Η Παταγονία αντιστέκεται στη σόγια

Ο Μιγκέλ Σάιθ κυβερνήτης της μικρής πόλης Βιέντμα της επαρχίας Ρίο Νέγρο επέστρεψε πριν από δύο χρόνια από μία επίσκεψη στην Ασία. Ειπώθηκε τότε ότι στις αποσκευές του μετέφερε το ενδιαφέρον Κινέζων επενδυτών να μισθώσουν για 50 χρόνια μία έκταση 320.000 εκταρίων και να κατασκευάσουν δικές τους αποβάθρες στο κοντινό λιμάνι του Σαν Αντόνιο, από τις οποίες θα μεταφέρουν τη σόγια που θα καλλιεργούν εκεί στην Κίνα. Τον ενθουσιασμό των ντόπιων επιχειρηματικών παραγόντων δεν μοιράζονταν όμως οι πολίτες της περιοχής, οι οποίοι αντέδρασαν έντονα στα σχέδια του κυβερνήτη τους.

Η ακτιβίστρια Φαμπιάνα Βέγκα, που συντονίζει τις δράσεις κατά αυτών των σχεδίων, αντιδρά μαζί με τα μέλη της ομάδας της στη δημιουργία καλλιεργειών που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή βιοκαυσίμων με αποτέλεσμα να εκτινάσσονται στα ύψη οι τιμές των τροφίμων. Όπως λέει η ίδια, μετά από αρχικές προσπάθειες του κυβερνήτη Σάιθ να πείσει για τις καλές προθέσεις των επενδυτών, παραδέχθηκε τελικά ότι επρόκειτο για ένα πρότζεκτ παραγωγής βιοντίζελ.

Ο Νότος της Αργεντινής έχει μπει τα τελευταία χρόνια στο στόχαστρο κτηματομεσιτών, κερδοσκόπων και εκατομμυριούχων από όλο τον κόσμο. Γα παράδειγμα, η ιταλική εταιρία ρούχων Benetton κατέχει περίπου 900.000 εκτάρια, ενώ ο Βρετανός δισεκατομμυριούχος επενδυτής Τσαρλς Λιούις έχει αγοράσει μία ολόκληρη λίμνη στις Άνδεις. Αυτά και άλλα, αντίστοιχα παραδείγματα έχουν οδηγήσει τις τιμές στα ύψη κάνοντας τη γη απλησίαστη στους απλούς αγρότες της περιοχής. Προσπάθειες των πολιτικών να περιορίσουν το φαινόμενο μέσω νομοθετικών ρυθμίσεων δεν έφεραν κανένα αποτέλεσμα. Σύμφωνα με τον δημοσιογράφο Γκαμπριέλ Πέκολο από τη Βιέντμα, «πολλοί πλούσιοι από το Βορρά διαθέτουν άδεια παραμονής και οι Κινέζοι δεν θέλουν να αγοράσουν γη, παρά μόνο να νοικιάσουν».

Βαριές επιπτώσεις σε περιβάλλον και ανθρώπους

Από τους πιο επιφανείς και σφοδρούς αντιπάλους της πολιτικής που ακολουθείται στην Αργεντινή στο πεδίο των πρώτων υλών είναι ο συγγραφέας και πρώην πολιτικός ακτιβιστής Μιγκέλ Μπονάσο. Το 2003, ο τότε πρώην Αργεντινός πρόεδρος Κίρχνερ του είχε αναθέσει τη θέση του επικεφαλής τα κοινοβουλευτικής επιτροπής για τις πρώτες ύλες. Μετά από οκτώ χρόνια, παραιτήθηκε. Σήμερα κατηγορεί τη πρόεδρο της χώρας Κριστίνα Κίρχνερ για διγλωσσία καθώς, όπως λέει, παρά τις ανακοινώσεις περί περιορισμού της κατοχής γης από αλλοδαπούς, εταιρίες όπως η Benetton δεν αγγίζονται. «Άνθρωποι σαν αυτούς κατέχουν ήδη το 10% της περιοχής μας και τώρα τους επιτρέπεται να κατέχουν 5% επιπλέον. Συνολικά 15%», διαμαρτύρεται ο Μπονάσο.

Σήμερα υπάρχουν στην Αργεντινή 22 εκ. εκτάρια γης, όπου καλλιεργείται γενετικά τροποποιημένη σόγια. Τα εντομοκτόνα και λιπάσματα που χρησιμοποιούνται, σε συνδυασμό με τους ψεκασμούς από αέρος μολύνουν τα υπόγεια ύδατα και πλήττουν τη γονιμότητα του εδάφους. Οι επιπτώσεις στο περιβάλλουν και τους ανθρώπους που ζουν σε αυτό δικαίωσαν την Φαμπιάνα Βέγκα και την ομάδα της, ενώπιον του ανώτατου δικαστηρίου της επαρχίας Ρίο Νέγρο το 2011, βάζοντας φρένο στο πρότζεκτ. Επίσης, τον περσινό Σεπτέμβριο ο τοπικός κυβερνήτης ηττήθηκε στις εκλογές και αποχώρησε από το αξίωμά του. Παρόλα αυτά όμως, η Φαμπιάνα Βέγκα δεν έχει ψευδαισθήσεις για το μέλλον, όπως λέει. Εκτιμά ότι ανάλογα επενδυτικά σχέδια θα ξαναβγούν στην επιφάνεια.

Gaby Weber / Άρης Καλτιριμτζής

Υπεύθ. σύνταξης: Μαρία Ρηγούτσου