Νέες πιέσεις για αλλαγή πορείας του Ιράν

Μαζί με τη Γερμανία τα πέντε μόνιμα μέλη του Συμβουλίου αναζητούν κοινό παρονομαστή για ένα νέο ψήφισμα κυρώσεων που θα ικανοποιεί και την Κίνα και τη Ρωσία.

Μέχρι τώρα εξοβελίστηκαν μετά από αντιδράσεις της Ρωσίας οι κυρώσεις που αφορούν την κατασκευή και τον εφοδιασμό με καύσιμα του αντιδραστήρα ελαφρού ύδατος αξίας 800 εκατ. δολαρίων στο Μπουσέρ, τον οποίο κατασκευάζουν οι Ρώσοι. ‘Ετσι στο νέο ψήφισμα επιβάλλονται κυρώσεις μόνον «σε δραστηριότητες που έχουν σχέση με τον εμπλουτισμό, επανεπεξεργασία με βαρύ ύδωρ ή σε δραστηριότητες που έχουν σχέση με την ανάπτυξη συστημάτων διανομής πυρηνικών όπλων».

Παρ’ όλα αυτά ο Βρετανός πρέσβυς στα ΗΕ Εμιρ Τζοουνς Πέρι υποστηρίζει ότι αυτό δεν σημαίνει ότι ‘έριξαν νερό στο κρασί τους’, διότι οι βασικές αρχές παραμένουν: «ο στόχος του ψηφίσματος δεν αλλοιώνεται. Το ψήφισμα έχει δύο σκέλη: πρώτον να σταματήσει την επεξεργασία υλικών κρίσιμης σημασίας για την πυρηνική τεχνολογία και την τεχνολογία ανάπτυξης συστημάτων διανομής πυρηνικών όπλων. Και δεύτερον να αναγκάσουμε το Ιράν να αποδεχθεί τις οδηγίες μας και να επιστρέψει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.»

Η εφαρμογή του πρώτου μέρους του ψηφίσματος κατοχυρώνεται με αναλυτική αναφορά των υλικών και της τεχνογνωσίας που δεν επιτρέπεται να προμηθεύεται το Ιράν. Από το τμήμα αυτό όμως διαγράφηκε υπό τις πιέσεις των Ρώσων και των Κινέζων η απαγόρευση της εισόδου στο Ιράν επιστημόνων, στρατιωτικών, στελεχών επιχειρήσεων ή επιχειρηματιών που συμμετέχουν, συμμετείχαν ή είναι δυνατόν να συμμετέχουν στο πυρηνικό του πρόγραμμα.

Παρά τις υποχωρήσεις και τους συμβιβασμούς που έχουν μέχρι στιγμής επιτευχθεί, ουδείς είναι σίγουρος για την έγκριση του ψηφίσματος, ενώ οι εκπρόσωποι των αραβικών χωρών επιμένουν ότι έστω και ένα μετριοπαθές ψήφισμα κυρώσεων φέρνει περισσότερα προβλήματα, παρά επιλύει. Ο πρέσβυς του Κατάρ Νασίρ Αμπντουλαζίζ Αλ Νάσερ, εκτελών χρέη προέδρου στο ΣΑ του ΟΗΕ, εκφράζει ανοιχτά την ανησυχία του: «δεν γνωρίζουμε πως θα αντιδράσει στο νέο ψήφισμα το Ιράν. Στην Εγγύς Ανατολή αυτή τη στιγμή η κατάσταση είναι κρίσιμη. Πρέπει να την επιβαρύνουμε με ένα ακόμη πρόβλημα; Ζούμε εκεί και ξέρουμε τι μπορεί να συμβεί, πως μπορούν να εξελιχθούν τα πράγματα. Ανησυχούμε.»

Όμως δεν αμφισβητείται μόνον η ουσιαστική εμβέλεια του ψηφίσματος, αλλά πολλοί αμφιβάλλουν αν θα ψηφιστεί αύριο, όπως αναμένεται. Ωστόσο πολιτικοί παρατηρητές εκτιμούν ότι το νέο ψήφισμα, στην ουσία οι νέες πιέσεις, μπορούν να δώσουν καρπούς χωρίς απειλές, με επίμονη και ευέλικτη διπλωματία.

Επιμέλεια: Βιβή Παπαναγιώτου