Ναγκόρνο Καραμπάχ: Πολιτική κρίση στην Αρμενία

Οι μάχες στο Ναγκόρνο Καραμπάχ που διήρκεσαν 24 ώρες τερματίστηκαν,οι αρχές της μη αναγνωρισμένης διεθνώς Δημοκρατίας του Ναγκόρνο Καραμπάχ,που κατοικείται κυρίως από Αρμένιους, ανακοίνωσαν ότι κατέληξαν σε συμφωνία κατάπαυσης του πυρός. Η "αντιτρομοκρατική" επιχείρηση του αζέρικου στρατού σύμφωνα με τον όρο που χρησιμοποίησε η κυβέρνηση του Αζερμπαϊτζάν κατέστη εφικτή έπειτα από διαμεσολάβηση των ρωσικών δυνάμεων - κάτι σαν ειρηνευτικές δυνάμεις, που σταθμεύουν στον θύλακο. Αυτό που συμφωνήθηκε μεταξύ άλλων είναι η πλήρης διάλυση και ο αφοπλισμός του λεγόμενου "Στρατού Άμυνας του Ναγκόρνο Καραμπάχ". Μια σύγκρουση που διαρκεί εδώ και 30 χρόνια και που έχει προκαλέσει χιλιάδες νεκρούς και τραυματίες, μπήκε και πάλι στο "ψυγείο".   

"Πυρά" κατά του Πασινιάν

Στο Γερεβάν, την πρωτεύουσα της Αρμενίας, η είδηση ότι οι αρχές του Ναγκόρνο Καραμπάχ εγκατέλειψαν την αντίσταση και συμφώνησαν με τους όρους του Αζερμπαϊτζάν, κυρίως τη διάλυση του στρατού στον θύλακο, προκάλεσε ανάμεικτες αντιδράσεις. Η αντιπολίτευση κάλεσε σε διαμαρτυρίες μπροστά από την έδρα της κυβέρνησης και απαίτησε την άμεση παραίτηση του πρωθυπουργού Νικόλ Πασινιάν, τον οποίο κατηγορεί για "προδοσία". Το βράδυ της Τετάρτης κάτοικοι της πρωτεύουσας και των γύρω πόλεων συγκεντρώθηκαν μπροστά από το κτίριο. Είναι οργισμένοι που ο πρωθυπουργός τους αποφάσισε να μην παρέμβει στις μάχες στο Ναγκόρνο Καραμπάχ. Τον θεωρούν αποκλειστικά υπεύθυνο για το γεγονός ότι το Ναγκόρνο Καραμπάχ αναγκάστηκε να καταθέσει τα όπλα.

"Κατά τη διάρκεια των πέντε χρόνων υπό την ηγεσία Πασινιάν, χάσαμε το Αρτσάχ (ΣΣ αρμενική ονομασία του Ναγκόρνο Καραμπάχ) και αμφισβητήσαμε την ίδια την ασφάλεια της Αρμενίας", λέει στη Deutsche Welle ένας από τους διαδηλωτές με το όνομα Σούρεν "Είναι απαράδεκτο να συνεχίζει να ηγείται της χώρας.Αν συνεχιστεί αυτό, σύντομα θα χάσουμε και περιοχές της Αρμενίας". Αλλά και ο αρχηγός του μπλοκ της αντιπολίτευσης "Μητέρα Αρμενία", πρώην βουλευτής Αντρανίκ Τεβανιάν, ζητά επίσης την παραίτηση του Πασινιάν γιατί "εγκατέλειψε τη Δημοκρατία του Αρτσάχ". "Απαιτούμε από τον Πασινιάν να ανακαλέσει την αναγνώριση της εδαφικής ακεραιότητας του Αζερμπαϊτζάν συμπεριλαμβανομένου του εδάφους του Ναγκόρνο Καραμπάχ, την οποία είχε υποσχεθεί μετά από συνάντηση στην Πράγα τον Οκτώβριο του 2022, με αφορμή να οδηγηθούμε σε αυτές τις θλιβερές συνέπειες που βλέπουμε τώρα ", αναφέρει ο Τεβανιάν σε συνέντευξή του στη Deutsche Welle.

