Καταστροφή ή διατήρηση αρχείων δικτατορικών καθεστώτων;
18 Σεπτεμβρίου 2011Διαφήμιση
Κατά πόσο θα πρέπει να διατηρηθούν, τι σημαίνουν για την αυτογνωσία ενός λαού και κατά πόσο μπαίνουν εμπόδιο στην εθνική συμφιλίωση; Στα ερωτήματα αυτά δεν δόθηκαν ενιαίες απαντήσεις. Αυτό φάνηκε και στην τελική συζήτηση του συνεδρίου, το οποίο οργανώθηκε από την Εταιρεία Νοτιοανατολικής Ευρώπης (Südosteuropa Gesellschaft). Έναν τελείως διαφορετικό και ενδιαφέρον τόνο στη συζήτηση έδωσε η συμμετοχή εκπροσώπων από χώρες της δύσης που στο παρελθόν είχαν δικτατορίες. Με άλλα λόγια, για τους διοργανωτές η φύση των ολοκληρωτικών καθεστώτων στην ανατολική Ευρώπη και στη δύση είναι η ίδια, δηλαδή δικτατορική.
Από την Ελλάδα είχε έρθει ο συγγραφέας Πέτρος Μάρκαρης, ο οποίος επανειλημμένα κατά τη διάρκεια της συζήτησης κατέστησε σαφές ότι είναι υπέρ της καταστροφής των φακέλων μυστικών υπηρεσιών και της αστυνομίας, όπως αυτό συνέβη στην Ελλάδα.
Η μνήμη δεν καταστρέφεται
Την άποψη αυτή αντέκρουσε ο Ούγγρος συγγραφέας Γκιόργκι Ντάλος. “Ακόμη και αν καταστρέψεις τα αρχεία, υποστήριξε, δεν καταστρέφεις τη μνήμη που με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο διατηρείται στα μυαλά των ανθρώπων”. Εκτός αυτού θα πρέπει να εξοικειωθούμε με το γεγονός ότι οι συμπεριφορά των ανθρώπων είναι αντιφατική, είπε ο κ. Ντάλος, για να φέρει το παράδειγμα των Ελλήνων πολιτικών προσφύγων στην Ουγγαρία: Ενώ ονομαζόταν “αγωνιστές της ελευθερίας”, πολλοί από αυτούς εργαζόντουσαν ως δεσμοφύλακες σε φυλακές με Ούγγρους αντιφρονούντες.
“Πολύ πιο σημαντική είναι κατά την άποψη μου η σημασία τους για την αποκατάσταση των θυμάτων. Σε πολλές χώρες από τις πρώην σοσιαλιστικές χώρες το ζήτημα αυτό δεν παίζει κανένα ρόλο. Τα θύματα δεν εμφανίζονται καν στην δημοσιότητα. Αυτό συμβαίνει, για παράδειγμα, στη Ρουμάνια και στη Βουλγαρία όπου έχουν αποτραβηχτεί σε μια εσωτερική εξορία. Η δικαιοσύνη θα πρέπει να αποκαταστήσει τα θύματα και να περιορίσει έστω κατ΄ αυτόν τον τρόπο τη ζημιά που έχουν υποστεί.”
Πρότυπο η Γερμανία;
Για ένα όμως δεν θα πρέπει να αξιοποιηθούν τα αρχεία, επιμένει ο καθηγητής Φαράλαντο: για μια νέα δίκη τύπου Νυρεμβέργης μετά το 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο.
“Δεν μπορείς να χρησιμοποιήσεις τις μεθόδους των νικητών ενός πολέμου σε κοινωνίες όπου οι άνθρωποι είναι αναγκασμένοι να ζουν μαζί, να κάνουν συμβιβασμούς. Το έχω ακούσει αρκετές φορές, να στηθεί μια Νυρεμβέργη για τους κομμουνιστές, νομίζω όμως ότι είναι ανόητο.”
Ρεπορτάζ: Παναγιώτης Κουπαράνης
Υπεύθ. σύνταξης: Κώστας Συμεωνίδης
Διαφήμιση