آلمان مرکز جدیدی برای روند پناهندگی و اخراج ایجاد می‌کند

مرکز بازگشت چیست؟

قرار است که پناهجویان تا زمان پایان روند رسیدگی به تقاضای پناهندگی در مرکز بازگشت نگهداری شوند که در آلمانی به آن «مرکز انکر» می‌گویند. پناهجویان از روز رسیدن به آلمان تا زمانی که سرنوشت شان معلوم نشده است، در این مراکز نگهداری خواهند شد. اگر آن ها شانس ماندن در آلمان داشته باشند، به یکی از نواحی آلمان انتقال داده می شوند. در نظر است که اگر پناهجویان رد شوند، از همین مراکز دوباره به کشور شان بازگشت داده شود.

انکر (Anker) اختصار چهار کلمه آلمانی «رسیدن، تصمیم‌گیری‌، تقسیمات به نواحی و بازگشت» است و قرار است که همه این کارها در همین مرکز صورت بگیرد.

هورست زیهوفر، وزیر داخله آلمان فدرال (از حزب سوسیال مسیحی بایرن) در پاسخ به این سوال که  پناهجویان تا چه زمانی در این مراکز نگهداری خواهند شد، گفت: «تا زمانی که وضعیت اقامت آن ها روشن شده باشد». ساخت مراکز بازگشت در توافقنامه حکومت ائتلافی آلمان درج شده است. اتحادیه دو حزب خواهری دموکرات مسیحی آلمان و سوسیال مسیحی بایرن و حزب سوسیال دموکرات آلمان بر سر ساخت چنین مراکزی به توافق رسیده بودند.

بنا به گزارش روزنامه آلمانی «زود دویچه سایتونگ» قرار است که مسئولیت نخستین مرکز بازگشت را پولیس آلمان فدرال را به عهده بگیرد.

اما پولیس فدرال آلمان مایل به انجام این کار نیست. یورگ رادِک، معاون رئیس اتحادیه پولیس گفت: «نظارت و سرپرستی از پناهجویان اخراجی وظیفه پولیس نیست. ما نیروهای پولیس را برای مدیریت زندان ها آموزش نمی دهیم». وظیفه پولیس فدرال تعقیب جزایی و دفع خطر است. 

رادک در ادامه گفت که فکر نمی کند «تصمیم گیری راجع به پایان اقامت (پناهجویان) و یا اقداماتی در این زمینه» کار قانونی پولیس باشد، بلکه اداره عدلیه یا اداره مهاجرت آلمان فدرال در این زمینه باید مسئولیت را به عهده بگیرند.

چرا اصلا به «مرکز انکر» نیاز است؟

هورست زیهوفر چندی پیش گفته بود که به روند رسیدگی به درخواست پناهندگی باید سرعت بخشیده شود و شمار بیشتری از پناهجویان ردشده اخراج شوند.

اما برای یوخن اُلتمر، محقق مهاجرت از دانشگاه اُسنابروک تا به حال معلوم نیست که چرا این اهداف زیهوفر با استفاده از ساختارهای کنونی امکان پذیر نیست.

التمر به دویچه وله گفت: «این تصور ایجاد می شود که وزارت داخله آلمان به فعالان و نهادهایی که تا به حال مسئول (رسیدگی به پناهجویان) بوده اند، اعتماد ندارد». منظور او از فعالان و نهادها، اداره مهاجرت آلمان فدرال، ایالات، نواحی و جامعه مدنی است.

این محقق مهاجرت از وزارت داخله خواست که بگوید، ایجاد یک مرکز بازگشت (مرکز انکر) تا چه اندازه می تواند به تسریع روند اخراج کمک کند. چرا که به گفته او پس از ایجاد چنین مرکزی باز هم مشکلات ساختاری باقی می مانند: دریافت اسناد هویت پناهجویان و جلب موافقت کشورهای مبدا یا روشن شدن این مساله در مورد هر پناهجوی رد شده که آیا امکان اخراج او وجود دارد یا نه.