Απόπειρες πραξικοπήματος;

Ο Tεβανιάν τις τελευταίες τρεις ημέρες μιλάει σε συγκεντρώσεις της αντιπολίτευσης στο κέντρο της πρωτεύουσας και θεωρεί τον Πασινιάν τη μεγαλύτερη "απειλή" για την Αρμενία. "Πρέπει να αναθεωρήσουμε πλήρως την πολιτική του", υποστηρίζει ο ηγέτης του μπλοκ της αντιπολίτευσης "Μητέρα Αρμενία". "Η ανεξαρτησία και η κυριαρχία της Δημοκρατίας της Αρμενίας είναι αδιαπραγμάτευτες για εμάς και οι απόπειρες βίαιου πραξικοπήματος, που γίνονται παράλληλα με τις εντάσεις στο στρατιωτικό μέτωπο, θα κατασταλούν αποφασιστικά", δήλωσε ο Τεβανιάν το βράδυ της 19ης Σεπτεμβρίου. Οι κατηγορίες αυτές του Τεβανιάν απορρίπτονται από τους υποστηρικτές της κυβέρνησης, κυρίως του αντιδημάρχου του Γερεβάν Τιγκράν Αβινιάν. Θεωρούν ότι οι ενέργειές του εναντίον του Αρμένιου πρωθυπουργού "καθοδηγούνται από ξένα κέντρα" και απειλούν να λάβουν μέτρα εναντίον του Τεβανιάν.

Ο αρχηγός του κόμματος "Για τη Δημοκρατία", Αρμάν Μπαμπατζανιάν, θεωρεί πιθανό να οδηγηθεί η εσωτερική πολιτική κατάσταση στην Αρμενία σε αποσταθεροποίηση. Ο Μπαμπατζανιάν, το κόμμα του οποίου δεν κατάφερε να ξεπεράσει το όριο του 5% στις τελευταίες εκλογές και γι' αυτό δεν εκπροσωπείται στο κοινοβούλιο της χώρας, δεν συμμερίζεται το αίτημα της αντιπολίτευσης για παραίτηση του Πασινιάν. Και προβλέπει ποια τροπή θα μπορούσε να πάρει η κατάσταση. "Εάν ο λαός που απαιτεί την παραίτηση του Νικόλ Πασινιάν δεν καταφέρει να επιτύχει τον στόχο του μέσω διαδηλώσεων, είναι πολύ πιθανό το Αζερμπαϊτζάν με την έγκριση της Ρωσίαςνα ξεκινήσει στρατιωτικές επιχειρήσεις εναντίον της Αρμενίας. Σε αυτή την περίπτωση, θεωρώ πιο πιθανή την αλλαγή εξουσίας στην Αρμενία".

"Δύσκολος ο δρόμος της ειρήνης"

Από την άλλη ο Αρμένιος πολιτικός εμπειρογνώμονας Άρμεν Μπαγκντασαριάν, από το Γερεβάν πιστεύει ότι ο Αρμένιος πρωθυπουργός έχει καλές πιθανότητες να παραμείνει στην εξουσία όσο ο αρμενικός πληθυσμός δεν χρειάζεται να εγκαταλείψει το Ναγκόρνο Καραμπάχ. "Μόνο στην περίπτωση εκκένωσης των 120.000 ανθρώπων από το Αρτσάχ (Ναγκόρνο Καραμπάχ) στην Αρμενία θα προκαλούνταν στη χώρα ένα κύμα διαμαρτυρίας τόσο ισχυρό που θα οδηγούσε σε αλλαγή κυβέρνησης. Όσο η εξέλιξη δεν παίρνει τέτοια τραγικότητα, θεωρώ ότι ένα τέτοιο σενάριο είναι ελάχιστα πιθανό", δήλωσε ο Μπαγκντασαριάν σε συνέντευξή του στη Deutsche Welle. Κατά τη γνώμη του η αντιπολίτευση απλώς εντείνει τη ρητορική με το αίτημά της για παραίτηση Πασινιάν, χωρίς όμως να προσφέρει εναλλακτικό σχέδιο δράσης. "Με αυτή την ατζέντα είναι σχεδόν αδύνατο να επιτευχθεί αλλαγή εξουσίας", λέει.

Όπως μεταδίδουν τα διεθνή πρακτορεία σε σημερινό διάγγελμα προς τον λαό ο πρωθυπουργός της Αρμενίας απηύθυνε έκκληση για ειρήνη με το Αζερμπαϊζτάν.  "Η ειρήνη είναι ένα περιβάλλον, στο οποίο δεν χωρούν διακρατικές και εθνοτικές συγκρούσεις", δήλωσε με αφορμή την Ημέρα Ανεξαρτησίας της Αρμενίας. "Αυτός ο δρόμος δεν είναι εύκολος, αλλά πρέπει να τον πορευθούμε. Πρέπει κανείς να εκτιμά την ειρήνη και να μην συγχέει την ειρήνη με την κατάπαυση του πυρός και την εκεχειρία".

Επιμέλεια: Ειρήνη Αναστασοπούλου