Πρόοδος στην Καμπούλ

Θόρυβοι από κομπρεσέρ και πριονίδια. Όλη η περιοχή είναι μια ατελείωτη οικοδομή. Μπορεί για άλλους να μην ακούγεται καλό, για την Καμπούλ πάντως είναι ένα θαυμάσιο νέο. «Όπου χτίζουν, επενδύονται χρήματα, υπάρχει ελπίδα» λέει ένας ταξιτζής, ο Μιρβάις.

Στο Κάρτε Σε ζούσε παλιά η μεσαία τάξη της Καμπούλ, μέσα σε απλά σπίτια, πριν οι ιδιοκτήτες τους διαφύγουν στο εξωτερικό. Προστέθηκαν αργότερα πλίνθινα σπίτια, αποτέλεσμα του πολέμου και του κόσμου που στοιβαζόταν ολοένα και περισσότερο στην πρωτεύουσα. Σήμερα η εικόνα είναι πολύ διαφορετική. Τεράστιες βίλες σαν αυτές που υπάρχουν στο Ντουμπάι ή σαν αυτές που έχουν Πακιστανοί επιχειρηματίες με επίχρυσες κολώνες στο εξωτερικό του σπιτιού. Στο πλούσιο Κάρτε Σε δεν συναντά κανείς συχνά γυναίκες με μπούργκα και στην περιοχή μένουν άνθρωποι από διάφορες εθνικότητες.

Ο κάθε έμπορος στο παζάρι έχει τη δική του ιστορία. «Είμαι ο Χάτζι Μουράτ Άλι», λέει ένας μικρόσωμος άνδρας με ένα σκούφο στο κεφάλι. «Οι Ταλιμπάν με εκβίασαν 32 φορές». Ο Άλι έχει ένα ωραίο ζαχαροπλαστείο πάνω από δέκα χρόνια. «Οι Ταλιμπάν ερχόντουσαν μόνο και μόνο επειδή φορούσες καινούργια ρούχα. Νόμιζαν πως είσαι πλούσιος. Χτυπούσαν τον κόσμο, τον τρομοκρατούσαν, έτσι για να κάνουν την πλάκα τους», λέει ο Μουράτ Άλι.

Από το συρτάρι του βγάζει μια σπασμένη κλειδαριά. «Πριν από δυο εβδομάδες διέρρηξαν το μαγαζί. Ήρθε η αστυνομία, αλλά αντί να με βοηθήσει ήθελε τα λεφτά μου». Ο Μουράτ Άλι παραδέχεται πάντως πως τα πράγματα γενικά τώρα είναι καλύτερα αν και όχι δικαιότερα. «Εάν έχεις προβλήματα με την αστυνομία, σε συλλαμβάνουν. Για αυτό καλύτερα κρατάω το στόμα μου κλειστό. Είναι προτιμότερο από το να βρεθώ στη φυλακή».

Ακόμα και σαν Ρώσος ζει κανείς καλά στην Καμπούλ. Η Σόνια είναι από τη Μόσχα και ζει μαζί με τον άντρα της στο Κάρτε Σε. Γνωρίστηκαν όταν ήταν φοιτητές. Μένουν πολύ κοντά στο κοινοβούλιο. «Ο γείτονάς μας είναι βουλευτής. Πλούτισε μέσα σε λίγο χρόνο, αν και κατάγεται από την επαρχία», λέει ο Σανγιάρ. «Αναρωτιέται κανείς πως έκανε τόσα χρήματα».

Η απάντηση είναι απλή. Πλυμένο χρήμα από το εμπόριο πετρελαίου ή ναρκωτικών ή άλλου είδους εμπόριο. Για τον Σανγιάρ, το κοινοβούλιο και ο εμφύλιος πόλεμος τη δεκαετία του 90 είναι οι δυο όψεις του ίδιου νομίσματος. «Το κοινοβούλιο είναι γεμάτο δολοφόνους. Ευθύνονται εδώ στην περιοχή για το θάνατο 60.000 ανθρώπων. Κάποτε μας σκότωναν εν ψυχρώ με πυροβόλα όπλα και τώρα κάθονται στη βουλή. Δεν μπορώ να καταλάβω πως οι δυτικοί διπλωμάτες τους θεωρούν σύμβολο της νέας δημοκρατίας». Για τον Σανγιάρ όλοι αυτοί πρέπει να πάνε στο δικαστήριο.

Τα κρατικά πανεπιστήμια δεν μπορούν να καλύψουν την όρεξη και την ανάγκη για γνώσεις. Δεκάδες ιδιωτικά ινστιτούτα προσπαθούν να καλύψουν τα κενά. Ένα από αυτά είναι το μουσουλμανικό ινστιτούτο Ιμπν Ζίνα. Ο Αλί Αμίρι είναι συνιδιοκτήτης και εξηγεί ότι η μεγάλη ανάγκη οφείλεται στο γεγονός ότι ορισμένες ομάδες του πληθυσμού, όπως οι Χαζάρα, δεν επιτρεπόταν να σπουδάσουν και να έχουν αξιώματα. Τώρα προσπαθούν να κερδίσουν τον χαμένο χρόνο.

Ανάμεσα στους 300 σπουδαστές βρίσκονται και πολλές γυναίκες. Μια από αυτές σπουδάζει νομικά και λέει πως δεν θα ήθελε να γίνει βουλευτής, θα ήθελε μόνο να βοηθήσει νομικά τις κακοποιημένες γυναίκες. Πάντως στην τάξη κάθονται χωριστά γυναίκες και άντρες. Οι γυναίκες φοράνε πολύχρωμα μαντίλια στο κεφάλι και κάποιες από αυτές είναι μακιγιαρισμένες.

«Αυτό που βλέπετε εδώ, υπάρχει μόνο στην Καμπούλ», λέει μια άλλη φοιτήτρια. «Μόνο εδώ μια γυναίκα μπορεί να φοράει ότι μαντίλι θέλει. Στην επαρχία οι γυναίκες δεν μπορούν να βγουν μόνες τους από το σπίτι ή να σπουδάσουν. Και αν συμβεί κάτι τέτοιο, τότε μόνο με μπούργκα. Η γυναίκα θεωρείται σαν μια μηχανή για να κάνει παιδιά. Και κάποιες κάνουν ακόμα και 18», συμπληρώνει η νεαρή φοιτήτρια.