Νικητής η απογοήτευση στις εκλογές στο Ιράν. «Οι αλλαγές θα προέλουν από την κοινωνία» προβλέπει ο Γερμανός ειδικός Δρ.Φύντερινγκ

Τα πρώτα εκλογικά αποτελέσματα των βουλευτικών εκλογών στο Ιράν καταδεικνύουν μια προφανή ήττα των μεταρρυθμιστών, κάτι άλλωστε που δεν αποτελεί έκπληξη μετά και το μαζικό αποκλεισμό σχεδόν 2500 μεταρρυθμιστών υποψηφίων από τη συμμετοχή τους στις εκλογές. Οι εκκλήσεις πάντως των συντηρητικών για συμμετοχή στις εκλογές δεν εισακούστηκαν και τόσο όπως μεταδίδει ο απεσταλμένος της DW στην Τεχεράνη Πέτερ Φίλιπ. Πολλά εκλογικά τμήματα έμειναν άδεια. Πριν από τέσσερα χρόνια ο κόσμος σχημάτιζε ουρές και περίμενε υπομονετικά για να ψηφίσει. Οι εκλογές αυτές μπορούν να θεωρηθούν άραγε ένα δείγμα δημοκρατίας; Στο ερώτημα αυτό απάντησε στο γερμανικό πρόγραμμα της DW ο Δρ.Χένερ Φύρτινγκ, από το Ινστιτούτο Ανατολικών Σπουδών στο Αμβούργο:

«Οι εκλογές αυτές δεν μπορούν να θεωρηθούν ως ένα δείγμα δημοκρατικών εξελίξεων στο Ιράν, κυρίως αν τις δει κανείς και σε σύγκριση με τα ευρωπαϊκά δεδομένα, διότι τα εκλογικά αποτελέσματα μπορούν ανά πάσα στιγμή να αναθεωρηθούν από τον αρχηγό της επανάστασης. Πρέπει να πούμε όμως πως δεν πληρούν ούτε καν κάποια ελάχιστα κριτήρια δημοκρατίας αφού προηγουμένως είχε αποκλειστεί ένα μεγάλο μέρος των μεταρρυθμιστών υποψηφίων.»

Η αποχή από τις εκλογές ήταν μεγάλη ακόμα και στα νότια προάστια της Τεχεράνης που είναι τα πιο φτωχά και εκεί η συμμετοχή ήταν συνήθως μεγαλύτερη. Οι περισσότεροι μεταρρυθμιστές υποψήφιοι δήλωσαν την παραίτησή τους σε ένδειξη συμπαράστασης με τους αποκλεισμένους συναδέλφους τους και καλούσαν τον κόσμο σε αποχή. Ενα μάλλον παράλογο σενάριο μια και η απώλεια ψήφων θα σήμαινε ακόμα μεγαλύτερες δυσκολίες για να εφαρμόσουν το πρόγραμμά τους. Μια πιο προσεκτική παρατήρηση πάντως της εκλογικής συμπεριφοράς οδηγεί στο συμπέρασμα πως ο κόσμος δεν πήγε να ψηφίσει όχι επειδή υπάκουσε στο κάλεσμα οποιουδήποτε αλλά επειδή ουσιαστικά είναι απογοητεύμενος. Και την απογοήτευση αυτή τη μετέφρασε σε αδιαφορία. Οπως και να έχουν όμως τα πράγματα οι συντηρητικοί έχουν πολύ μεγάλη δύναμη. Το γιατί μας εξηγεί και πάλι ο Δρ. Φύρτινγκ:

«Είναι η κληρονομιά της ισλαμικής επανάστασης του 1979. Ο Αγιατολάχ Χομεϊνί τότε σαν ένας χαρισματικός ηγέτης και αρχηγός της επανάστασης κατάφερε να δημιουργήσει ένα σύστημα το οποίο ξεκαθαρίζει από την αρχή ότι όλη η εξουσία ανήκει στους λεγόμενους πνευματικούς ηγέτες και παράλληλα εισήγαγε ένα εκλογικό σύστημα, το οποίο ας μην ξεχνάμε ότι είναι πολύ πιο αναπτυγμένο από ότι αυτό των γειτονικών αραβικών κρατών.

Αυτή τη στιγμή πάντως στη δυσκολότερη θέση βρίσκεται ο πρόεδρος Χαταμί. Δέχεται τα πυρά εχθρών αλλά και φίλων γιατί δεν κατάφερε να υλοποιήσει τις υποσχέσεις που είχε εξαγγείλει:

«Νομίζω πως τελείωσε η περίοδος Χαταμί, λέει και πάλι ο Δρ. Φύρτινγκ. Είχε συνδέσει με το πρόσωπό του πάρα πολλές προσδοκίες, τόσο την πρώτη φορά που εξελέγη το 1997 όσο και τη δεύτερη φορά. Δεν κατάφερε όμως να υλοποιήσει τις περισσότερες από τις υποσχέσεις του. Θα υπάρξουν σίγουρα αλλαγές που θα προέλθουν από τη βάση, διότι η πλειονότητα του κόσμου θέλει τις μεταρρυθμίσεις και κατανοεί πως το μοντέλο το οποίο εισήχθη το 1979 δεν είναι πια το κατάλληλο»