Το καθεστώς Μπάαθ στη Συρία και η ελευθερία του τύπου

Τι συνέβη στη Λατάκια, στη Ντεραά ή στη Μπανιάς; Ποιος ξέρει όντως ποιοι και γιατί διοργάνωσαν τις διαδηλώσεις; Ανεξάρτητη και αντικειμενική πληροφόρηση δεν υπάρχει.

Τα ξένα ΜΜΕ αξιολογούν τα βίντεο που τράβηξαν διαδηλωτές ή τις συνεντεύξεις που έδωσαν τηλεφωνικά κάτοικοι της Ντεραά ή της Μπανιάς. Επιτόπου όμως δεν ήταν κανένας δημοσιογράφος. Παρ’ όλα αυτά είναι γεγονός ότι όλο και περισσότεροι Σύροι κατεβαίνουν στο δρόμο για να διαδηλώσουν την αντίθεσή τους προς το καθεστώς - Άσαντ. Είναι επίσης δεδομένο ότι η κυβέρνηση Μπάαθ κυβερνά με δρακόντεια μέτρα ασφαλείας, με βία, συλλήψεις και με πανταχού παρούσα την λογοκρισία.

Η οργάνωση ανθρωπίνων δικαιωμάτων Human Rights Watch, αλλά και το λιβανικό Κέντρο για τα Μίντια και την Ελευθερία της Κουλτούρας (Skeyes) καταγγέλλουν συλλήψεις μπλόγκερ και ακτιβιστών-δημοσιογράφων, καθώς επίσης και τις σαφείς προειδοποιήσεις των αρχών προς τους τηλεοπτικούς σταθμούς Αλ-Τζαζίρα και Αλ-Αραμπίγια, ότι οφείλουν ‘να‘συμμορφωθούν στους κανόνες ασφαλείας της χώρας’.

Υπολογίζεται ότι έχουν συλληφθεί γύρω στους 300 δημοσιογράφους, μπλόγκερ και συγγραφείς.

Ακόμη και ο γνωστός Σύρος δημοσιογράφος Μάζεν Ντάρβις κινδυνεύει να συλληφθεί, (διευθυντής του Κέντρου για τα Μίντια και την Ελευθερία του Τύπου στη Δαμασκό και αντιπρόεδρος της Πρωτοβουλίας για την Ειρήνη). Δεν επιτρέπεται να εγκαταλείψει την Συρία και ανακρίνεται τακτικά από τις μυστικές υπηρεσίες ασφαλείας.

Το υπ’ αριθμό ένα πρόβλημα για τους δημοσιογράφους στη Συρία είναι σύμφωνα με τον Ντάρβις η συλλογή πληροφοριών, διότι «στη Συρία δεν υπάρχει νομικό πλαίσιο που να εγγυάται στα μίντια το δικαίωμα συλλογής πληροφοριών. Αντίθετα όλες οι υπηρεσίες διακατέχονται από μία ιδιαίτερη εχθρότητα έναντι των δημοσιογράφων».

Ταυτόχρονα ουδείς γνωρίζει ποια θέματα δεν συνιστούν ταμπού για το καθεστώς «γιατί όλα εξαρτώνται κάθε φορά από την πολιτική του καθεστώτος στο πεδίο της δημοκρατίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.»

Ο Μάζεν Ντάρβις ζητά την άρση του περιοριστικού νομικού πλαισίου που βάζει τροχοπέδη στα μίντια και στη δουλειά των δημοσιογράφων και υποστηρίζει ότι στην ουσία αυτό το νομικό πλαίσιο ισοδυναμεί με επιβολή κατάστασης εκτάκτου ανάγκης στα ΜΜΕ. Και αυτό γιατί στη Συρία «μόνον η κυβέρνηση αποφασίζει για την χορήγηση αδειών έκδοσης εφημερίδων ή λειτουργίας ραδιοτηλεοπτικών σταθμών. Δεν υφίσταται καμία προθεσμία. Εάν δε απορριφθεί η αίτηση, η κυβέρνηση δεν είναι υποχρεωμένη να εξηγήσει τους λόγους απόρριψης της αίτησης. Η πρακτική αυτή παγιδεύει την ανεξαρτησία των ΜΜΕ».

Από την κυβέρνηση εξαρτάται επίσης και η λειτουργία ιδιωτικών εφημερίδων και ραδιοτηλεοπτικών σταθμών εξαρτάται, αν και αυτοχρηματοδοτούνται. Γι’ αυτό «το περιεχόμενο των συριακών ΜΜΕ δεν διαφέρει ιδιαίτερα από την επίσημη κυβερνητική γραμμή».

Για μια ακόμη φορά διαπιστώνεται ότι χωρίς ελευθεροτυπία, χωρίς επαγγελματίες-δημοσιογράφους που να μπορούν να συλλέξουν πληροφορίες και να τις διαχειριστούν με βάση την αντικειμενική γνώση και την δημοσιογραφική δεοντολογία δεν είναι δυνατόν να λειτουργήσουν δημοκρατικοί θεσμοί, ούτε να αναπτυχθεί κράτος δικαίου.

Υπευθ.σύνταξης: Μαρία Ρηγούτσου