Υψηλή ατμοσφαιρική ρύπανση στις γερμανικές πόλεις: προσφυγή στα δικαστήρια για παραβίαση οδηγίας της ΕΕ

Από τις αρχές του τρέχοντος έτους έχει τεθεί σε ισχύ η οδηγία της ΕΕ για τη σωματιδιακή ρύπανση, που προβλέπει ως ανώτατο όριο τα 50 μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο ημερησίως. Υπέρβαση αυτού του ορίου δεν επιτρέπεται για περισσότερες από 35 ημέρες το χρόνο. Κάτοικος του Μονάχου όπου ήδη έχει μετρηθεί υπέρβαση και του χρονικού ορίου της κοινοτικής οδηγίας προσέφυγε στα δικαστήρια κατά των τοπικών και ομοσπονδιακών αρχών για τη λήψη μέτρων προστασίας των πολιτών από τη σωματιδιακή ρύπανση, ανοίγοντας το δρόμο και σε κατοίκους άλλων πόλεων που έχουν το ίδιο πρόβλημα.

Η υπέρβαση των ορίων σε ευρωπαϊκό επίπεδο δεν είχε μέχρι τώρα συνέπειες. Η Κομμισιόν περιορίζεται να υπενθυμίζει ότι η τήρησή τους είναι ευθύνη των κρατών μελών. Αλλά ούτε και σε εθνικό επίπεδο αναλήφθηκαν ιδιαίτερες προσπάθειες. «Εχω την εντύπωση ότι όλες οι εμπλεκόμενες χώρες στο θέμα αυτό έχουν αφήσει τα ηνία πολύ χαλαρά», εκτιμά ο χριστιανοδημοκράτης Ευρωβουλευτής Κάρλ Χάιντς Φλορεντς. Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι η Κομισιόν θα συνεχίσει να αδιαφορεί.

Η πεπατημένη προβλέπει ότι όταν μία χώρα παραβιάζει μία οδηγία της Επιτροπής δέχεται κατ΄ αρχήν μία αναφορά και στη συνέχεια μία προειδοποίηση. Εάν η συγκεκριμένη χώρα δεν τηρήσει τα όρια συμμόρφωσης, η Κομισιόν προσφεύγει στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο του Λουξεμβούργου. Η έκδοση της ετυμηγορίας των δικαστών απαιτεί κατά κανόνα δύο χρόνια. Αλλά ακόμα και αν το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο διαπιστώσει ότι μία χώρα παραβιάζει το κοινοτικό δίκαιο, δεν επιβάλλεται το χρηματικό πρόστιμο αμέσως, παρά μόνον αν η εν λόγω χώρα συνεχίσει να αγνοεί τις υποχρεώσεις της. Στο θέμα της μικροσωματιδιακής ρύπανσης, που ανέκυψε στη Γερμανία με τις προσφυγές ιδιωτών στα δικαστήρια, υπάρχει το πρόβλημα ότι η Κομισιόν μπορεί να ενεργήσει εναντίον κράτους αλλά όχι εναντίον των τοπικών αρχών μιας πόλης.

Οι γνώστες των κοινοτικών μηχανισμών εκτιμούν ότι από την πλευρά των Βρυξελλών δεν μπορούν να επιβληθούν άμεσα μέτρα, όπως περιορισμός της κυκλοφορίας αυτοκινήτων ή εξοπλισμός των πετρελαιοκίνητων φορτηγών με ειδικά φίλτρα συγκράτησης των μικροσωματιδίων. Τέτοια μέτρα είναι υπόθεση των τοπικών αρχών κάθε πόλης και των εθνικών κυβερνήσεων, οι οποίες είναι υποχρεωμένες με το κλείσιμο της χρονιάς να στέλνουν στις Βρυξέλλες την ετήσια έκθεση για την πορεία τήρησης των ορίων σωματιδιακής ρύπανσης.