Νέα αντίληψη για τη μετανάστευση;

Οι ευρωβουλευτές προτείνουν μέτρα όπως η ενίσχυση της Frontex, η συνέχιση των επιχειρήσεων έρευνας και διάσωσης, η ενθάρρυνση πολιτικών «εθελοντικής επιστροφής» για όσους το επιθυμούν, η επιβολή αυστηρών ποινών για τους διακινητές, αλλά και η «αλληλεγγύη» προς τις ευρωπαϊκές χώρες που δέχονται τον μεγαλύτερο αριθμό προσφύγων και αιτούντων άσυλο. Σύμφωνα με την ευρωβουλευτή Ρομπέρτα Μετσόλα από τη Μάλτα, μία χώρα με αυξανόμενες μεταναστευτικές ροές, «είναι η πρώτη συγκεκριμένη δέσμη μέτρων, στην οποία συμφωνούμε λίγους μήνες μετά τις ευρωεκλογές και έναν χρόνο μετά τη Λαμπεντούζα. Είναι ένα ισχυρό διακομματικό ψήφισμα, στο οποίο καλούμε τις εθνικές κυβερνήσεις να αναλάβουν δράση, ώστε να αποφευχθούν νέες τραγωδίες στη Μεσόγειο. Ως εκπρόσωπος της Μάλτας, αυτό που βλέπω είναι ότι οι παλαιότερες διακηρύξεις δεν έχουν αποφέρει συγκεκριμένα αποτελέσματα. Δεν έχουμε λοιπόν άλλη επιλογή, παρά να εντείνουμε την πίεση».

Γιατί όμως η μεγαλύτερη πίεση προς τις εθνικές πρωτεύουσες να είναι πιο αποδοτική αυτή τη φορά από ό,τι ήταν στο παρελθόν; Η Ρομπέρτα Μετσόλα λέει ότι εναποθέτει πλέον τις ελπίδες της στο νέο πρόεδρο της Κομισιόν Ζαν Κλωντ Γιούνκερ, αλλά και στον Έλληνα Επίτροπο Δημήτρη Αβραμόπουλο. «Η αισιοδοξία μου βασίζεται στο γεγονός ότι για πρώτη φορά η Ευρώπη έχει Επίτροπο για τη Μετανάστευση. Πιστεύω ότι ο κ.Αβραμόπουλος, ως εκπρόσωπος του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, αλλά και μίας χώρας που αντιμετωπίζει μεγάλο κύμα μετανάστευσης, σιγουρα γνωρίζει το πρόβλημα. Και ότι αυτή η Κομισιόν- σε αντίθεση με την προηγούμενη- θα έχει μεγαλύτερη ευαισθησία στο ζήτημα» λέει η ευρωβουλευτής από τη Μάλτα στην Deutsche Welle.

«Πολιτική πίεση προς τα κράτη-μέλη»

Οι κοινοτικές διαδικασίες κινούνται βέβαια πολλές φορές με αργούς ρυθμούς. Σε ένα πρώτο βήμα, το Κοινοβούλιο καλείται να υιοθετήσει μία «έκθεση στρατηγικής πρωτοβουλίας» μέσα στο 2015, όπου αναμένεται να εξειδικευθούν όλα τα απαραίτητα βήματα για τη νέα πολιτική μετανάστευσης. Στη συνέχεια η Κομισιόν αναμένεται να εντείνει την πολιτική πίεση προς τα κράτη-μέλη. Πάντως, και η ελληνίδα ευρωβουλευτής Ελίζα Βόζενμπεργκ αισιοδοξεί: «Το ψήφισμα στέλνει το μήνυμα πλέον ότι η μετανάστευση είναι πρόβλημα της ΕΕ και όχι των χωρών του Νότου, όπως θεωρούσαμε μέχρι τώρα» επισημαίνει. «Και τούτο όχι μόνο διότι πλέον οι μεταναστευτικές ροές έχουν ως προορισμό την Ευρώπη του Βορρά. Αλλά και διότι η ΕΕ κατάλαβε ότι η διεθνής συγκυρία έχει αυξήσει τις μεταναστευτικές ροές».

Πολλοί ευρωβουλευτές από τη βόρεια Ευρώπη φαίνεται να αποδέχονται την ανάγκη για έναν πιο δίκαιο καταμοιρασμό βαρών μεταξύ των κρατών-μελών. Ωστόσο, επισημαίνουν ότι η αλλαγή της σχετικής νομοθεσίας πρέπει να γίνει με τέτοιον τρόπο ώστε να διασφαλίζονται τόσο τα δικαιώματα των προσφύγων όσο και η ουσιαστική συμμετοχή όλων των εθνικών κυβερνήσεων σε μία νέα μεταναστευτική πολιτική. Χαρακτηριστικό το σχόλιο από τη γερμανίδα ευρωβουλευτή των σοσιαλδημοκρατών Μπίργκιτ Ζίπελ: «Ναι, χρειαζόμαστε ασφαλεία και νόμιμους διαύλους μετανάστευσης προς την Ευρώπη. Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι θα περιορίσουμε το δικαίωμα παροχής ασύλου σε όσους διώκονται, ούτε ότι μπορούμε να εξαγοράσουμε την υποχρέωσή μας αυτή. Και επίσης διερωτώμαι: και αν ακόμα ευοδωθούν όλες οι προσπάθειές μας για μία νέα στρατηγική, είναι βέβαιο ότι θα την υλοποιήσουν όλα τα κράτη-μέλη;»

Άμεση ανάγκη οικονομικής βοήθειας

Πριν αποκρυσταλλωθεί η ευρύτερη στρατηγική και η «ολιστική αντίληψη» που υπόσχεται η Κομισιόν, η ελληνίδα ευρωβουλευτής Ελίζα Βόζενμπεργκ περιμένει πάντως συγκεκριμένα δείγματα γραφής. Και κυρίως μία οικονομική ανάσα για τις χώρες του ευρωπαϊκού Νότου.

«Σε πρόσφατη ερώτηση που είχα απευθύνει στην κ.Μάλμστρομ, πριν ακόμη αναλάβει ο κ.Αβραμόπουλος, εξετάστηκε σοβαρά -κι ελπίζω ότι θα το επιτύχουμε- η δυνατότητα έκτακτης χρηματοδότησης, ειδικά για την Ελλάδα. Διότι η Ελλάδα, λόγω των θαλασσίων συνόρων της και λόγω των γεγονότων στη νοτιοανατολική Μεσόγειο, εκ των πραγμάτων δέχεται μεταναστευτικά ρεύματα τα οποία δεν μπορούσε να προβλέψει και αυτή τη στιγμή δεν μπορεί με ευχέρεια να τα διαχειριστεί» δηλώνει η ελληνίδα ευρωβουλευτής στην Deutsche Welle.

Γιάννης Παπαδημητρίου, Στρασβούργο