Εκλογές χωρίς αντιπολίτευση

Οι μαζικές διαδηλώσεις των Ιρανών μετά τις αμφιλεγόμενες προεδρικές εκλογές το 2009 και η βίαιη καταστολή τους προκάλεσαν αλλαγές στο πολιτικό τοπίο της χώρας.

Ο Ρεζά Αλιτζανί, εξόριστος Ιρανός που τάσσεται υπέρ των μεταρρυθμίσεων στην πατρίδα του, παρατηρεί ότι «στις περισσότερες κοινοβουλευτικές εκλογές υπήρχε τουλάχιστον ανταγωνισμός ανάμεσα στις διαφορετικές παρατάξεις. Από τις σημερινές εκλογές αποκλείστηκαν ωστόσο πολλές δυνάμεις, πολλά στελέχη της αντιπολίτευσης μάλιστα βρίσκονται στη φυλακή».

Οι δύο επικεφαλής της αντιπολίτευσης, Σεγέντ Χοσεΐν Μουσαουί και Μεχντί Καρουμπί βρίσκονται εδώ και αρκετό διάστημα σε κατ’ οίκον περιορισμό. Πολλοί επικριτές του καθεστώτος και οπαδοί των μεταρρυθμίσεων συνελήφθησαν ή είναι φυλακισμένοι.
Οι εναπομείναντες εκπρόσωποι της αντιπολίτευσης είχαν θέσει ως όρο συμμετοχής τους στις εκλογές τον τερματισμό του κατ’ οίκον περιορισμού των δύο ηγετών τους, την απελευθέρωση των πολιτικών κρατουμένων, τη διασφάλιση ελευθερίας για τα ΜΜΕ και τα πολιτικά κόμματα και κυρίως εγγυήσεις για καθαρές και δίκαιες εκλογές.

Οι προϋποθέσεις αυτές δεν διασφαλίστηκαν με αποτέλεσμα οι εκπρόσωποι των μεταρρυθμιστών να ανακοινώσουν την αποχή τους μποϋκοτάροντας ουσιαστικά την εκλογική διαδικασία.

Ρήξη και στο μέτωπο των κυβερνώντων

Ξεχωριστό στοιχείο των εκλογών όμως, πέρα από την αποχή, είναι και η διάσπαση των συντηρητικών, κυβερνητικών δυνάμεων σε δύο αντίπαλα στρατόπεδα, των οποίων ηγούνται από τη μία πλευρά ο θρησκευτικός ηγέτης του Ιράν Αγιατολάχ Χαμενεΐ και από την άλλη ο Ιρανός πρόεδρος Μαχμούντ Αχμαντινετζάντ. Ο ανταγωνισμός ανάμεσα στους δύο άνδρες έγινε ξεκάθαρος μετά από τις κατευθυνόμενες εκλογές του 2009. Στις αρχές του 2011 ο Αχμαντινετζάντ απομάκρυνε προκλητικά τον επικεφαλής των μυστικών υπηρεσιών του Ιράν Μοσλεχί. Στη συνέχεια ο Χαμενεΐ επέβαλε την επανατοποθέτησή του στο υπουργικό συμβούλιο.

Κύριος στόχος των κυβερνητικών δυνάμεων είναι τώρα η μεγαλύτερη δυνατή συμμετοχή των πολιτών στις εκλογές προκειμένου να ενισχυθεί η νομιμοποίηση του καθεστώτος εντός και εκτός συνόρων με φόντο τις αυστηρές κυρώσεις και την έντονη διαμάχη για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν.

«Η συμμετοχή των πολιτών στις εκλογές θα βοηθήσει τη χώρα να πάει μπροστά, θα βάλει ένα ανάχωμα σε όσους την επιβουλεύονται και θα τους εξαναγκάσει σε οπισθοχώρηση», είπε πριν από περίπου δύο εβδομάδες ο Χαμενεΐ σε μία εκδήλωση.

Αντίθετα η αντιπολίτευση καλεί τους πολίτες σε αποχή εκφράζοντας σοβαρούς φόβους ότι οι συντηρητικές δυνάμεις θα κατευθύνουν τις εκλογές προς όφελός τους.

Όπως εκτιμά ο Ρεζά Αλιτζανί, «ακόμη και υποψήφιοι από το θρησκευτικό-συντηρητικό μέτωπο αμφιβάλλουν αν οι εκλογές διεξαχθούν έντιμα. Αυτές οι αμφιβολίες μάλιστα εκφράζονται ανοιχτά παρά τις διώξεις και την κυρίαρχη λογοκρισία. Αυτό δείχνει ότι οι εκλογές θα είναι κάθε άλλο παρά δίκαιες και ελεύθερες και ότι το αποτέλεσμά τους δεν θα πρέπει να γίνει δεκτό από την κοινωνία της χώρας, αλλά ούτε και διεθνώς».

Shahrame Ahadi / Άρης Καλτιριμτζής

Υπεύθ. σύνταξης: Σπύρος Μοσκόβου