هشتاد سال پیش در پایتخت افغانستان چیزی شبیه به رپ خوانی وجود داشت که به آن "مغلدها" یا دراصل "مقلد"ها می گفتند که معنای امروزین آن می تواند اکتور باشد. اینها معمولا مشتمل از دو نفر بودند که درعقب یکی تنبک بود و دیگری در حالی که اشعاری به سبک قصه و روایت را آهنگین می خواند، بر تنبک نیز می نواخت.

گفته می شود که در اصل رپ ریشه در افریقای غربی دارد و صدها سال پیش قصه گویان آن بخش زمین، با آلات موسیقی مانند دهل ها و ابزار نازک، روایات را با اشعار ضرباهنگ دار یا ریتمیک می خواندند.

رپ غربی

درقرن بیستم، موسیقی مناطق کارابیک بر امریکا تاثیر گذاشت و نخستین رپ ها به وجود آمدند. بعد از نیمه دوم دهه پنجاه، دیگر نوجوانان و جوانان فقیر نیویارکی رپ را به خوبی می شناختند.

مکتب قدیمی رپ بین سالهای 1979 تا 1984 بسیارساده بود و تکنیک اشعار در آن چندان مورد توجه نبود. اواخر دهه 80 عصر طلایی رپ بود که این سبک موسیقی جایگاه شاخص خود را یافته بود.

ریتم یا ضرباهنگ یکی ازاجزای مهم اشعار و موسیقی وسطی رپ است. نوآوری ها در صدا و شکل دادن به صدا در رپ اهمیت به سزایی دارند.

فنون ادبی دراشعار رپ بسیار جدی مراعات می شوند و همین هم یکی از وجوه مهم تاثیرگذاری رپ برشنوندگان است. رپ ها پر از "جناس" یعنی کلماتی هستند که دو معنا دارند. مثلا در این شعر:

گلاب است گویی به جویش روان

همی شاد گردد زبویش روان

دراین بیت، در مصرع اول "روان" به معنای جاری و درمصرع دوم به معنای روح به کار برده شده است.

تجانس آوایی در اشعار رپ بسیارمهم است. مثلا کلماتی که با حرف (ج) شروع می شوند، مانند: جنگ، جن، جوش، جان و....

واژه پردازی که در بین جوانان بسیار مروج است و استفاده از لهجه های خاص مربوط به اقشار و مناطق مختلف، خود یک هنر رپ خوانی است.

سبک آزاد رپ که در این روزها بسیار رونق گرفته است، اشعارش بیشتر کدام موضوع مرکزی مهم ندارد. در یک نوع دیگر سبک آزاد بداهه سرایی شعر، ابراز بی پروایی به معنای کلمات و تکرار ابیات قبلی بسیار معمول است.

معمولاً رپ فریاد نوجوانان و جوانان فقیر و زجر کشیده و اقشار محروم است و اشعار آن بیشتر جنبه اجتماعی و انتقادی دارد.

دویچه وله / رسول رحیم

ویراستار: عاصف حسینی