Συρία: Η Τουρκία παράθυρο για την Ευρώπη

Το ταξίδι κατά μήκος των συνόρων Τουρκίας - Συρίας φέρνει στο μυαλό αναμνήσεις των παλιών συνόρων ανάμεσα στις δύο Γερμανίες: εκατοντάδες χιλιόμετρα συρματοπλέγματος, ανάμεσά τους ουδέτερη ζώνη, υπερυψωμένες σκοπιές και ναρκοπέδια. "Τα σύνορα μας είναι η εθνική μας υπερηφάνεια" λέει το σύνθημα που είναι φτιαγμένο με πέτρες σε ένα ύψωμα στην τουρκική πλευρά των συνόρων. Ενα κατάλοιπο δεκαετιών μίσους και έχθρας. Πριν από πέντε χρόνια οι δυο χώρες βρέθηκαν στο χείλος μιας ένοπλης σύρραξης. Ο τουρκικός στρατός παρατάχθηκε κατά μήκος των συνόρων και απαίτησε σε τηλεσιγραφικό τόνο από τη Συρία να πάψει να στηρίζει το ΠΚΚ. Η Συρία υπέκυψε και ο ηγέτης του ΠΚΚ αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τη Συρία με αποτέλεσμα να συλληφθεί λίγο αργότερα από τις τουρκικές μυστικές υπηρεσίες στην Κένυα. Από την ημέρα αυτή οι σχέσεις των δύο χωρών βελτιώνονται συνεχώς.

Ο Τούρκος πρόεδρος Νεζντέτ Σεζέρ παραβρέθηκε στην κηδεία του πατέρα Χαφίζ Αλ Ασαντ και άνοιξε έτσι τον δρόμο για την επίσκεψη του υιού Ασαντ, την πρώτη επίσκεψη ενός Σύρου προέδρου στην Τουρκία τα τελευταία 57 χρόνια. Πρόκειται για μια νέα αρχή στις σχέσεις των δύο χωρών όπως ελπίζει τουλάχιστον ο Σύρος Πρόεδρος που ανέφερε ότι: "Η επίσκεψη αυτή θα ανανεώσει τους παλαιούς δεσμούς των δύο αδελφών λαών. Πρόκειται για μια επίσκεψη με ιστορική σημασία".

Η όμορφη γυναίκα στο πλευρό του Ασαντ και τα δύο παιδιά του ζευγαριού απασχόλησαν έντονα τον τουρκικό λαϊκό τύπο. "Μια ευτυχισμένη ημέρα" ήταν ο τίτλος μιας τουρκικής εφημερίδας, "ένας νέος σύμμαχος" ο τίτλος μιας άλλης. Η υπογραφή τριών ασήμαντων ουσιαστικά συμφωνιών σε θέματα τουρισμού, αποφυγής της διπλής φορολογίας και προστασίας των επενδύσεων ερμηνεύεται από τους Τούρκους σαν το πρώτο βήμα επίλυσης της μεθοριακής διένεξης για την τουρκική σήμερα επαρχία Χατάι. Η Συρία με την υπογραφή της αναγνωρίζει τα σύνορα της Τουρκίας και εγκαταλείπει τις αξιώσεις της στην επαρχία. Φαίνεται επίσης ότι δεν υπάρχουν πλέον διαφωνίες και στο θέμα του νερού. Η Τουρκία με τα τεράστια φράγματα που κατασκευάζει στα νότια σύνορά της είναι σε θέση να κλείσει τη ροή των νερών του Ευφράτη. Ο Ασαντ ανέφερε χαρακτηριστικά ότι αυτό δεν αποτελεί πλέον πρόβλημα.

Από εδώ και εμπρός οι δύο χώρες υπογραμμίζουν αυτά που τους ενώνουν, όπως στο θέμα του Ιράκ. Η Συρία έδειξε ότι δεν επιθυμεί τη δημιουργία μιας αυτόνομης κουρδικής περιοχής και οι δύο χώρες έκαναν λόγο για όρια που οι Κούρδοι του Ιράκ δεν πρέπει να ξεπεράσουν. Οι Τούρκοι τήρησαν διακριτική σιωπή στο θέμα της κατασκευής όπλων μαζικής καταστροφής από τη Συρία, τόνισαν όμως ότι σχεδιάζεται η αποναρκοθέτηση των συνόρων. Για την Τουρκία που παραδοσιακά θεωρεί ότι είναι περικυκλωμένη από εχθρούς μετά την Ελλάδα και το Ιράκ, η Συρία είναι μια ακόμη γειτονική χώρα που έγινε φίλος. Για τη Συρία επίσης η Τουρκία αποτελεί τη μοναδική διέξοδο προς την Ευρώπη, ο μόνος τρόπος για να αποφύγει την απομόνωση των ΗΠΑ και του Ισραήλ. Ο Σύρος Πρόεδρος Ασαντ μάλιστα τρίβει τα χέρια του από ικανοποίηση λέγοντας πως "όταν η Τουρκία γίνει μέλος της ΕΕ, τότε η Συρία θα συνορεύει με την Ευρώπη".