Υπουργός άνευ εντολής o Σόιμπλε στις Βρυξέλλες;

Αντιφατικά είναι τα μηνύματα από τις διαπραγματεύσεις για τον σχηματισμό κυβέρνησης όσον αφορά την ευρωπαϊκή πολιτική που θα ακολουθήσει το Βερολίνο. Ενώ μέχρι πριν από λίγες ημέρες Χριστιανοδημοκράτες (CDU/CSU) και Σοσιαλδημοκράτες (SPD) φέρονταν να έχουν καταλήξει σε μια κοινή γραμμή για την «εκκαθάριση των προβληματικών τραπεζών», τα μηνύματα από τη γερμανική πρωτεύουσα κάνουν λόγο για σοβαρές διαφωνίες μεταξύ των δύο κομμάτων.

Αυτό υποστηρίζει το Der Spiegel, με σημερινό του δημοσίευμα, υποστηρίζοντας ότι εξαιτίας των διαφωνιών ο υπηρεσιακός υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε δεν διαθέτει εντολή για να λάβει αποφάσεις στο Συμβούλιο των Υπουργών Οικονομικών της ΕΕ, που συνεδριάζει σήμερα με αντικείμενο την τραπεζική ενοποίηση. «Δεν υπάρχει εντολή για διαπραγματεύσεις» δηλώνουν με μια φωνή στελέχη του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος ενόψει του σημερινού Ecofin. Σύμφωνα με το δημοσίευμα του Der Spiegel, στις αρχές της εβδομάδας ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε είχε συναντηθεί στο Βερολίνο με τους εκπροσώπους του SPD, Κάρστεν Σνάιντερ και Γιόαχιμ Πος, ωστόσο «δεν σημειώθηκε προσέγγιση σε κάποια ζητήματα» ανέφεραν οι δύο πλευρές.

Ο γερμανός υπουργός δεν θέλει να έχει η Κομισιόν τον πρώτο λόγο

Τα σημεία στα οποία σημειώνονται διαφωνίες αφορούν τις διαδικασίες για την εκκαθάριση των προβληματικών τραπεζών. Το SPD φέρεται να εγκρίνει την πρόταση κάποιων χωρών-μελών και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) για την άμεση σύσταση ενός ευρωπαϊκού Ταμείου εκκαθάρισης τραπεζών, στο οποίο θα διατεθούν πιστώσεις από τον μόνιμο μηχανισμό στήριξης ESM. Όπως εξηγούν στελέχη του SPD, ο ESM θα πρέπει να προσφέρει τη συμβολή του, εάν αντιμετωπίσει προβλήματα μια συστημικά σημαντική τράπεζα και οι πιστωτές αλλά και τα κράτη δεν είναι σε θέση να βοηθήσουν. Σε αντίθετη περίπτωση, εάν ξεσπάσει μια κρίση, θα προκύψουν σημαντικά προβλήματα στο ευρωπαϊκό χρηματοπιστωτικό οικοδόμημα, τονίζουν οι Σοσιαλδημοκράτες.

Ο Σόιμπλε, από την πλευρά του, δεν διακρίνει νομικό θεμέλιο για αυτή την πρόταση και εμμένει στη θέση του που θέλει «οποιαδήποτε λύση να συνάδει με το γερμανικό Σύνταγμα και να μπορεί να αντέξει στο ενδεχόμενο προσφυγής κάποιων στο Ομοσπονδιακό Συνταγματικό Δικαστήριο. Ο γερμανός υπουργός δεν θέλει να έχει η Κομισιόν τον πρώτο λόγο στην υπόθεση της εκκαθάρισης των προβληματικών τραπεζών. Προτιμά να δώσει τον πρώτο ρόλο στα κράτη-μέλη. Οι Σοσιαλδημοκράτες φέρονται, ωστόσο, να είναι πρόθυμοι να παραχωρήσουν στην Κομισιόν την αρμοδιότητα αυτή.

Ο χρόνος πιέζει

Στο σχέδιο που ο Σόιμπλε πρότεινε στο SPD, προβλέπεται η σύσταση ενός ευρωπαϊκού ινστιτούτου, στο οποίο θα συμμετέχουν οι εκπρόσωποι των εθνικών οργανισμών για την εκκαθάριση προβληματικών τραπεζών. Οι αποφάσεις του ινστιτούτου θα εγκρίνονται από το Συμβούλιο των Υπουργών Οικονομικών, πιθανότατα με απλή πλειοψηφία προκειμένου να αποφεύγεται ενδεχόμενο μπλόκο από κάποιες χώρες. Όσον αφορά το κόστος εκκαθάρισης των τραπεζών, η πρόταση Σόιμπλε προβλέπει την προσωρινή σύσταση ενός δικτύου εθνικών ταμείων, τα οποία θα βοηθούν με πιστώσεις κατά περίπτωση το ένα το άλλο, εφόσον προκύψει πρόβλημα με κάποια τράπεζα.
Την αποπληρωμή των δανείων θα καλείται να εγγυηθεί η χώρα στην οποία ανήκει η υπό εκκαθάριση τράπεζα. Ο Σόιμπλε απορρίπτει την σύσταση μιας κεντρικής αρχής εκκαθάρισης τραπεζών με έδρα τις Βρυξέλλες, καθώς φοβάται το ενδεχόμενο να κληθούν γερμανοί φορολογούμενοι να πληρώσουν για την χρεοκοπία τραπεζών άλλων χωρών.

Ωστόσο, ο χρόνος πιέζει. Ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, που πιθανότατα θα παραμείνει στο υπουργείο Οικονομικών, επιδιώκει μία συμφωνία μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους για την εκκαθάριση των προβληματικών τραπεζών. Το Eurogroup θα συνεδριάσει μία μόνο φορά -στις αρχές του ερχόμενου μήνα- μέχρι τη σύνοδο κορυφής στις 19 και 20 Δεκεμβρίου. Είναι αμφίβολο εάν η καγκελάριος Μέρκελ θέλει να ασχοληθεί στην σύνοδο κορυφής με ένα θέμα το οποίο μέχρι τώρα χειρίζονται αποκλειστικά οι υπουργοί Οικονομικών. Και όχι μόνο. Όπως σημειώνει το Der Spiegel, η Άγκελα Μέρκελ βρίσκεται σε δίλημμα, καθώς σε παλαιότερη σύνοδο κορυφής είχε συναινέσει στην απευθείας πρόσβαση προβληματικών τραπεζών στον ESM, κάτι που έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τη γραμμή του σημαντικότερου υπουργού της.

Σταμάτης Ασημένιος, Der Spiegel

Υπεύθ. σύνταξης: Άρης Καλτιριμτζής