به عقیده التمر، ساخت «مرکز انکر» بیشتر دلیل سیاسی دارد. حکومت آلمان فدرال فکر می کند که به ترتیب می تواند جلو جریان های دست راستی و عوام گرا را بگیرد و ائتلاف بزرگ بر سر قدرت مانند گذشته قوی شود.

منتقدین چه می گویند؟

گونتر بورکهارت، مدیر اجرایی سازمان مدافع حقوق پناهجویان «پرو ازول» نیز نسبت به ایجاد مرکز رسیدگی و بازگشت (انکر) نظر انتقادی دارد. بورکهارت به دویچه وله گفت که حکومت آلمان فدرال با ایجاد چنین مراکزی پنهان کاری می‌کند. او تاکید کرد که در چنین مرکزی به درخواست پناهندگی مهاجران به طور عادلانه رسیدگی نخواهد شد. 

او گفت که پناهجویان در چنین جایی به طور مستقیم برای بازگشت به کشورهای شان آماده می شوند. افزون براین چنین مراکزی «از نظر موازین حقوق بشر و کرامت انسانی نامناسب هستند.»

به گفته مدیر اجرایی سازمان «پرو ازول»، در صورتی که شمار زیادی از پناهجویان در درازمدت مجبور به زندگی در جای کوچکی شوند، از نظر روانی آسیب می‌بینند و داغ ننگ پناهجو بودن مانع ادغام آن ها در جامعه می شود: «در چنین مراکزی از ادغام حمایت نمی شود، بلکه جلو آن گرفته می شود. ... و بعد آلمان شکایت می کند که چرا پناهجویان ادغام نمی شوند».

نخستین «مرکز انکر» چه زمانی ایجاد خواهد شد؟

قرار است که در خزان نخستین مرکز بازگشت ایجاد شود. روزنامه «زود دویچه سایتونگ» به نقل از یک مقام بلندپایه وزارت داخله آلمان فدرال نوشت: «من فکر می کنم که ما بتوانیم پس از تعطیلات عیدپاک (که امروز جمعه ۳۰ مارچ شروع شد) طرحی را در این زمینه ارائه کنیم».

این مرکز قرار است در کجا ایجاد شود؟

به گفته مایر، سیاستمدار بلندپایه حزب سوسیال مسیحی بایرن می توان برای این مرکز از تاسیسات موجود در شهرهایی مانند منشینگ یا بامبرگ در بایرن استفاده کرد.

در این مراکز ترانزیتی ادارات مختلفی به فعالیت مشغول هستند، مانند شعبه اداره آلمان فدرال برای آوارگان و مهاجرت، اداره رسیدگی به امور اتباع خارجی، اداره کمک های اجتماعی و شعبه ای از محکمه اداری. وزارت داخله ایالت بایرن نظر مثبتی نسبت به ایجاد یک مرکز بازگشت دارد.

به گزارش روزنامه «زود دویچه سایتونگ» مراکز ترانزیت عملکردی موفقانه دارند، چون همه ادارات باهم همکاری می کنند. اما نخستین مرکز بازگشت ممکن است که در تاسیسات اولیه پذیرش آوارگان در شهر گیسِن ایجاد شود. این تاسیسات گنجایش ۱۳ هزار نفر را دارد. افزون بر این ۳۰۰۰ جای خالی دیگر در سربازخانه های پیشین نیروهای امریکایی وجود دارد.

ایالات آلمان فدرال چه وظایفی دارند؟

مایر به روزنامه «زود دویچه سایتونگ» گفت که گرچه دولت فدرال در آینده مسئولیت بیشتری در قبال آوارگان به عهده می گیرد، اما ایالات نیز بیشتر در این زمینه تلاش کنند: «هدف باید این باشد که شمار جاهای خالی در مراکز بازداشت به قصد اخراج پناهجویان افزایش داده شود». در حال حاضر ۴۰۰ جای خالی در تمام آلمان وجود دارد که به نظر مایر کم است. مایر در اکتوبر سال گذشته خواهان افزایش آن به دست کم ۱۲۰۰ جای به این منظور شده بود.

 

 

م. ا. (جنیفر واگنر)